Gerelateerde artikels
Waarom word je ’s nachts altijd wakker op hetzelfde uur?
In dit artikel
Waarom word je ’s nachts altijd wakker op hetzelfde uur?
dossier
Veel mensen worden ’s nachts steeds rond 3 uur wakker, anderen telkens om 4 uur. Het tijdstip doet er niet toe, zeggen experts. Wat belangrijk is, is dat je snel terug in slaap valt. En daar knelt het schoentje vaak.
Lees ook: 7 tips om snel in slaap te vallen
Waarom word je wakker ‘s nachts?
© Getty Images
Misschien ben je eraan gewend geraakt, omdat je vroeger altijd op dat moment uit bed moest? Om je huilende baby te troosten bijvoorbeeld. Of misschien zijn er externe slaapverstoorders die ervoor zorgen dat je ’s nachts wakker wordt. Een sirene bijvoorbeeld, luide buren of een straatlantaarn waarvan het licht net op je kussen valt. We zijn vooral in het ochtendgloren gevoelig voor zulke externe slaapverstoorders, wanneer we uit de REM-slaap komen.
Is dat niet het geval, dan is er mogelijks iets meer aan de hand.
- Zelfs als je slaapt, is je lichaam nog hard aan het werk om af te breken wat je die dag hebt gegeten en gedronken. Het kan dus goed zijn dat je wakker wordt om naar het toilet te gaan, maar als dat geregeld gebeurt, kan er misschien sprake zijn van nocturie.
- Mensen met een depressie hebben vaak een slecht slaappatroon, waardoor ze zich vaak moe voelen overdag.
- Regelmatig wakker worden 's nachts kan ook een symptoom zijn van slaapapneu. Als je deze aandoening hebt, stop je af en toe met ademen tijdens je slaap. Naast wakker worden, kan slaapapneu je hartritme verstoren en de zuurstofstroom naar je lichaam verminderen.
- Ook piekeren is een veel voorkomende spelbreker voor onze nachtrust. Een stressvolle dag kan leiden tot een onrustige nacht, waardoor je maar oppervlakkig slaapt en geregeld wakker wordt. Een bepaalde angst kan hetzelfde effect veroorzaken.
"Als je wakker wordt en begint te piekeren, angstig of gefrustreerd bent, heb je waarschijnlijk je sympathische zenuwstelsel geactiveerd, je vecht-of-vluchtsysteem", legt de Canadese psycholoog en slaapexpert Dr. Alexa Kane uit. "Wanneer dit gebeurt, schakelen je hersenen over van de slaapstand naar de waakstand. Je geest kan op hol slaan en je hartslag en bloeddruk kunnen omhoog gaan. Dat maakt het veel moeilijker om weer in slaap te komen. Dit soort stressreacties kan leiden tot slapeloosheid.”
Lees ook: Switch naar een positieve mindset voor minder kans op angst en depressie
Wat moet je doen als je midden in de nacht wakker wordt?
Geef jezelf 15 tot 20 minuten om opnieuw in slaap te vallen. Lukt dat niet, dan kan je best opstaan, zegt Dr. Kane: "Onze hersenen zijn zeer associatief. Dat betekent dat als we lang in bed blijven liggen terwijl we niet slapen, onze hersenen het bed kunnen associëren met wakkere activiteiten zoals piekeren en plannen, in plaats van slapen. Uit bed gaan verbreekt die associatie."
Als je uit bed stapt, kan je best iets doen dat de slaap bevordert:
- Oefen een diepe ademhaling.
- Mediteren.
- Lees iets.
- Luister naar rustgevende muziek.
"Ontspanningsoefeningen kunnen je helpen om de vecht-of-vlucht reactie van je lichaam uit te schakelen en een rust-en-verteer reactie te activeren," legt Dr. Kane uit. "Als je lichaam tot rust komt en je je weer slaperig voelt, ga dan terug naar bed."
Wat je ook doet, grijp niet naar je mobiele telefoon, controleer geen e-mail en gebruik geen elektronische apparaten, want blauw licht geeft je hersenen het signaal dat het tijd is om wakker te worden.
Lees ook: Podcast over slaap: hoe kan je je nachtrust verbeteren?
Tips om te voorkomen dat je midden in de nacht wakker wordt
- Hou een consistent slaap-waakschema aan. Dat betekent dat je elke dag op hetzelfde tijdstip opstaat, ook in het weekend. Daarnaast ga je best ook altijd rond hetzelfde uur slapen, en bereid je lichaam ook voor op de nachtrust.
- Drink niet veel meer in het laatste uur voor je naar bed gaat. Ook laat eten kan je beter vermijden.
- Probeer slaapmiddelen die vrij verkrijgbaar zijn. Magnesium zou bijvoorbeeld je slaapkwaliteit verbeteren. Laat je wel adviseren door een professional.
- Maak je slaapkamer zo donker en stil mogelijk
- Schakel ‘s nachts bij het wakker worden een apparaat met witte ruis in.
- Zoek hulp voor stress, angst of depressie. Als zelfzorg en een mindfulnessroutine niet (of niet genoeg) helpen, neem dan contact op met een zorgverlener om te zien welke zorg hij of zij aanbeveelt.
Lees ook: 30 tips om beter te slapen als je ouder wordt
Bronnen:
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
