Gele markeerstift helpt niet beter studeren, wat wel?
video
Ken je ze? Die samenvattingen die met roze, gele én oranje markers zijn bewerkt en waarin je in een oogopslag ziet wat nou écht belangrijk is? Veel studenten gaan dezer dagen weer met markeerstiften aan de slag, maar is markeren in feite wel een goede studiemethode? Psycholoog Gino Camp (OU) denkt alvast van niet. Waarom, en wat je dan beter wel kan doen, vertelt hij in dit online college van Universiteit van Nederland. Onder het filmpje vind je de samenvatting.
Weg met je markeerstift: zo leer je écht effectief
Veel studenten denken goed bezig te zijn door hun leerstof felgeel te markeren. Toch blijkt dat deze strategie weinig oplevert. Onderwijsonderzoek toont aan dat veelgebruikte methodes zoals markeren of herlezen inefficiënt zijn. Dus: waarom kun je beter je gele markeerstift weggooien als je echt iets wil leren?
We leren nooit hoe we moeten leren
Tussen ons vierde en 22ste levensjaar spenderen we gemiddeld 13.000 uur in het onderwijs. En toch leren we nauwelijks hoe we moeten leren. Ook docenten krijgen zelden les over effectieve, wetenschappelijk onderbouwde leerstrategieën. Het gevolg? Veel leerlingen en studenten verspillen tijd aan leertechnieken die weinig effect hebben.
Overschatting door het Dunning-Kruger-effect
Studenten hebben vaak geen goed beeld van wat ze wel en niet beheersen. Dat komt door het Dunning-Kruger-effect: hoe minder je weet, hoe groter je zelfvertrouwen. Onderzoek laat zien dat 70% van de studenten die een onvoldoende haalt, denkt dat ze een voldoende zullen scoren. Vooral zwakkere studenten overschatten zichzelf het meest.
Beter leren begint met jezelf inschatten
Effectief leren begint bij weten wat je al kent – en wat niet. En dat is moeilijk. Daarom helpt het om je oordeel over je kennis uit te stellen. Direct na het lezen lijkt de stof bekend, maar dat is misleidend: je werkgeheugen speelt je parten. In plaats van herlezen of doorbladeren (wat slechts herkenning oproept), kun je beter actief iets genereren. Denk aan:
Zelf kernwoorden bedenken
Een schema of diagram tekenen
Vragen formuleren of beantwoorden
Zo dwing je je brein om écht na te denken – en dat beklijft beter.
Weg met de ‘lege emmer’
Veel onderwijs is nog gebaseerd op het idee dat studenten als lege emmers informatie passief opvangen. Maar leren werkt niet zo. Kennis beklijft pas als je actief verbanden legt, herhaald oefent en je brein uitdaagt om zelf informatie op te halen.
Conclusie: leer slimmer, niet harder
Leren is niet simpelweg veel tijd steken in markeren, herlezen of samenvatten. Effectief leren vraagt inzicht in je eigen kennis, actieve verwerking en strategisch oefenen. Laat die gele markeerstift dus gerust liggen – en kies voor bewezen methodes die je leerprestaties écht verbeteren.
