Gerelateerde artikels
Restless genital syndrome: continu seksueel opgewonden
In dit artikel
Restless genital syndrome: continu seksueel opgewonden
dossier
Restless Genital Syndrome of RGS is een aandoening waarbij je (continu) genitaal opgewonden bent, zonder dat je zin hebt in seks. Het komt meestal voor bij vrouwen, maar ook mannen kunnen er last van hebben.
Wat is Restless Genital Syndrome (RGS)?
© Getty Images
Restless Genital Syndrome (RGS), vroeger ook wel Persistent Genital Arousal Disorder (PGAD) genoemd, is een medische aandoening waarbij je voortdurend en onverwacht lichamelijke sensaties van seksuele opwinding ervaart, zonder dat je seksuele gevoelens of verlangen hebt. Waar seksuele opwinding normaal gesproken als prettig wordt ervaren, is dat bij RGS juist niet het geval. De sensaties zijn ongewenst, ongemakkelijk en treden vaak op zonder duidelijke aanleiding. Een orgasme brengt meestal geen verlichting, en de symptomen kunnen uren of zelfs dagen aanhouden. RGS kan zorgen voor extreme frustratie, schaamte en emotionele uitputting. Zonder de juiste medische hulp kan het een grote impact hebben op je dagelijks leven en mentale gezondheid. De symptomen lijken op een atypische vorm van Restless Legs Syndrome (RLS), maar dan in de genitaliën.
Deze aandoening werd pas in 2001 officieel herkend en is nog relatief onbekend. Wetenschappers doen nog volop onderzoek naar de mogelijke oorzaken en effectieve behandelmethodes.
Symptomen RGS
- Bij vrouwen doen de klachten zich meestal voor aan de clitoris, de vagina, de schaamlippen of een combinatie van de drie. Het gaat meestal over tintelingen, irritatie of jeuk, kloppende pijn, drukkend of prikkelend gevoel. Af en toe komen ook spontane orgasmes voor.
- Je voelt geen seksuele opwinding of verlangen.
- Bij sommigen blijft de opwinding uren of zelfs dagen duren en verdwijnt die niet na een orgasme.
- Soms komt de aanhoudende genitale opwinding na een seksuele activiteit zoals vrijen of masturberen. Maar soms is er helemaal geen aanleiding.
- Je ervaart de opwinding als opdringerig, ongevraagd en ongewenst.
RGS eist een zware tol van je lichaam en kan je dagelijkse leven flink verstoren. Het leidt vaak tot stress, angst en depressie. Omdat orgasmes vaak worden gekoppeld aan tijdelijke verlichting van pijn in plaats van plezierige seksuele bevrijding, kan RGS ervoor zorgen dat je geen plezier meer beleeft aan seks. Dit maakt het moeilijker om een gezonde en bevredigende seksuele relatie te hebben.
Lees ook: Wanneer ben ik vruchtbaar?
Hoe vaak komt RGS voor?
Volgens onderzoek treft RGS ongeveer 1 procent van de vrouwelijke bevolking, maar dat is waarschijnlijk een onderschatting. Er is nog veel onwetendheid en artsen herkennen de stoornis niet altijd. Daardoor zoekt nog niet iedereen hulp.
Wat is het verschil tussen RGS en hyperseksualiteit?
De aandoening die oorspronkelijk in 2001 werd beschreven als Persistent Sexual Arousal Syndrome (PSAS), later persistent Genital Arousal Disorder (PGAD) genoemd, wordt tegenwoordig vooral aangeduid als Restless Genital Syndrome (RGS). Deze naamswijziging wou benadrukken dat het niet om seksuele opwinding met verlangen gaat, maar om onaangename, aanhoudende sensorische sensaties in de genitale regio die lijken op rusteloze benen of restless legs syndrome (RLS). Dit onderscheid is belangrijk in vergelijking met hyperseksualiteit (ook wel seksverslaving genoemd). Bij hyperseksualiteit draait het juist om een overmatig en dwangmatig seksueel verlangen. RGS gaat daarentegen om lichamelijke sensaties en onrust in de genitaliën zonder dat er sprake is van seksueel verlangen of lust. De klachten zijn neurologisch van aard en de lichamelijke sensaties staan los van de mentale beleving van seksuele opwinding. Kortom, RGS is de term die nu wordt gebruikt om deze stoornis te beschrijven, waarbij de nadruk ligt op rusteloze en onaangename genitale sensaties zonder seksuele context, terwijl hyperseksualiteit juist over een overmatige seksuele drang gaat. |
Oorzaken RGS
De exacte oorzaak van RGS is nog niet bekend, maar wetenschappers vermoeden dat het ontstaat door een combinatie van lichamelijke, neurologische en psychische factoren.
Een centrale rol lijkt weggelegd voor de hypothalamus, een deel van de hersenen dat betrokken is bij het reguleren van opwinding en het beloningssysteem. Bij RGS wordt de hypothalamus mogelijk overgestimuleerd door een teveel aan dopamine, het zogenaamde ‘beloningshormoon’. Dit kan op verschillende manieren gebeuren:
- Medicatie, zoals antidepressiva (SSRI’s), kan rechtstreeks invloed hebben op de hypothalamus. Opvallend is dat sommige mensen RGS-klachten krijgen na het stoppen met deze medicijnen.
- De schaamzenuw (nervus pudendus), die vanuit het bekken signalen doorstuurt naar de hersenen, kan verstoord raken door bijvoorbeeld een Tarlov-cyste of spataders (bekkenvarices), waardoor foutieve prikkels ontstaan.
- Een verhoogde doorbloeding van de geslachtsdelen. Dit kan het gevolg zijn van een vaatmisvorming, maar ook van REM-slaap, het chronisch vermoeidheidssyndroom, of hormonale veranderingen.
Er bestaat mogelijk een verband tussen Restless Genital Syndrome (RGS), Restless Legs Syndrome (RLS) en een overactieve blaas (OAB). Deze aandoeningen kunnen naast elkaar voorkomen en lijken in sommige gevallen te maken te hebben met dopamine, een belangrijke neurotransmitter in de hersenen. Onderzoek wijst uit dat mensen met RLS, OAB of RGS mogelijk een disfunctie hebben in een hersengebied dat bewegingen reguleert: de basale ganglia. Dit gebied gebruikt dopamine om soepele en gecontroleerde bewegingen mogelijk te maken. Wanneer dit systeem verstoord is, kunnen onwillekeurige bewegingen en prikkelingen ontstaan, wat kan bijdragen aan de symptomen van RGS.
Hoewel RGS nog relatief weinig onderzocht is, wordt steeds duidelijker dat het geen psychologisch probleem op zich is, maar een complexe aandoening met zowel lichamelijke als neurologische oorzaken.
Lees ook: Waarom heb je soms wel zin in seks en soms niet?
Behandeling RGS
Er bestaan nog geen standaardbehandelingen voor RGS, maar verschillende therapieën en medicijnen kunnen de klachten voor sommige mensen verlichten. Zo zijn er medicijnen die de dopamine in je lichaam verlagen, wat kan helpen om de opwinding en andere symptomen van RGS te verminderen.
Daarnaast zijn er volgende behandelingen:
- Antidepressiva, antipsychotica, stemmingsstabilisatoren, medicijnen tegen zenuwpijn en dopamineverlagende middelen.
- Cognitieve gedragstherapie, psychotherapie, elektroconvulsietherapie, afleidingstechnieken en erkenningstechnieken om met de klachten om te gaan.
- Bekkenbodemtherapie en massage kunnen fysieke klachten verlichten.
- In sommige gevallen kan een operatie om cysten te verwijderen de klachten verminderen.
- Bij sommige mensen verdwijnen de symptomen na het stoppen met antidepressiva, maar dit mag alleen in nauw overleg met een arts gebeuren.
Omdat RGS een relatief nieuwe aandoening is, wordt er nog veel onderzoek gedaan naar welke behandelingen en strategieën het beste werken. Je arts is daarom de beste persoon om je te adviseren over passende behandelopties en je eventueel door te verwijzen naar specialisten zoals een seksuoloog, die je ondersteunt bij het omgaan met RGS.
Lees ook: Oefeningen om je bekkenbodem te versterken
Bronnen:
auteur:
Lotte Poté,
gezondheidsjournalist
