Functionele Neurologische Stoornis (FNS): uitvalsverschijnselen door overbelasting
dossier
Lees ook: SOLK: vage, onverklaarbare, aanhoudende, lichamelijke klachten
Van conversiestoornis naar FNS
Lees ook: EMDR: therapie voor verwerking van trauma
Wat is de oorzaak van een FNS?
- angst
- een mentaal of fysiek traumatische gebeurtenis
- woede
- ...
- een borderline-persoonlijkheidsstoornis
- een depressie of een angststoornis
- een posttraumatische stressstoornis
- een voorgeschiedenis van verwaarlozing of seksueel misbruik
Lees ook: Brainspotting-therapie: emoties, trauma's en pijn verwerken door oogbewegingen
Wat zijn de symptomen van een FNS?
Sommige delen van het lichaam werken dan plots niet meer goed en er treden motorische (beweging) en/of zintuiglijke uitvalklachten op. Vaak is men zich niet bewust van het proces en voelt men zich machteloos. Vroeger werd voor deze aandoening de term hysterie of hysterische aanvallen gebruikt.
- Verlamming van een of meer ledematen: je kan bijvoorbeeld een been of arm nauwelijks of helemaal niet meer bewegen.
- Slikproblemen.
- Een raar gevoel of geen gevoel in een arm of been.
- Wegrakingen: andere mensen krijgen geen contact meer met jou.
- Hallucinaties: je hoort, ziet, ruikt... dingen die niet in de buitenwereld voorkomen.
- Trillingen of spastische bewegingen: plotseling beweegt bijvoorbeeld je arm zonder dat je daar controle over hebt.
- Op epilepsie lijkende aanvallen (psychogene niet-epileptische aanvallen of PNEA).
- Bewustzijnsverlies.
- Wegvallen van zintuigelijke waarnemingen: je kan plotseling niet meer praten (afonie), zien of horen.
- Pijn (hoofdpijn, maagpijn...) of ongevoeligheid voor pijn.
Daarnaast is er bij FNS sprake van het volgende:
- De klachten beginnen (meestal, maar niet altijd) na stress, angst of woede. Bijvoorbeeld na het verlies van een kind, plotseling ontslag, een grote operatie, een verkeersongeval...
- Bij onderzoek vindt de arts geen afwijkingen aan hersenen, zenuwen of spieren, en er is geen sprake van een andere psychische stoornis of de inname van bepaalde middelen (geneesmiddelen, drugs...).
- De verschijnselen zijn echt, je doet niet alsof. Als iemand wel doet alsof, heeft hij/zij een andere stoornis, namelijk een nagebootste stoornis of simulatiestoornis.
Lees ook: Hoe herken je een psychose en hoe wordt het behandeld?
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Lees ook: Ken jij de symptomen van een beroerte of CVA?
Behandeling van een FNS
- Bij veel mensen gaan de klachten grotendeels spontaan over binnen enkele dagen, soms enkele maanden.
- Een snelle herkenning en behandeling helpt meestal de genezing. Bij sommige mensen komen de klachten terug of kunnen ze chronisch worden.
- Bij oudere mensen (boven de veertig) en wanneer de klachten al lang bestaan of zeer ernstig zijn, is de behandeling meestal moeilijker.
Mogelijke behandelingen:
- Hypnose, waarbij gekeken wordt naar eventuele onderliggende psychische problemen, blijkt volgens sommige onderzoeken een effectieve behandelingsmethode.
- Psychotherapie, vooral wanneer de stoornis gepaard gaat met een angststoornis, depressie of een ander psychiatrisch probleem.
- Cognitieve gedragstherapie, gecombineerd met ontspanningsoefeningen.
- Stressbeheersing en relaxatietechnieken (meditatie, yoga...).
- Oefentherapie om bijvoorbeeld een verlamde arm opnieuw te mobiliseren.
- Behandeling met geneesmiddelen, zoals antidepressiva, anxiolytica (bij angst)
- Laagfrequente repetitieve transcraniële magnetische stimulatie (rtms of magneetveldtherapie): dit is een experimentele behandeling waarbij via een elektromagnetisch veld een stroom wordt opgewekt in de hersenen, waardoor hersengebieden kunnen worden gestimuleerd. Deze techniek wordt o.m. toegepast bij de behandeling van de ziekte van Parkinson, CVA, neurogene pijn, tinnitus enzovoorts.