Ben jij een controlefreak?

Getty_perimenopauze_werken_stress_2023.jpg

video Ben jij iemand die lijstjes maakt, alles plant en het liefst alles zelf doet? Grote kans dat je een controlfreak bent – en dat is heel normaal. Psychologe Eva de Hullu (Open Universiteit Nederland) legt in een online college uit waarom we controle willen houden, wat er gebeurt als dat niet lukt en hoe je spanning kunt herkennen en aanpakken. Onder het filmpje vind je de samenvatting.

Wat is een controlefreak?

Een controlefreak is iemand die alles wil bepalen en vaak een duidelijk idee heeft van hoe dingen moeten verlopen. Als de werkelijkheid afwijkt van dat idee, ontstaat 'error': het verschil tussen de gewenste situatie en de realiteit. Dit kan leiden tot frustratie en stress. Andere mensen laten dingen makkelijker los, terwijl controlefreaks blijven proberen alles onder controle te houden, vaak ten koste van zichzelf en anderen.

Controle is overal

Controle is een natuurlijk proces dat ons helpt onze omgeving te begrijpen en vorm te geven. We controleren niet alleen onze acties, maar ook onze percepties, emoties en zelfs hoe we door anderen worden gezien. Zonder controle zou het leven chaotisch zijn; het helpt ons te overleven en doelen te bereiken.

In het filmpje illustreert Eva dit met een experiment: door intuïtief te kleien zonder plan ervaren we hoe moeilijk het kan zijn om controle los te laten. Voor controlefreaks voelt dit ongemakkelijk, omdat het idee van “goed” of “fout” ontbreekt. Toch is dit juist een manier om stress te verminderen en ruimte te maken voor nieuwe ervaringen.

Hoe controle loslaten?

Loslaten van controle betekent niet falen. Het betekent dat je bewust kiest om niet alles te beheersen en dat je vertrouwen hebt in het proces. Kleine stappen helpen:

  • Begin met intuïtieve oefeningen, zoals creatief werken zonder plan.
  • Observeer hoe je reageert op controleverlies.
  • Leer het verschil tussen dingen die je wél kunt beïnvloeden en dingen die je moet accepteren. 

Door dit te oefenen, ervaar je minder stress, meer plezier en een betere balans tussen werk en privéleven.

Conclusie

Iedereen is in zekere mate een controlfreak. Het verschil zit hem in hoe sterk je deze behoefte voelt en hoe flexibel je ermee omgaat. Door bewust los te laten, leer je omgaan met controleverlies en ontdek je dat je leven daardoor niet chaotischer wordt, maar juist rijker en minder stressvol.

Wil je ontdekken of jij een controlfreak bent? Let eens op hoe je reageert als je controle verliest. Oefenen met loslaten kan je helpen een gezonder evenwicht te vinden en meer plezier in je dagelijkse leven te ervaren.


Laatst bijgewerkt: september 2025

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram