Baarmoederhalskanker: is na de menopauze nog een uitstrijkje of HPV-test nodig?
In dit artikel
Baarmoederhalskanker: is na de menopauze nog een uitstrijkje of HPV-test nodig?
dossier
Veel vrouwen denken dat ze na de leeftijd van 50 jaar geen risico meer lopen op baarmoederhalskanker en dus geen uitstrijkje meer hoeven te laten nemen. Dat is een misvatting: de gemiddelde leeftijd waarop baarmoederhalskanker wordt vastgesteld, is 54 jaar. Daarom wordt aangeraden om ook na de menopauze, tot de leeftijd van 64 jaar, regelmatig een uitstrijkje of HPV-test te laten uitvoeren om baarmoederhalskanker vroegtijdig op te sporen.
Waarom een uitstrijkje of HPV-test?
Jaarlijks krijgen ongeveer 600 vrouwen in Vlaanderen de diagnose baarmoederhalskanker. Deze kanker wordt meestal voorafgegaan door voorstadia (precancereuze letsels) die nog geen kanker zijn. Behandeling van deze voorstadia kan het ontstaan van kanker voorkomen.
De voorstadia veroorzaken meestal geen symptomen, maar wanneer de aandoening in een zeer laat stadium wordt ontdekt, is de overlevingskans aanzienlijk lager. Door regelmatig een uitstrijkje of HPV-test te laten uitvoeren, kunnen afwijkingen vroegtijdig worden opgespoord en behandeld. Vroege opsporing zorgt ervoor dat de behandeling minder ingrijpend is en het herstel sneller verloopt.
Bij een uitstrijkje worden cellen afgenomen van het slijmvlies op de overgang van de baarmoederhals naar de baarmoedermond. Met een borsteltje worden deze cellen verzameld en vervolgens in een laboratorium onderzocht op afwijkingen.
Veranderingen in het bevolkingsonderzoek vanaf 2025
Sinds 1 januari 2025 zijn er belangrijke wijzigingen in het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker in België:
- Leeftijdsgroep: Vrouwen van 30 tot en met 64 jaar worden uitgenodigd voor het bevolkingsonderzoek.
- Screeningsmethode: De primaire screeningsmethode verandert van een 3-jaarlijks cytologisch onderzoek (Pap-uitstrijkje) naar een 5-jaarlijkse HPV-test. Deze aanpassing is gebaseerd op wetenschappelijk bewijs dat aantoont dat de HPV-test effectiever is in het vroegtijdig opsporen van baarmoederhalskanker.
Wanneer mag je stoppen met het uitstrijkje of de HPV-test?
Het wordt aanbevolen om deel te nemen aan het bevolkingsonderzoek tot de leeftijd van 64 jaar. De screening kan worden stopgezet na deze leeftijd, op voorwaarde dat de twee laatste tests normaal waren. Indien dit niet het geval is, wordt aangeraden om de screening voort te zetten tot er twee opeenvolgende normale resultaten zijn.
Voor vrouwen die nooit of onregelmatig hebben deelgenomen aan het bevolkingsonderzoek, wordt aanbevolen om na de leeftijd van 64 jaar om de drie jaar een uitstrijkje te laten nemen, totdat er twee normale resultaten zijn.
Bespreek met je huisarts of gynaecoloog of verdere screening na de leeftijd van 64 jaar zinvol is in jouw specifieke situatie.
|
Na een hysterectomie waarbij de baarmoeder én baarmoederhals volledig zijn verwijderd, is een uitstrijkje niet meer nodig. Is de baarmoederhals wel nog aanwezig, dan kan je beter wel nog deelnemen aan het bevolkingsonderzoek baarmoederhalskanker.
|
Wanneer is jaarlijkse screening aangewezen?
In de volgende situaties is het aanbevolen om, ongeacht de leeftijd, jaarlijks een uitstrijkje te laten nemen:
- Bij een eerder afwijkend uitstrijkje.
- Als je eerder een behandeling van de baarmoederhals hebt ondergaan.
- Als je genitale wratten hebt of had.
- Als je immuunsysteem verzwakt is door het gebruik van bepaalde geneesmiddelen of door ziekte.
Bronnen:
https://baarmoederhalskanker.bevolkingsonderzoek.be
https://www.sciensano.be
Laatst bijgewerkt: mei 2025
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
