Pseudomonas-infectie: symptomen, oorzaken en behandeling
In dit artikel
Pseudomonas-infectie: symptomen, oorzaken en behandeling
dossier
Pseudomonas-infecties kunnen variëren van mild tot levensbedreigend en treffen vooral mensen met een verzwakt immuunsysteem. Deze bacteriën zijn wijdverspreid in de natuur, maar vormen vooral een risico in ziekenhuizen. Meestal worden ze behandeld met antibiotica.
Wat is een pseudomonas-infectie?
© Getty Images / Pseudomonas-infectie
Een pseudomonas-infectie wordt veroorzaakt door bacteriën uit het geslacht Pseudomonas, vooral Pseudomonas aeruginosa. Deze bacteriën komen veel voor in vochtige omgevingen zoals water, grond en planten. Bij gezonde personen verlopen infecties doorgaans mild of symptoomloos, maar bij mensen met een verzwakt immuunsysteem kunnen ze ernstige complicaties veroorzaken.
Pseudomonas is een van de meest voorkomende oorzaken van
ziekenhuisinfecties. De bacterie kan vrijwel elk lichaamsdeel aantasten en, zonder snelle behandeling, levensbedreigend worden.
Lees ook: Ziekenhuisinfectie: ziekenhuisbacterie MRSA
Symptomen pseudomonas-infectie
Een pseudomonas-infectie kan op verschillende plaatsen in het lichaam voorkomen. Ze variëren van mild tot zeer gevaarlijk, vooral in de longen of in het bloed. Infecties van de huid zijn meestal milder. Ook de specifieke symptomen hangen af van de plaats van de infectie:
Bloed (bacteriëmie)
- Koorts
- Koude rillingen
- Vermoeidheid
- Spier- en gewrichtspijn
Bacteriëmie met pseudomonas kan ook zeer lage bloeddruk veroorzaken, hemodynamische shock genoemd. Dit kan leiden tot het falen van organen zoals het hart, de nieren en de lever.
- Rillingen
- Koorts
- Hoest (met of zonder slijm)
- Ademhalingsmoeilijkheden
Huid (folliculitis)
- Roodheid van de huid
- Vorming van abcessen
- Etterende wonden
- Zwelling
- Oorpijn
- Jeuk in het oor
- Afscheiding uit het oor
- Gehoorverlies
- Ontsteking
- Pus
- Pijn
- Zwelling
- Roodheid
- Slecht zicht
Urinewegen
- Plotselinge of oncontroleerbare aandrang om te plassen (urgentie-incontinentie)
- Urineverlies zonder dat je het wilt (urine-incontinentie)
- Pijn rond het bekkengebied
- Pijn bij het plassen (dysurie)
- Vaker moeten plassen dan normaal
Nagels (‘groene nagel’)
Pseudomonas-nagelinfecties ontstaan vaak door langdurige blootstelling aan vocht, beschadiging van de nagel of het dragen van kunstnagels zonder goede hygiëne:
- Groene of groen-grijze verkleuring van de nagel, vaak bij één (hand- of voet)nagel, soms meerdere.
- Ontstoken nagelomgeving (paronychia): roodheid en zwelling
- Loslaten van de nagel (onycholyse)
Lees ook: Dit zijn de 13 meest voorkomende bacteriële infecties
Oorzaken en risicofactoren pseudomonas-infecties
Pseudomonas-infecties worden veroorzaakt door bacteriën uit het geslacht Pseudomonas. Slechts enkele soorten veroorzaken ziektes bij mensen, waarvan Pseudomonas aeruginosa de meest voorkomende is. Ze gedijen in vochtige omgevingen en komen veel voor in bodem en water. Ze kunnen op veel manieren groeien en zich verspreiden, onder andere via:
- Water, zoals uit gootstenen, badkuipen, zwembaden, bubbelbaden, luchtbevochtigers en keukens
- Grond
- Voedsel
- Gecontamineerde medische hulpmiddelen, zoals beademingsapparatuur of een urinekatheter
- Huidcontact
De infectie kan van persoon op persoon worden overgedragen. Dit gebeurt meestal via besmette oppervlakken of handen.
Gezonde mensen lopen meestal weinig risico. Mensen met een verzwakt immuunsysteem door ziekte of medische behandeling hebben meer kans op infectie, vooral als ze langere tijd in het ziekenhuis liggen. De bacteriën kunnen zich in ziekenhuizen verspreiden via de handen van zorgverleners of via medische apparatuur die niet goed gereinigd is. Pseudomonas-infecties zijn ‘opportunistische infecties’, wat betekent dat ze meestal pas optreden wanneer het immuunsysteem verzwakt is.
Wie loopt risico op pseudomonas-infectie?
Risicofactoren zijn o.a.:
- Brandwonden
- Chemotherapie voor kanker
- Cystische fibrose
- HIV of AIDS
- Diabetes
- Aanwezigheid van medische hulpmiddelen (zoals beademingsapparatuur of katheters)
- Invasieve ingrepen (zoals operaties)
Milde infecties zoals huiduitslag en oorinfecties komen ook voor bij gezonde personen. Deze kunnen ontstaan na contact met onvoldoende gechloreerde zwembaden of bubbelbaden (hot tub rash). Ooginfecties kunnen ontstaan bij het gebruik van besmette contactlensvloeistof.
Lees ook: Welke ziektes kan je krijgen door zwemmen in verontreinigd water?
Diagnose bij pseudomonas-infecties
De arts voert een lichamelijk onderzoek uit en vraagt naar je medische voorgeschiedenis en symptomen. Er kan een monster van pus, bloed of weefsel genomen worden dat naar een laboratorium wordt gestuurd om te testen op de aanwezigheid van pseudomonas.
Lees ook: Chlamydia pneumoniae: oorzaak van luchtweginfecties en chronische ziekten
Behandeling pseudomonas-infecties
Pseudomonas-infecties worden meestal behandeld met antibiotica. Helaas worden veel infecties moeilijker te behandelen door
antibioticaresistentie. De bacteriën kunnen zich aanpassen en immuun worden voor medicijnen. Resistentie kan zich zelfs ontwikkelen tijdens de behandeling zelf. Daarom is het belangrijk dat de arts het juiste antibioticum kiest. Soms wordt een monster eerst getest in het lab om te bepalen welk antibioticum het meest effectief is. Een milde Pseudomonas aeruginosa-infectie kan meestal worden behandeld met antibiotica in de vorm van crème, druppels of pillen, terwijl een ernstige infectie langdurige intraveneuze therapie met mogelijk meerdere soorten antibiotica vereist vanwege de variabele en hardnekkige aard van de bacterie.
Oor- en huidinfecties veroorzaakt door zwembadwater zijn meestal mild. Ernstige infecties kunnen fataal zijn als ze niet onmiddellijk worden behandeld. Neem contact op met je arts bij nieuwe of verergerende symptomen. Snelle behandeling met het juiste antibioticum verkort de hersteltijd.
Meer recent hebben wetenschappers ontdekt dat bacteriofagen — virussen die bacteriën infecteren — mogelijk bruikbaar zijn voor de behandeling van Pseudomonas aeruginosa. Vroeg onderzoek in laboratoria (maar nog niet bij mensen) toont aan dat deze bacteriofagen enkele mogelijke oplossingen zouden kunnen bieden in de toekomst.
Lees ook: Impact van yoghurt op de werking van antibiotica
Tips om pseudomonas-infecties te voorkomen
Buiten het ziekenhuis kun je infecties helpen voorkomen door slecht onderhouden bubbelbaden en zwembaden te vermijden. Na het zwemmen is het belangrijk om direct je zwemkleding uit te trekken en je lichaam goed te wassen met zeep. Ook het zorgvuldig drogen van je oren kan zwemmersoor helpen voorkomen. Daarnaast is het verstandig om groenten en fruit altijd grondig te wassen, enkel proper drinkwater te gebruiken en regelmatig oppervlakken te reinigen met desinfectiemiddelen.
In het ziekenhuis is grondig handen wassen en het reinigen van medische apparatuur essentieel om infecties te voorkomen. Als je herstellende bent van een ingreep of behandeling, kun je ook zelf bijdragen aan je veiligheid. Laat het aan je verpleegkundige weten als een van je verbanden losraakt of nat is geworden, of wanneer je vermoedt dat een infuus of slang is losgeraakt.
Lees ook: Bescherm jezelf tegen infecties: zo was je je handen correct
Laatst bijgewerkt: juni 2025
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
