Kan stress je prestaties echt verbeteren?

dossier

Stress wordt zelden als iets positiefs gezien, zeker niet op het werk. Hoewel chronische stress lichamelijk ernstige schade kan toebrengen, zijn sommige psychologen overtuigd dat een beetje angst ons vermogen om een taak uit te voeren net kan vergroten. Het gaat erom de optimale dosis stress te vinden, om zo onze prestaties te verbeteren. 

Lees ook: Wat doet stress met je lichaam op korte en lange termijn?

De wet van Yerkes-Dodson: het optimale stressniveau

Getty_stress_werk_performanc_2023.jpg

© Getty Images

Het waren psychologen Robert Yerkes en John Dillingham Dodson die in 1908, na laboratoriumexperimenten met knaagdieren, concludeerden dat het stressniveau waaraan we worden blootgesteld onze prestaties kan beïnvloeden. 
De wet van Yerkes-Dodson, ook wel bekend als de omgekeerde-U-curve, stelt dat er een bepaald niveau van opwinding - goede stress of 'eustress' – bestaat, dat ons in staat stelt om optimaal te presteren: 

  • Te weinig stress geeft onvoldoende motivatie. Er is geen uitdaging om aan te gaan of doel om te bereiken. Je doet het minimale.
  • Te veel stress kan slopend zijn en je capaciteiten belemmeren. Het is moeilijk je te concentreren, en voelt je zelfs verlamd. Deze ongezonde angst leidt dan ook vaak tot mislukking.
  • Bij een optimaal stressniveau voel je je net alerter en geconcentreerder, en voel je de motivatie die je nodig hebt om je doelen te bereiken. 

Lees ook: Stress: symptomen en gevolgen voor de gezondheid

Wat is het optimale stressniveau?

Helaas bestaat er geen universele maatstaf voor het optimale stressniveau. De perceptie van stress verschilt van persoon tot persoon. Wat voor de één optimale stress is, kan voor de ander als te intens worden ervaren. Er zijn meerdere factoren die daarbij een rol spelen: de moeilijkheidsgraad en aard van de taak, je competentie, veerkracht, zelfvertrouwen, beschikbare middelen en de sociale steun die je hebt (collega's, familie, enz.).

  • Lichte, gematigde stress geeft je de energie die je nodig hebt, precies op het moment dat je het nodig hebt. Deze reactie duurt net zo lang als nodig is om je te helpen optimaal te presteren.
  • Te veel stress uit zich zowel fysiek als emotioneel en de gevolgen zijn aanzienlijk. Het is dus belangrijk om je bewust te zijn van de signalen van overmatige stress, zodat je tijdig aan de alarmbel kunt trekken, en stappen kunt ondernemen om de hoeveelheid stress af te bouwen. 

Lees ook: Stress: het verschil tussen gespannen en overspannen zijn

Wat zijn de symptomen van te veel stress?

Waarschuwingssignalen kunnen zijn: 

  • Verhoogde hartslag
  • Abnormale vermoeidheid en slaapproblemen
  • Hoofdpijn
  • Spierspanning
  • Concentratieproblemen
  • Zenuwachtigheid en agitatie
  • Prikkelbaarheid
  • Geheugenproblemen
  • Te vaak of overmatig gebruik van alcohol, tabak en drugs

Lees ook: Wat doet stress met je lichaamsgewicht?

Hoe kan ik mijn stressniveau optimaal houden?

Een optimaal stressniveau handhaven betekent niet dat je stress helemaal moet vermijden. Het betekent eerder dat je begrijpt dat stress deel uitmaakt van je leven en dat de impact die het op je kan hebben afhangt van hoe je ermee omgaat en hoe je het interpreteert.
Door je optimale stressniveau te bepalen en stressmanagementstrategieën toe te passen, kun je je doelen bereiken en tegelijkertijd je lichamelijke en geestelijke gezondheid behouden.

  • Let op de fysieke tekenen van stress. Identificeer de situaties die je positief stimuleren en de situaties die het tegenovergestelde effect hebben.
  • Stel jezelf haalbare doelen: het stellen van onbereikbare doelen kan leiden tot overbelasting door stress. Stel jezelf ambitieuze maar bereikbare doelen. Ze moeten je uitdagen zonder overboord te gaan. Denk mentaal na over de weg die je moet afleggen om er te komen. Deze visualisatieoefening zal je geest positief voorbereiden op wat je te wachten staat.
  • Neem een positieve instelling aan ten opzichte van de dingen die je wilt bereiken. Beschouw uitdagingen eerder als kansen om te leren en te groeien dan als vervelende taken en onoverkomelijke obstakels. Heb vertrouwen in je vaardigheden
  • Zoek een manier om je stress te beheersen: mindfulness, meditatie, sofrologie en hartcoherentie zijn allemaal stressmanagementtechnieken die je kunnen helpen je stress te kanaliseren en er optimaal gebruik van te maken.
  • Aarzel niet om collega's, vrienden of professionals in de geestelijke gezondheidszorg om hulp te vragen als stress onoverkomelijk wordt.

Lees ook: Sofrologie: een waardevol middel tegen stress

Lees ook: Juist ademen: hartcoherentie als antwoord op stress, burn-out en hyperventilatie

Bronnen:
https://hbr.org
https://www.psychologytoday.com
https://www.healthline.com

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: november 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram