antibiotica

Dat er een link is tussen onder andere voeding, alcoholgebruik en overgewicht (obesitas) en darmkanker is alom geweten, maar wat met antibiotica? Kan het toedienen van antibiotica zo storend zijn voor de darmflora (microbiota) dat het de ontwikkeling van colorectale kanker bevordert?

Tussen 1997 en 2017 is het antibioticagebruik buiten de ziekenhuizen in Europa niet gedaald. Dat blijkt uit een onderzoek van de universiteiten van Antwerpen en Hasselt. In België ligt het gebruik bovendien boven het Europese gemiddelde, al is de trend in ons land wel dalend.

Antibioticaresistentie is een groeiend probleem, waardoor we nieuwe antibiotica nodig hebben. Het mag dan vreemd klinken, maar wetenschappers zien veel heil in het gif van verschillende dieren, zoals wespen.

Belgen slikken nog steeds te veel antibiotica. 6% wordt voorgeschreven door tandartsen, nochtans kunnen de klachten meestal met een tandheelkundige behandeling worden verholpen. Om zulke onnodige antibioticakuren te vermijden, heeft het KCE een praktijkrichtlijn uitgewerkt.

Op 18 november is het European Antibiotic Awareness Day, een dag waarop een verstandig gebruik van antibiotica in de verf wordt gezet.

Bij het gebruik van fluorochinolon- en chinolon-antibiotica bestaat een verhoogd risico op langdurige en mogelijk blijvende schade aan pezen, spieren en zenuwstelsel. Dat meldt het Europees Geneesmiddelenbureau EMA.

Het onverantwoord gebruik van antibiotica bij mens en dier maakt bacteriën steeds sneller resistent. Dit heeft overlijdens, meer ziekenhuisopnames en een langere ziekteduur tot gevolg.

Hoesten komt bij vrijwel alle problemen van de luchtwegen voor. Het is meestal een beschermingsmechanisme van het lichaam om slijm, ziektekiemen of irriterende stoffen uit de luchtwegen te blazen.

Mensen met acute hoest trekken massaal naar de huisarts, die vervolgens bijna even massaal antibiotica voorschrijft. Uit een grootschalig onderzoek, waaraan de Universiteit Antwerpen meewerkte, blijkt dat hoogstens één op de vijf patiënten baat kan hebben bij antibiotica.

Het Nederlandse TNO en ARTIS-Micropia hebben een gids ontwikkeld voor het gebruik van probiotica bij een antibioticabehandeling.

Sinds 1 mei 2018 gelden er strengere voorwaarden voor de terugbetaling van bepaalde antibiotica. Die maatregel moet de overconsumptie van (deze) antibiotica en de ontwikkeling van resistentie tegengaan. Volgens onderzoek aan de UAntwerpen, schrijven huisartsen sindsdien doordachter antibiotica voor.

Mogelijk zullen blaasontstekingen in de toekomst kunnen behandeld worden zonder antibiotica. Een internationaal team van onderzoekers van Onderzoekers van VUB en VIB en het Amerikaanse center for Women’s Infectious Disease.

Wereldwijd nam het antibioticagebruik bij mensen met maar liefst 39 procent toe tussen 2000 en 2015.

Bij een acute bronchitis zijn meestal geen antibiotica nodig. Mogelijke uitzondering op die regel zijn oudere of kwetsbare patiënten, al bestaat er ook bij hen onvoldoende bewijs dat antibiotica zinvol zijn. Dat blijkt uit een recente Cochrane Review.

Indien uw arts antibiotica voorschrijft omdat u een bacteriële infectie hebt, bijvoorbeeld een longontsteking, een urineweginfectie, legionellose, de ziekte van Lyme... dan moet u de kuur helemaal afmaken.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) waarschuwt dat de bacterie die de seksueel overdraagbare aandoening gonorroe veroorzaakt, Neisseria gonorrhoeae, meer een meer resistent wordt tegen antibiotica. Daardoor is de ziekte steeds moeilijker te behandelen.

Een beet van een teek is meestal onschuldig en pijnloos. Wanneer de teek echter besmet is met de Borrelia-bacterie, kunt u er ziek van worden.

Volgens een studie van de Universiteit van Birmingham verhoogt het gebruik van het desinfecterende middel triclosan in tandpasta de antibioticaresistentie van schimmels en bacteriën.

Langdurig antibioticagebruik leidt tot een hoger risico op darmkanker op latere leeftijd. Dat blijkt uit onderzoek gepubliceerd in het vakblad Gut BMJ. De onderzoekers gebruikten gegevens van ruim 16.000 vrouwen van 60 jaar en ouder uit de Amerikaanse Nurses Health Study.

Om de overconsumptie van antibiotica tegen te gaan, worden antibiotica vanaf 1 mei 2017 minder terugbetaald (met uitzondering van antibiotica die in ziekenhuizen verdeeld worden). Met die maatregel wil minister van Volksgezondheid Maggie De Block ervoor zorgen dat artsen minder antibiotica voorschrijven en dat patiënten er minder om vragen.

Nederlandse huisartsen schrijven bij luchtweginfecties regelmatig antibiotica voor, ook wanneer richtlijnen dit niet aanbevelen. Dit blijkt uit onderzoek door het NIVEL, het Nederlands instituut voor onderzoek van de gezondheidszorg.

Een acute middenoorontsteking (acute otitis media) treedt meestal op bij jonge kinderen, vaak bij een verkoudheid. De aandoening komt vooral voor bij kinderen jonger dan drie jaar. Het middenoor is de ruimte achter het trommelvlies met de inwendige gehoorgangen.

De kans op eczeem of hooikoorts bij kinderen is groter als zij in de eerste twee jaar van hun leven antibiotica hebben gehad. Dat blijkt uit promotie-onderzoek aan de Universiteit Utrecht.