Wat zeggen je voeten over je gezondheid?

dossier

De manier waarop je loopt en hoe je voeten eruitzien, kunnen een weerspiegeling zijn van je gezondheidstoestand. Plots een ander looppatroon aannemen of met je voeten beginnen slepen, kan een eerste signaal zijn van een onderliggend probleem. Dit fenomeen kan namelijk worden veroorzaakt door perifere zenuwbeschadiging ten gevolge van diabetes, maar ook een infectie, een vitaminetekort of zelfs alcoholisme kunnen leiden tot gevoelsverlies in de voeten. Het kan ook duiden op een probleem dat gerelateerd is aan de spieren, de wervelkolom of de hersenen.

Lees ook: Wat zeggen je nagels over je gezondheid?

Pijnlijke voeten

Als je de hele dag op hoge hakken hebt rondgelopen of knellende schoenen aanhad, is het volkomen normaal dat je voeten pijn doen. Doen ze daarentegen pijn zonder inspanning en met comfortabel schoeisel dan is dat misschien te wijten aan een fractuur, zoals bijvoorbeeld een barstje in een botje. Zo’n stressfractuur kan het gevolg zijn van een lange afstand lopen of van een intensieve sportinspanning die een grote impact heeft op je voeten (zoals bijvoorbeeld basketbal). Als je botten verzwakt zijn door osteoporose wordt het risico op een dergelijke fractuur sowieso veel groter.

Een gezwollen, rode en pijnlijke grote teen kan dan weer een indicatie zijn van jicht, maar het kan ook een symptoom van artrose zijn. Brandende of stekende pijn in de andere tenen, meestal de derde en de vierde, kan te wijten zijn aan een verdikking van het weefsel rond een zenuw. Vrouwen hebben er veel vaker last van dan mannen.

Lees ook: Behandel artrose zo vroeg mogelijk

Pijn aan de hiel

f123-h-voetplaat-ontsteking-11-20.jpg
Naarmate we ouder worden, slinkt het vetkussen onder onze hielen. Daardoor ‘smelt’ er een deel van onze ‘voetbumpers’ weg en worden onze hielbenen en peesplaten zwaarder belast bij inspanningen. Die stugge, platte pleesplaten zitten onderaan in onze voeten en zijn achteraan aan onze hielbenen gehecht. Ze ondersteunen de voetboog en zorgen ervoor dat we meer kracht kunnen zetten tijdens het lopen en springen. 

Een pijnlijke hiel is meestal het gevolg van een ontsteking aan die peesplaat, ook plantaire fasciitis genoemd, die ontstaat door overbelasting. Bij een dergelijke ontsteking ervaar je de meeste pijn ’s morgens vlak na het opstaan wanneer je druk op je voet uitoefent. Of wanneer je lang hebt stilgezeten en dan plots gaat rechtstaan. Met andere woorden: na een periode van rust.

Hielspoor, dat is kalkafzetting aan de hiel, is een bijverschijnsel van een peesplaatontsteking. Andere oorzaken van een pijnlijke hiel zijn artritis.

Lees ook: Hielspoor: symptomen en behandeling

Gezwollen voeten

Gezwollen voeten hebben kan een tijdelijk ongemak zijn dat vooral voorkomt na (te) lang rechtstaan, bij hitte, of na een langeafstandsvlucht. Vooral zwangere vrouwen hebben er last van. 

Blijft het niet bij tijdelijk en zijn je voeten aanhoudend gezwollen, dan is er misschien meer aan de hand en raadpleeg je beter een arts. Een slechte doorbloeding of een te traag werkende schildklier kan aan de basis liggen, maar ook een bloedpropje, een nierprobleem of een andere ernstige aandoening.

Lees ook: Tintelende vingers: waarom slaapt je hand?

Koude voeten

Heb je vaak last van koude voeten en lukt het maar niet om je tenen warm te houden? Dan is de doorbloeding van je voeten misschien niet optimaal. Dat kan een gevolg zijn van hartproblemen, roken of een te hoge bloeddruk, maar er zijn nog andere boosdoeners die dit ongemak kunnen veroorzaken. Beschadiging aan de bloedvaatjes en zenuwen in de voeten, ten gevolge van diabetes, is eveneens een oorzaak van voeten die in ijsklompjes veranderen.
Bloedarmoede of een slecht werkende schildklier ligt soms ook aan de basis van koude voeten. 

Als het te erg wordt, laat je je best eens checken door een arts om een onderliggend probleem uit te sluiten. Misschien is er ook helemaal niets aan de hand, want vrouwen hebben nu eenmaal vaker last van koude voeten. Dat heeft alles te maken met hun hormoonspiegel en het feit dat ze een andere vetverdeling hebben dan mannen. Oestrogeenpieken zorgen ervoor dat de bloedvaatjes in de voeten tijdelijk vernauwen en ze beïnvloeden ook de lichaamstemperatuur. Tijdens de menstruatie is de kerntemperatuur van een vrouw bijvoorbeeld een graadje lager.

Lees ook: Waarom hebben vrouwen meer last van koude handen en voeten?

Een branderig gevoel in de voeten

Een branderig gevoel in de voeten is niet altijd alarmerend. Het kan veroorzaakt worden door lang op de been te zijn (te staan of te stappen) of door oncomfortabel schoeisel en dan is het vrij onschuldig.

Heb je een branderig gevoel in je voeten zonder enige aanleiding of trigger, dan consulteer je beter een huisarts want dan is het misschien een directe aanwijzing van diabetes. Andere oorzaken van ‘brandende voeten’ zijn een tekort aan vitamine B, voetschimmel, een chronische nierziekte, een slechte bloedsomloop in de benen of een te traag werkende schildklier.

Lees ook: Hypothyreoïdie of een te traag werkende schildklier: oorzaken en behandeling

Wondjes die niet genezen

Hardnekkige wondjes aan de voeten zijn een belangrijk knipperlicht voor diabetes. Deze ziekte heeft als gevolg dat je minder gevoel hebt in je voeten waardoor je eventuele wondjes minder snel voelt. Bij diabetespatiënten gaan wondjes ook minder snel genezen waardoor ze kunnen ontsteken en verzweren. Goede voetverzorging is daarom zeer belangrijk voor wie suikerziekte heeft.

Lees ook: Wat is prediabetes en wat kan je er zelf aan doen?

Spierkrampen in de voeten

f123-h-voet-kramp-zwanger-11-20.jpg
Spierkramp in de voeten ontstaat soms bij vermoeidheid of overbelasting, maar een slechte bloedsomloop, uitdroging of een onevenwicht in vitamines (vitamine D) en bepaalde mineralen (magnesium, kalium, calcium) kunnen eveneens de boosdoener zijn. Door de veranderingen in hun hormoonspiegel hebben zwangere vrouwen vaak last van.

Lees ook: Wat doet magnesium voor onze gezondheid?

Tenen die verkleuren

Verkleuren je tenen periodiek naar wit, blauwpaars, vuurrood en dan weer naar hun normale kleur, dan lijd je wellicht aan de ziekte of het syndroom van Raynaud. Dit fenomeen kan zich ook aan de vingers manifesteren en gaat soms gepaard met pijnklachten. Eerst worden de tenen of vingers koud, daarna gaan ze gloeien. Het is het gevolg van een spasme - dat is een plotse, onwillekeurige samentrekking van de kleine bloedvaatjes - die de bloedcirculatie belemmert. De exacte oorzaak van een dergelijk spasme is niet bekend, maar stress, trillingen, plotse temperatuurverschillen (koude) en betablokkers kunnen een trigger zijn. Vrouwen hebben er meer last van dan mannen. In zeldzame gevallen kan een onderliggende ziekte zoals sclerodermie (een verstrakking en verharding van de huid en van andere organen door een toename van bindweefsel), reumatoïde artritis of een schildklierprobleem deze symptomen uitlokken. 

Ongeschonden, intacte teennagels die quasi helemaal wit kleuren, kunnen dan weer wijzen op een ernstige aandoening zoals een lever- of nierziekte. Als je het voor hebt, raadpleeg je best een arts om een onderliggend gezondheidsproblemen uit te sluiten.

Lees ook: Tips voor mooie vingernagels

Geknuppelde tenen

Bij geknuppelde tenen (of vingers) gaan de nagels opbollen omdat het laatste kootje verdikt is. In bepaalde families is dit verschijnsel iets genetisch en komt het voor zonder dat er een onderliggende aandoening is, maar het kan ook wijzen op een ernstig gezondheidsprobleem. Een longziekte is de meest voorkomende link, maar ook hart- en vaatziekten, bepaalde infecties, een schildklierprobleem, of lever- en spijsverteringsstoornissen zoals de ziekte van Crohn of coeliakie kunnen de oorzaak zijn.

Geknuppelde tenen (vaak ook horlogeglasnagels, vingerhoednagels of Hippocratesnagels genoemd) zijn niet hetzelfde als klauwtenen. Daar gaat het om een vergroeiing waarbij de tenen vanaf het middelste gewricht naar beneden krommen als klauwen. Deze misvorming kan te wijten zijn aan te strakke schoenen of beschadigde zenuwen ten gevolge van diabetes, alcoholisme of een andere neurologische aandoening. 

Lees ook: De invloed van schoenen op onze gezondheid: stijlvol en klachtvrij

Dikke gele teennagels

Bij dikke gele teennagels denken we spontaan aan een schimmelinfectie, maar het kan ook een symptoom zijn van een longprobleem, reumatoïde artritis of een lymfoedeem. Dat is een opstapeling van lymfevocht in de weefsels. Bij sommige personen is deze aandoening aangeboren, maar ze kan ook ontstaan na een chirurgische ingreep, een kankerbehandeling of een trauma. Het is belangrijk om een dergelijk oedeem in een vroeg stadium te herkennen en te laten behandelen.

Lees ook: Voetschimmel: symptomen en behandeling

Opkrullende teennagels

Teennagels die lepelvormig zijn - dun, hol en aan het uiteinde naar boven waaierend - ontstaan meestal door het frequent gebruik van bepaalde solventen, maar ze kunnen ook het gevolg zijn van ijzertekort. 

Lees ook: Wat zijn de symptomen en gevolgen van een ijzertekort?

Bronnen:

https://www.webmd.com
https://www.gezondheidsnet.nl
https://www.uzleuven.be
https://www.gezondheidsplein.nl
https://www.imelda.be
https://www.gezondheidenwetenschap.be
https://www.hielpijncentrum.com

auteur: Hilde Deweer, lifestylejournalist
Laatst bijgewerkt: maart 2022

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram