Verhoogt een tatoeage de kans op kanker?
nieuws
Tatoeages zijn populairder dan ooit. Maar ze zijn niet zonder gevaar. Ze kunnen een infectie of een allergische reactie veroorzaken. En mogelijk verhogen ze ook het risico op kanker, al is dat risico wel zeer klein.
Infecties
Ongeveer twee op drie mensen krijgen na een tatoeage wat last van irritatie, jeuk, korstvorming en bloedverlies. Dat is meestal onschuldig en van voorbijgaande aard, op voorwaarde dat u de tattoo goed verzorgt.
1 tot 5 procent krijgt echter een infectie. Meestal gaat het om een oppervlakkige infectie met huidbacteriën zoals stafylokokken of streptokokken. Bij mensen met een verzwakte immuniteit, kan dat echter wel gevaarlijk zijn. De Hoge Gezondheidsraad maakt zich wel zorgen over de stijging van het aantal infecties met de resistente Staphylococcus aureus (MRSA), Pseudomonas en atypische mycobacteriën.
Ook virussen, zoals hiv en hepatitis B of C, kunnen zich verspreiden als de tatoeëerder geen steriele naalden gebruikt.
Hoe beter de hygiënische omstandigheden, hoe lager het risico op infecties. Een tattoo laten zetten door een amateur, in een exotisch land of op een evenement is vragen om moeilijkheden.
Allergieën
Er bestaat ook een belangrijk risico op allergische reacties.
• Er kunnen allergische reacties optreden in gekleurde tatoeages. Dat gebeurt meestal in rode tatoeages of in de rode delen van de tatoeage.
• De aromatische kleurstoffen (azo-kleurstoffen) kunnen een rol zouden spelen in het ontstaan van allergische reacties.
• Zonblootstelling kan lokale reacties uitlokken bij gele tatoeages die cadmium bevatten. Fotosensitiviteit met jeuk en zwelling van de tatoeage na het zonnen wordt regelmatig door patiënten gerapporteerd; dit wordt eveneens waargenomen bij zwarte tatoeages
• Tatoeage inkten die nog gebruik maken van zuiver poederpigment (Alla Prima en 13 Gold bv.) geven meer klachten van allergische reacties.
• Er kunnen ook allergische reacties optreden na het laten zetten van een (tijdelijke) henna-tatoeage op de huid.
• Een allergische reactie op de latex in de handschoenen van de tatoeëerder of op de rubberen onderdelen van de toestellen komt zelden voor, maar is wel levensbedreigend.
Kanker
Volgens een rapport van het Joint Research Centre (JRC) van de Europese Unie kunnen sommige inkten die voor tatoeages en permanente make-up worden gebruikt een risico op kanker inhouden. Eerder waarschuwde ook de Nederlandse wareninspectie NVWA dat tatoeage inkt stoffen bevat die kankerverwekkend kunnen zijn. Dat is afhankelijk van meerdere factoren.
- Tal van bestanddelen of verontreinigende stoffen aanwezig in de inkten hebben kankerverwekkende eigenschappen. Dit is onder meer het geval van sommige polycyclische aromatische koolwaterstoffen (die vooral in zwarte kleurstoffen aanwezig zijn), van zware metalen (zoals cadmium, aluminium, chroom, ijzer, nikkel, koper en titaandioxide) en van sommige azo-kleurstoffen. Aromatische amines en polycyclische aromatische koolwaterstoffen zijn bij de oudst gekende en krachtigste kankerverwekkende stoffen. Als deze stoffen in het lichaam vrijkomen, vergroot dat de kans op kanker, niet alleen lokaal in de huid, maar ook in andere organen.
- Uv-licht van zon of zonnebank bevordert de vorming van aromatische aminen.
- De grootte van de tatoeage, de concentratie van de schadelijke stof en de tijd dat uw lichaam eraan is blootgesteld, spelen een rol bij de ontwikkeling van kanker.
- Tijdens het genezingsproces wordt een deel van de pigmentpartikels ingekapseld in de bindweefselcellen. De rest verlaat het lichaam via de wonde in de opperhuid of komt via de lymfebanen in de lymfeklieren terecht. Dat zou leiden tot een chronische ontsteking van de lymfeklieren. Het lymfesysteem speelt een rol in ons afweersysteem.
- Bij het weglaseren van tatoeages kunnen ook kankerverwekkende stoffen vrijkomen. Bij het laseren worden de inktkorrels in hele kleine stukjes geschoten en dan via de lymfevaten naar de lymfeklieren afgevoerd. Uw tatoeage wordt dus samen met de stoffen van je huid naar de lymfeklieren verplaatst, met als gevolg dat de stoffen nog steeds makkelijk vrijkomen in uw lichaam.
Alhoewel tot nu toe geen rechtstreeks verband aangetoond is tussen tatoeage en risico op kanker, betekent dit niet dat er geen enkel risico is, hoogstens dat er geen groot risico is. De kans dat een tatoeage kanker veroorzaakt zou tussen één op de tienduizend en één op één miljoen liggen. De huidige trend om zeer grote tatoeages te zetten waarbij veel inkt en vooral meer kleuren gebruikt worden, geeft volgens de Hoge Gezondheidsraad reden tot bezorgdheid.
Lees ook: Welke risico's zijn er verbonden aan een tatoeage en permanente make-up?
Waarop letten als u een tatoeage laat aanbrengen?
Denk goed na voor u een tatoeage laat zetten. Het kan gezondheidsrisico’s met zich meebrengen.
• Om infecties te voorkomen, is een goede hygiëne tijdens het tatoeëren onmisbaar. Een tattoo laten zetten door een amateur, in een exotisch land of op een evenement is vragen om moeilijkheden.
Lees ook: Waarop letten als u een tatoeage of permanente make-up laat aanbrengen?
• Vooral rode inkt veroorzaakt allergische reacties. Huidreacties zijn ook bekend bij andere kleurstoffen. Ook bij de tijdelijke tatoeages met zwarte henna kunnen (ernstige) allergische reacties optreden. Een preventieve test heeft weinig zin.
Laat alleszins geen tattoo zetten als u allergisch bent voor tatoeagematerialen (bijv. latex) of -inkt.
• Er zelf op toezien dat er geen onveilige inkt in uw lichaam komt, is zeer moeilijk omdat er geen positieve lijst bestaat van veilige producten. U kunt wel eisen dat er op het toestemmingsformulier dat u in erkende tattooshops moet ondertekenen, vermeld staat welke producten er bij u zijn gebruikt. Dring er zelf ook op aan dat de tatoeëerder tatoeagekleurstoffen gebruikt die voldoen aan de regelgeving. Vraag naar de brochure met veiligheidsinformatie.
Europese inkt is doorgaans veiliger dan producten uit de Verenigde Staten en China. Inkt die u op het net kan bestellen, zijn vaak dubieuze producten waarvan de samenstelling niet eens overeenkomt met wat op het etiket staat.
• Het is belangrijk uw tatoeage goed te beschermen tegen de zon. Uv-licht van zon of zonnebank bevordert de vorming van aromatische aminen. Als die in het lichaam vrijkomen vergroot dat de kans op kanker.
Bronnen
• Hoge Gezondheidsraad (2015)
• NVWA (2015)
• JRC Report (2016)
• European Academy of Dermatology and Venereology (2017)
• Scientific Reports (2017)
• Bundesinstitut für Risicobewertung (2018)
Laatst bijgewerkt: september 2018
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
