Een verkoudheid tijdens de zwangerschap: wat kan je doen?

In dit artikel
Een verkoudheid tijdens de zwangerschap: wat kan je doen?

dossier Tijdens een zwangerschap is je weerstand verzwakt en kan je gemakkelijker een infectie zoals een verkoudheid oplopen. Dat is meestal niet gevaarlijk, ook niet voor je baby. Het geneest ook meestal vanzelf na enkele dagen. Maar het kan wel flink vervelend zijn. 

Lees ook: Stoom inhaleren of 'dampen': hoe doe je dat en werkt het?

Wat kan je zelf doen?

123-zw-vr-verkoudheid-10-17.jpg
  • Rust goed uit en slaap voldoende
Door voldoende rust te nemen kan je lichaam zich sneller herstellen en zal de verkoudheid eerder overgaan.

  • Blijf in beweging
Dit klinkt tegenstrijdig, maar het helpt als je actief blijft. Wel in de mate je lichaam dit toestaat.
Tijdens een verkoudheid verlies je meer vocht dan normaal. Het is dus belangrijk dat je het tekort aanvult. Thee en water zijn goed om je vochtbalans op peil te houden.

  • Stomen
Soms kan stomen de klachten van een verstopte neus wat verminderen. Doe dit bijvoorbeeld drie keer per dag gedurende een kwartier. Stomen kan in de badkamer of douche door de warmwaterkraan open te draaien en de stoom die in de gesloten ruimte ontstaat in te ademen. Stomen kan ook boven een kom heet water (maar pas op voor verbranding: laat de temperatuur van het water niet boven de 60 graden Celsius komen). Iets in het water doen (zoals zout of menthol) heeft geen zin. Die middelen kunnen de slijmvliezen irriteren en je uiteindelijk meer last geven. Stomen versnelt de genezing niet.

  • Neusdruppels met zoutoplossing (fysiologisch serum)
Is je neus verstopt? Soms kunnen neusdruppels met zout water de klachten wat verminderen. Je kan de zoutoplossing zelf maken door een afgestreken theelepel zout op te lossen in een glas met lauw water. Doe een paar keer per dag (of zo vaak je prettig vindt) een paar druppels in ieder neusgat. Je kan de zoutoplossing ook kant en klaar kopen (als druppels of spray) in de apotheek.

Lees ook: Stoom inhaleren of 'dampen': hoe doe je dat en werkt het?

Mag je geneesmiddelen nemen?

Geneesmiddelen zijn bij een verkoudheid meestal niet nodig. Na enkele dagen geneest de verkoudheid vanzelf. Tijdens de zwangerschap (en als je borstvoeding geeft) moet je hoe dan ook voorzichtig zijn met geneesmiddelen. Raadpleeg altijd vooraf je (huis)arts. 


  • Antibiotica
Antibiotica hebben geen enkele zin bij een verkoudheid die veroorzaakt wordt door een virus. 

  • Pijnstiller / koortswerend middel
Bij koorts en/of bij hoofd- of spierpijn mag je een pijnstiller nemen. Neem bij voorkeur paracetamol (Dafalgan, Perdolan Mono...). Aspirine en afgeleide wordt beter niet gegeven omwille van zijn effect op de bloedstolling. Ook pijnstillers die codeïne bevatten worden ten stelligste afgeraden. 

  • Hoestremmer
Alle hoestremmers worden afgeraden tijdens zwangerschap en borstvoeding. Raadpleeg alleszins je arts indien je toch een hoestremmer wilt nemen.

Lees ook: Wat kan je doen tegen een droge hoest en slijmhoest?

Wanneer een arts raadplegen?

Sommige luchtweginfecties zoals kinkhoest of griep, kunnen wel gevaarlijk zijn tijdens de zwangerschap. Indien je (hoge) koorts maakt, als er andere klachten ontstaan (bijv. benauwdheid, een piepende ademhaling...) of eraan twijfelt of het wel om een gewone verkoudheid gaat, raadpleeg je het best je arts. 


  • Kinkhoest (pertussis)
Kinkhoest of pertussis is een ernstige, besmettelijke ziekte van de luchtwegen die vooral voor baby’s gevaarlijk is, en zelfs dodelijk kan zijn. Baby’s en jonge kinderen hebben hevige hoestbuien, een gierende inademing en kunnen blauw aanlopen. Maak je kinkhoest door tijdens de zwangerschap dan zijn er ook risico’s omwille van de hevige hoestbuien. Dit kan leiden tot vroeggeboorte of miskraam.

De eerste symptomen van kinkhoest doen denken aan een verkoudheid: een loopneus, niezen, lichte koorts en licht hoesten. Na enkele weken volgen hevige en aanhoudende hoestbuien, een gierende ademhaling en het ophoesten van taai slijm.

Lees ook: Waarom moeten zwangeren zich laten vaccineren tegen kinkhoest?


  • Ontzwellende neusdruppels (vasoconstrictoren)
Geneesmiddelen die vasoconstrictoren bevatten, worden gebruikt om het gevoel van een verstopte neus bij een verkoudheid te verminderen. Het is belangrijk om deze geneesmiddelen niet vaak te gebruiken en het gebruik ervan tot een korte periode (maximaal vijf dagen) te beperken. Respecteer ook de aanbevolen dagelijkse dosis, zoals vermeld in de bijsluiter. 

Tijdens de zwangerschap moet men zeer voorzichtig zijn met het gebruik van neusdruppels en -sprays, vooral wanneer de utero-placentaire functie verminderd is. Combinaties van een neusontzwellend middel met antibiotica of corticosterïden (zoals Sofraline, Sofrasolone en Dexa Rhinospray) worden afgeraden. 

De combinatie xylometazoline + ipratropiumbromide (Otrivine Duo) wordt afgeraden bij patiënten jonger dan 18 jaar, bij patiënten waarbij anticholinergica gevaarlijk kunnen zijn, en tijdens de zwangerschap. Ook bij ouderen is extra voorzichtigheid geboden. 

  • xylometazoline (otrivine)
Bij hypertensie of verminderde doorbloeding van de placenta het gebruik afwegen.

  • Kruiden
Ook middelen op basis van kruiden (zoals Echinacea) worden afgeraden tijdens de zwangerschap. 

Voor iedere zwangere vrouw wordt kinkhoestvaccinatie tussen week 24 en week 32 van de zwangerschap aanbevolen, en dit bij elke zwangerschap, ongeacht of de vrouw voordien een herhalingsinenting kreeg. Op die manier maakt je als aanstaande moeder antistoffen tegen kinkhoest die je via de placenta doorgeeft aan je ongeboren kind. Zo is de baby vanaf de geboorte beschermd in afwachting dat hij zelf antistoffen tegen kinkhoest aanmaakt door de vaccinaties. Ook je partner en andere huisgenoten laten zich het best (eenmalig) inenten. Deze ‘cocoonvaccinatie’ wordt het best uitgevoerd een paar weken voor de bevalling.

Lees ook: Gratis vaccinatie tegen kinkhoest voor zwangeren en andere volwassenen

  • Griep
Een verkoudheid treedt geleidelijk aan op, een griep begint vaak heel plots. Bij griep heb je vaak koorts, bij verkoudheid soms een lichte verhoging. Een loopneus is een typische klacht bij een verkoudheid, bij een griep komt dit meestal niet voor. Griep kan bij een zwangere vrouw erger zijn en meer complicaties veroorzaken, zoals een longontsteking. Een zware griepaanval kan ook de gezondheid van de baby ernstig schaden. 

Lees ook: Hoelang duurt een verkoudheid en hoe raak je er sneller van af?

Laat je vaccineren tegen de griep als je in het tweede of derde trimester bent (vanaf week 14) tijdens het griepseizoen (van half oktober tot het einde van de winter). 

Lees ook: Waarom is griep erger bij zwangere vrouwen?

Lees ook: Griepvaccinatie ook voor zwangere vrouwen

  • Cytomegalovirus (CMV)
Het cytomegalovirus behoort tot de herpesvirussen zoals herpes labialis (koortsblaasjes), herpes zoster (zona), herpes simplex, herpes genitalis (SOA), varicella (windpokken) en Epstein-Barr virus (klierkoorts). Een CMV-infectie bij een zwangere vrouw verloopt vaak zonder enige klacht. In sommige gevallen kan het een griepachtig beeld geven: vermoeidheid, lichte koorts, spierpijn, verkoudheid of gezwollen klieren. Voor de ongeboren baby kan deze infectie ernstige gevolgen hebben. Het is de meest frequente oorzaak van doofheid en/of mentale stoornissen bij de pasgeborene.

Lees ook: Cytomegalovirus (CMV): gevaarlijk tijdens zwangerschap

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: februari 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram