Wat is selenium en waarom is het belangrijk voor je immuunsysteem?

Selenium is een essentieel spoorelement dat een belangrijke rol speelt in onze gezondheid, vooral in de werking van ons immuunsysteem. Recente wetenschappelijke inzichten wijzen uit dat zowel een tekort als een teveel aan selenium negatieve gevolgen kan hebben. Maar wat is selenium precies? En hoe zorg je ervoor dat je er voldoende van binnenkrijgt?

Selenium is een sporenelement dat van nature voorkomt in voedsel en essentieel is voor het menselijk lichaam. Wat selenium bijzonder maakt, is dat het wordt ingebouwd in het zeldzame aminozuur selenocysteïne, dat op zijn beurt deel uitmaakt van 25 verschillende selenoproteïnen. Deze eiwitten vervullen tal van vitale functies, waaronder bescherming tegen oxidatieve stress, het reguleren van de schildklierfunctie en het versterken van het immuunsysteem.

Wereldwijd wordt geschat dat ongeveer 1 miljard mensen onvoldoende selenium binnenkrijgen. De voornaamste reden? Lage seleniumgehaltes in de bodem van bepaalde geografische regio’s. Voedingsgewassen die daar worden geteeld, bevatten simpelweg te weinig van dit sporenelement.

Selenium speelt een sleutelrol in zowel het aangeboren als het adaptieve immuunsysteem. Bepaalde selenoproteïnen zoals glutathionperoxidasen beschermen immuuncellen tegen schade door vrije radicalen. Andere, zoals selenoproteïne P, zorgen ervoor dat selenium naar de juiste weefsels wordt vervoerd.

De Belgische Hoge Gezondheidsraad adviseert een aanbevolen dagelijkse inname van 70 microgram selenium voor volwassenen. Toch tonen sommige studies aan dat een dagelijkse inname van ongeveer 100 µg nodig is voor een optimale werking van belangrijke selenoproteïnen zoals glutathionperoxidase en selenoproteïne P.

Selenium komt van nature voor in verschillende voedingsmiddelen, vooral in dierlijke producten en bepaalde noten. De absolute topper is de paranoot (ook wel Braziliaanse noot genoemd): één enkele noot kan al je dagelijkse behoefte aan selenium dekken. Ook vissoorten zoals tonijn, sardines, haring en kabeljauw zijn rijk aan selenium. Andere goede bronnen zijn zeevruchten zoals oesters en garnalen. Vlees zoals rundvlees, kip en kalkoen leveren ook een aanzienlijke hoeveelheid selenium, net als eieren. In mindere mate bevatten volkoren granen, zonnebloempitten en linzen ook selenium, afhankelijk van de bodem waarin ze geteeld zijn. Zuivelproducten zoals kaas en melk leveren bescheiden hoeveelheden. Tot slot bevatten ook champignons en knoflook kleine hoeveelheden selenium, waardoor ze interessante aanvullingen zijn in een gevarieerd voedingspatroon.

Als je bijvoorbeeld door dieetbeperkingen niet voldoende selenium uit voeding haalt, kunnen seleniumsupplementen een oplossing zijn. Supplementen zijn meestal verkrijgbaar als: