Is gaan lopen in koud weer gezond?

In dit artikel

Voordelen aan lopen bij koud weer
Nadelen aan lopen bij koud weer
Voorzorgsmaatregelen voor joggen bij koud weer

dossier Als de temperatuur onder het vriespunt daalt, zakt ook onze motivatie om te gaan hardlopen of joggen. Jammer, want ook bij koud weer heeft lopen veel voordelen voor de gezondheid. Al zijn er wel enkele zaken waarmee je best rekening houdt.

Lees ook: Kan je met compressiekousen je sportprestaties verbeteren?

Voordelen aan lopen bij koud weer

Hardlopen kan ook als het koud is. De fysieke inspanning die gepaard gaat met lage temperaturen heeft een aantal voordelen.

Het stimuleert je metabolisme: sporten bij koud weer kan je metabolisme stimuleren vanwege de extra inspanning die je lichaam levert om de interne temperatuur op peil te houden.
Je verbrandt meer calorieën: blootstelling aan kou kan je helpen meer calorieën en meer vet te verbranden. Net zoals sport activeert koude bruin vet om het lichaam op de juiste temperatuur te houden. Deze vetten hebben de unieke eigenschap om warmte (en energie) te genereren door lipiden (calorieën) te verbranden die zijn opgeslagen in wit vet. Uit een onderzoek dat in 2021 werd gepubliceerd in het Journal of Applied Physiology bleek dat "intensieve training in de kou de lipideoxidatie tijdens de trainingssessie met 358% verhoogde in vergelijking met intensieve training in een thermoneutrale omgeving".
Het is goed voor je mentale gezondheid: de winter brengt vaak seizoensgebonden depressies met zich mee. Van hardlopen bij koud weer wordt gezegd dat het een runner’s high opwekt. Sporten stimuleert het vrijkomen van endorfine en dopamine in de hersenen. Deze hormonen dragen bij aan het gevoel van welzijn en voldoening.
Verkleint het risico op een vitamine D-tekort: door je werk, de kortere dagen en de kou is het niet altijd gemakkelijk om voldoende aan daglicht blootgesteld te worden. Hardlopen in koud weer dwingt je om naar buiten te gaan en de zonnestralen (de primaire bron van het lichaam voor de aanmaak van vitamine D) op te zoeken.

Lees ook: Met welke sporten kan je best buikvet verliezen?

Nadelen aan lopen bij koud weer

Hoewel hardlopen bij koud weer voordelen heeft, kan het voor sommige mensen ook een gezondheidsrisico vormen.

Hart: bij koud weer kunnen de bloedvaten samentrekken (vasoconstrictie) om het verlies van lichaamswarmte te beperken. Dit kan de bloeddruk en de belasting van het hart verhogen. Als je bij koude temperaturen ook nog eens je lichaam blootstelt aan fysieke activiteit, moet het hart nog harder werken om al zijn werk te doen. Voor iemand met een goede gezondheid is dit geen probleem. Mensen met een voorgeschiedenis van hartproblemen of 45-plussers die voor het eerst gaan sporten, moeten waakzaam zijn, omdat ze dan meer risico lopen op een beroerte en een hartaanval.
Ademhaling: als je bij koud weer sport, heeft je hartspier meer zuurstof nodig, waardoor je luchtwegen meer belast worden. Koude lucht kan een beetje irriterend zijn voor je longen, wat kan leiden tot astma. Als je aan astma lijdt, is joggen bij koud weer sowieso niet aan te raden. En ook als je last hebt van een luchtweginfectie (verkoudheid, keelpijn, keelontsteking), kan het blootstellen van je luchtwegen aan droge, koude lucht de ontsteking verergeren.
Blessure: kou veroorzaakt vaatvernauwing, waardoor de bloedtoevoer naar de spieren vermindert. Dit kan de flexibiliteit van de spieren verminderen en het risico op blessures verhogen.

Lees ook: Steken in de zij: hoe voorkomen en hoe verhelpen?

Voorzorgsmaatregelen voor joggen bij koud weer

Medisch toezicht: raadpleeg je arts voordat je aan een trainingsprogramma bij koud weer begint, vooral als je hartproblemen hebt of lang niet hebt gesport.
Ga voor een aangepaste outfit: ga naar buiten met verschillende lagen kleding aan. Kies isotherme onderlagen (synthetische vezels of merinowol) en een windjack om je te isoleren tegen de kou. Bedek je mond, keel, voeten (goede sokken) en hoofd. Als de ondergrond ijzig is, wees dan voorzichtig met je schoeisel. Denk eraan zichtbaar te blijven voor auto's door reflecterende of lichtgevende kleding te dragen.
Laat je lichaam wennen aan de kou: volgens een Fins onderzoek moet je je lichaam laten wennen aan koele temperaturen - acclimatiseren dus - voordat je gaat hardlopen.
Opwarmen: neem meer tijd om je lichaam op te warmen als het koud is.
Overdrijf niet: train minder lang. Begin langzaam, vooral als je geen ervaren hardloper bent.
Vergeet niet te hydrateren: als het koud is, vergeten we vaak te drinken. Slijmvliezen en luchtwegen hebben de neiging om meer uit te drogen in de koude (en droge) lucht.

Lees ook: Hoe kan je je VO² max berekenen en verbeteren?

Luister vooral naar je lichaam. Als je ongewone symptomen voelt, zoals pijn in de borst, duizeligheid of spierpijn, stop dan onmiddellijk. Ga naar huis en bel eventueel een arts als je je zorgen maakt.

Bronnen:
https://www.healthline.com
https://www.medicalnewstoday.com
https://journals.physiology.org
https://www.ncbi.nlm.nih.gov
https://observatoireprevention.org

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist

Laatst bijgewerkt: januari 2025

Delen Whatsapp Tweet Mail