Hoe gezond is kefir?

In dit artikel

Wat is kefir?
Is melkkefir yoghurt?
Wat zijn de voordelen van kefir?
Mogelijke nadelen van kefir

dossier

Kefir is een gefermenteerde drank die boordevol goede bacteriën zit en gemakkelijk thuis te maken is. Of je nu kiest voor romige melkkefir of verfrissende waterkefir, beide varianten ondersteunen je spijsvertering en bevatten waardevolle voedingsstoffen.

Wat is kefir?

Kefir is een gefermenteerde drank gemaakt van melk van een koe, geit of schaap (melkkefir). Er bestaat ook waterkefir, die wordt gemaakt met een waterbasis in plaats van melk. De fermentatie gebeurt met korrels, een mengsel van goede bacteriën en gist. Voeg je melkkefirkorrels toe aan melk, dan ontstaat er kefir – een romige, licht bruisende drank met een frisse smaak. Voeg je de waterkefirkorrels toe aan water met wat suiker, dan ontstaat waterkefir, een verfrissende, licht bruisende en licht zoete drank.

Kefir heeft een rijke geschiedenis: historici denken dat het al eeuwen geleden is ontstaan in het Kaukasusgebergte in Oost-Europa, in de buurt van het huidige Turkije. Het woord kefir komt van het Turkse woord keif, wat ‘goed gevoel’ betekent.

Wat kefir bijzonder maakt, is het hoge aantal probiotica: de ‘goede’ bacteriën die je darmgezondheid kunnen ondersteunen. In kefir vind je ongeveer 60 verschillende soorten, waaronder lactobacillus, lactococcus, streptococcus en leuconostoc. Kefir is tegenwoordig eenvoudig verkrijgbaar in supermarkten en biowinkels, maar je kunt het ook zelf thuis maken. Kies bij melkkefir bij voorkeur voor de natuurlijke variant, omdat deze minder suiker en calorieën bevat dan de gearomatiseerde versies.

Is melkkefir yoghurt?

Hoewel melkkefir vaak met yoghurt wordt vergeleken, is het niet hetzelfde als yoghurt. Net als yoghurt heeft kefir een licht zure smaak en ontstaat het door fermentatie. Beide zijn bovendien makkelijker te verteren voor mensen die gevoelig zijn voor lactose.

Er zijn echter belangrijke verschillen: kefir bevat zowel bacteriën als gisten, terwijl yoghurt alleen bacteriën bevat. De belangrijkste bacterie in kefir is Lactobacillus kefiri, terwijl yoghurt vooral Lactobacillus bulgaricus en Streptococcus thermophilus bevat. Ook is kefir dunner van consistentie dan yoghurt en bevat het vaak minder calorieën en suiker.

Lees ook: Impact van yoghurt op de werking van antibiotica

Wat zijn de voordelen van kefir?

Kefir bevat tot 61 verschillende bacteriestammen en gisten die de darmgezondheid bevorderen. Het kan helpen bij spijsverteringsproblemen zoals prikkelbare darmsyndroom, diarree en maagzweren.
Regelmatig kefir drinken kan helpen bij het verlagen van de bloeddruk, het reguleren van cholesterol en triglyceriden, en zo het risico op hart- en vaatziekten verminderen.
Kefir is rijk aan calcium, vitamine K, magnesium, fosfor en vitamine D, voedingsstoffen die de botdichtheid verbeteren en botbreuken helpen voorkomen.
De unieke bacterie Lactobacillus kefiri in kefir kan de groei van schadelijke bacteriën zoals Salmonella, E. coli en H. pylori remmen.
Voor mensen met type 2 diabetes kan kefir bijdragen aan lagere nuchtere bloedsuikerwaarden en een betere insulinegevoeligheid. Het is een smaakvolle vervanger van gesuikerde frisdranken.
De bacteriën in melkkefir zetten lactose om in melkzuur, waardoor de drank makkelijker te verteren is dan gewone melk, ideaal voor mensen die lactose-intolerant zijn.
Kefir bevat eiwitten, calcium, magnesium, vitamine B12, riboflavine (B2), vitamine D en andere bioactieve stoffen die bijdragen aan algehele gezondheid.

Lees ook: Gefermenteerde zuivel en probiotica: essentieel voor je darmgezondheid

Mogelijke nadelen van kefir

Bij het starten met kefir kunnen sommige mensen last krijgen van gas, een opgeblazen gevoel, krampen, misselijkheid of zachte ontlasting. Begin daarom met kleine hoeveelheden en bouw dit langzaam op.
Tijdens fermentatie ontstaat er een kleine hoeveelheid alcohol. Dit is meestal geen probleem, maar wie gevoelig is voor alcohol of het vermijdt, moet hier rekening mee houden.
Mensen met een verzwakt immuunsysteem, bijvoorbeeld na chemotherapie of bij HIV, moeten voorzichtig zijn en overleggen met een arts voordat ze kefir gaan drinken. In zeldzame gevallen kunnen probiotica leiden tot ernstige infecties zoals sepsis.
Kefir kan een risico vormen als je immunosuppressieve medicijnen gebruikt, zoals corticosteroïden, cyclosporine, tacrolimus of azathioprine. Deze medicijnen verlagen de werking van het immuunsysteem, waardoor de bacteriën en gisten in kefir problemen kunnen veroorzaken.
Sommige mensen merken dat kefir een verandering in smaak of mondgevoel geeft, vooral als ze het regelmatig drinken.