Hoe gezond is een banaan?

dossier De banaan is wellicht de bekendste en meest verspreide vrucht ter wereld. In alle continenten staat deze fruitsoort (hoewel banaan botanisch gezien een groente is) courant op het menu. In Afrika en Azië is dat vooral de groene bakbanaan. In Europa kennen we alleen de zoete eet- of dessertbanaan die in grote trossen uit exotische oorden wordt aangevoerd en meestal uit het vuistje wordt gegeten. De banaan is een zeer toegankelijke vrucht. Zij is het hele jaar door verkrijgbaar, lekker zoet en smeuïg, en bovendien vriendelijk voor de portemonnee. Toch is deze fruitsoort weinig populair. Heel wat mensen laten deze heerlijke vrucht links liggen omdat hij een suikerbom zou zijn, een dikmaker. En van de banaan wordt ook gezegd dat ze constipatie in de hand werkt. Kortom, deze gezonde vrucht heeft vaak een slechte reputatie, maar dat is onterecht. De banaan is een zeer interessant voedingsmiddel dat bulkt van de voordelige eigenschappen. Ze verdient dan ook een betere status en eerherstel. Daarom zetten we een aantal feiten en fabeltjes eens duidelijk op een rij.

Banaan een dikmaker?

Lees ook: Zijn brood, pasta en aardappelen dikmakers?

Goed voor de darmen

Omdat het resistente zetmeel nauwelijks wordt verteerd in de dunne darm, komt het als een soort voedingsvezel in de dikke darm terecht en zorgt het voor een toename van de darmmassa. Dat is gunstig voor de stoelgang en het vermijdt constipatie. Bananen zijn zeer vezelrijk, meer dan appels. Een gemiddelde banaan levert 3 gram (oplosbare) vezels wat ongeveer overeenstemt met 10 % van onze dagelijkse behoefte. In dit opzicht is de banaan een belangrijke bron van prebiotica, dat zijn trage koolhydraten die niet verteerbaar zijn door de dunne darm en onafgebroken in de dikke darm terechtkomen. Daar spelen ze een belangrijke rol als voedingsbron voor de probiotica, de goede bacteriën in onze darmflora die een beschermende rol spelen en ons immuunsysteem versterken. Bananen zijn ook efficiënt voor wie last heeft van zure oprispingen omdat ze natuurlijke maagzuurremmers bevatten.

Lees ook: 10 vezelrijke voedselbronnen

Bron van kalium

Lees ook: Welke rol speelt kalium in je lichaam?

Vitaminen en mineralen

Bananen leveren naast kalium best ook nog tal van andere mineralen zoals ijzer, fosfor, magnesium, zink, selenium en calcium. Magnesium doet de bloedvaten ontspannen wat eventueel soelaas kan bieden bij barstende hoofdpijn als je een kater hebt. Bananen zijn ook vitaminebommetjes. Ze zitten boordevol vitamine C, vitamine B6, foliumzuur en ze huisvesten best wel wat pro-vitamine A die in ons lichaam wordt omgezet tot vitamine A. Vitamine A zorgt vooral voor onze huid en ogen, vitamine B6 speelt een belangrijke rol in ons immuunsysteem en de aanmaak van bloed. Het steekt ook een handje toe bij ons metabolisme.

Lees ook: Wat doet magnesium voor onze gezondheid?

Banaan voor het slapen

Bananen bevatten ook een kleine hoeveel melatonine, dat is een hormoon dat door de epifyse wordt afgescheiden en ons in slaapmodus brengt. De productie van die stof neemt af naarmate we ouder worden, wat kan leiden tot slaapstoornissen. Een banaan met een bordje havermout en een glaasje melk is de ideale mix om de slaap te bevorderen. In de zomer mag je er ook nog wat kersen bijleggen, want ook die fruitsoort is rijk aan melatonine.

Lees ook: Zijn smoothies even gezond als een stuk fruit?

Bananen bewaren

Bananen bewaar je best op een frisse, droge plaats (een kelder als je daarover beschikt). Zeker niet in de koelkast, tenzij ze al helemaal rijp zijn (bruine vlekjes vertonen). Hou ze best ook uit de buurt van ander fruit tenzij je het rijpingsproces wilt accelereren. Bananen ophangen aan een haak of bananenhanger, is de beste manier om ze rustig te laten rijpen. Zo genieten ze van voldoende luchtcirculatie en blijven ze vrij van drukplekken want ze zijn best wel kwetsbaar.

Rauw combineren ze prima met ijs, yoghurt (melkproducten in het algemeen) en chocolade, maar je kunt ze ook verwerken in brood en cake of bakken en flamberen als dessert. Bananen zijn veelzijdig inzetbaar, maar verliezen zoals alle vruchten veel vezels wanneer ze traag geblend worden, zoals bijvoorbeeld in een smoothie. Als je ze blendert/snijdt met een hogere snelheid blijven de vezels beter bewaard. 

Lees ook: Hoe vermijd je dat alle bananen van de tros tegelijk rijp worden?

Recept: Bananenbrood (spelt) met yoghurtdip

Foto Heikki Verdurme

Recept: Bananenfrisco's

Voor 8 vormpjes
250 g romige Griekse yoghurt - 2 zeer rijpe bananen - een 10-tal fijngestampte noten (hazel-, cashew- of pindanoten)- 15 à 30 g (naar smaak) fijngeraspte zwarte chocolade

Bereiding
- Stamp de noten fijn in de vijzel en rasp de chocolade.
- Mix de yoghurt met de bananen en roer er de stukjes noten en de chocoladeschilfers door.
- Verdeel over de friscovormen en laat opstijven in de diepvries.

Recept: Havermoutkoekjes met banaan

foto Heikki Verdurme

Bronnen:
‘Over zinnenprikkelende oesters en verslavende chocolade’ van Dr. Ir. Eric De Maerteleire
‘Goesting in gezondheid’ van Lynn De Merlier
www.webmd.com