Gerelateerde artikels
Vaginale droogte (atrofie): oorzaken en wat kan je doen?
In dit artikel
Vaginale droogte (atrofie): oorzaken en wat kan je doen?
dossier
Vaginale droogte is een veelvoorkomend probleem bij vrouwen van alle leeftijden, maar vooral tijdens en na de menopauze. Het ontstaat door veranderingen in het vaginale slijmvlies en verminderde bloeddoorstroming. Tijdens seksuele opwinding wordt de vagina normaal gezien vochtig, maar dit proces kan verstoord zijn.
Lees ook: Geen seksdrive meer sinds de bevalling? Seksuologe Vanessa geeft raad
Oorzaken vaginale droogte
© Getty Images
De oorzaken van vaginale droogheid zijn divers:
- Hormonale veranderingen: Vooral een daling van oestrogeen, zoals tijdens de menopauze, zwangerschap, borstvoeding of vlak na de menstruatie, kan het vaginale milieu verstoren.
- Gezondheidsproblemen: Aandoeningen zoals hoge bloeddruk, diabetes of multiple sclerose (MS) kunnen bijdragen aan droogte.
- Medicatiegebruik: Sommige medicijnen, zoals antidepressiva, antihistaminica of plaspillen, verminderen de vaginale vochtproductie.
- Medische behandelingen: Chemotherapie, bestraling of anti-oestrogenen bij borstkanker kunnen de vaginawand aantasten.
- Emotionele factoren: Stress kan een negatieve invloed hebben op de natuurlijke bevochtiging van de vagina.
- Verkeerde intieme hygiëne: Vaginale douches, agressieve zepen, geparfumeerd toiletpapier, tampons op lichte dagen of synthetisch maandverband kunnen het natuurlijke evenwicht verstoren.
- Onvoldoende seksuele opwinding: Zonder voldoende opwinding blijft de vagina droog, wat vrijen onaangenaam of pijnlijk maakt.
Lees ook: Wat zijn de erogene zones bij mannen en vrouwen?
|
Vulvovaginale atrofie na de menopauzeDoor de verminderde productie van het vrouwelijke geslachtshormoon van oestrogeen na de (natuurlijke of kunstmatige) menopauze, kan de vaginawand dunner worden en haar elasticiteit verliezen. De vagina kan hierdoor inkrimpen, pijnlijk worden of scheurtjes vertonen. Dit heet vulvovaginale atrofie of atrofische vaginitis. Ongeveer 20 tot 50% van de vrouwen krijgt hiermee te maken. |
Klachten door vaginale droogte
Vaginale droogte gaat gepaard met volgende symptomen:
- Branderig gevoel, jeuk of pijn bij het vrijen.
- De slijmvliezen van de vagina kunnen geïrriteerd raken door de droogheid. Dat kan leiden tot een branderig gevoel, jeuk en/of pijn (dyspareunie), en soms licht bloedverlies. Bijvoorbeeld bij stappen, fietsen of gewoon zitten.
- Pijn of een branderig gevoel bij het plassen.
- Urineverlies bij hoesten of inspanning (stress-incontinentie).
- Onaangename geur door veranderde zuurtegraad.
- Verhoogd risico op vaginale infecties. Er is immers minder bevochtigende vloeistof aanwezig, het aantal vaginale melkzuurproducerende lactobacillen neemt af en het vocht is ook minder zuur. Hierdoor krijgen ziektekiemen (zoals schimmels en bacteriën) meer kans om zich te vermenigvuldigen.
Lees ook: Pijn bij seks: oorzaken, symptomen en behandeling
Menopauzeconsulente Chris Van Gaver: "Veel dames in de overgang gaan bij een gynaecoloog aankloppen om hun vaginale droogheid aan te pakken, maar worden naar huis gestuurd met een zalfje of een crème. Bijzonder jammer, want er zijn betere oplossingen dan continu zulke producten te gebruiken. Bovendien kan vaginale problematiek zeer snel verergeren indien er geen goede behandeling opgestart wordt."
Oplossingen voor vaginale droogte
De behandeling is mede afhankelijk van de oorzaak van de vaginale droogte en de aard van de klachten.
Verbeter je intieme hygiëne
- Vermijd strakzittend ondergoed en knellende kleding.
- Draag bij voorkeur katoenen ondergoed.
- Gebruik voor het wassen van je vagina alleen water en eventueel een neutrale zeep. Geparfumeerde zeep, douchegel enzovoort kunnen de zuurgraad en flora van je vagina verstoren.
- Gebruik geen vaginale douches.
- Gebruik liever geen inlegkruisjes. Voor urineverlies kan je beter voor incontinentiemateriaal kiezen. Toch inlegkruisjes? Verwissel ze dan minimaal iedere vier uur.
- Stop met roken, want roken is slecht voor de doorbloeding in alle weefsels, ook voor de huid en het vaginaal slijmvlies.
Pijn bij het vrijen: tips tegen vaginale droogte
- Het lijkt tegenstrijdig, maar door regelmatig te vrijen kan men de intensiteit van de symptomen van vaginale droogheid verminderen. Door de seksuele opwinding blijven de bekkenorganen immers voldoende nat en dat verbetert de bevochtiging. Neem tijd voor een lang en ontspannen voorspel.
- Zorg voor voldoende vochtigheid met glijmiddel of speeksel. Gebruik glijmiddel op waterbasis of eventueel op basis van siliconen. Glijmiddel op oliebasis kan vaginale infecties veroorzaken en de kwaliteit van het condoom aantasten. Breng het zowel inwendig als uitwendig aan en smeer ook wat op de penis van je partner.
- Je kan ook een vaginale bevochtiger gebruiken. Een bevochtiger kan eens in de 3 dagen in de vagina worden ingebracht. Het middel verzacht de klachten van vaginale droogheid en bevochtigt het slijmvlies. Na inbrengen blijft het 3 dagen werkzaam.
Vaginale droogte na de menopauze
Wanneer de vaginale droogheid veroorzaakt wordt door het dalen van oestrogenen na de menopauze is het vaak aangewezen om over te gaan tot een medische behandeling om het natuurlijke slijmvlies te herstellen.
- Lokale behandeling met oestrogenen in de vagina (crèmes, gels, zetpillen) geven meestal goede resultaten, omdat ze het vaginaal slijmvlies opnieuw dikker, vochtiger en elastischer maken.
- Hyaluronzuur is een natuurlijk voorkomende polysacharide (suiker), en speelt een belangrijke rol in het goed gehydrateerd houden van weefsels. Injecties met hyaluronzuur kunnen helpen bij heel wat vaginale ongemakken.
- Bij ernstige menopauzeklachten kan tijdelijke hormonale substitutietherapie met pillen, crèmes of pleisters worden overwogen. Dit zijn medicijnen die oestrogenen en soms ook progestagenen bevatten.
Vaginale droogte door medicatie
Gebruik je medicatie en vermoed je dat de vaginale droogheid hierdoor veroorzaakt wordt? Vraag dan aan je arts of er een geschikt alternatief is.Lees ook: Hoe werkt relatietherapie en wat is de kostprijs?
Laserbehandeling bij vaginale droogte
Er bestaan laserbehandelingen voor vaginale droogte en vaginale atrofie na de (natuurlijke of kunstmatige) menopauze. Dr. Marijke Aerts, gynaecologe bij Gynaeco + legt uit:
"Het principe is dat met een speciaal laserapparaat gecontroleerde ‘brandwondjes’ in het bindweefsel van de vaginawand worden gemaakt. Tijdens het natuurlijk herstelproces dat daarop volgt, worden collageen, elastine en bloedvaten aangemaakt. Op die manier worden niet alleen de stevigheid en de elasticiteit van de schedewand hersteld, maar bovendien komt ook het vochtgehalte ervan terug op peil." De vaginale laserbehandeling duurt ongeveer 20 minuten en wordt meestal als pijnloos ervaren. De behandeling bestaat uit 3 sessies en een jaarlijkse herbehandeling.
PRP-behandeling tegen vaginale droogte
PRP staat voor Platelet-Rich Plasma, oftewel bloedplasma dat rijk is aan bloedplaatjes. Tijdens de behandeling wordt een kleine hoeveelheid bloed afgenomen. Dat bloed wordt vervolgens gecentrifugeerd, zodat de bloedplaatjes (die rijk zijn aan groeifactoren) worden gescheiden van de andere bestanddelen. Deze geconcentreerde bloedplaatjes worden daarna geïnjecteerd in specifieke zones van de vagina om celvernieuwing te stimuleren, betere doorbloeding te creëren en te zorgen voor regeneratie van het vaginale slijmvlies en de huid. Dit zorgt niet alleen voor een betere werking van de vaginale weefsels, maar ook voor een strakkere, jongere uitstraling. PRP heeft dus zowel een functioneel als esthetisch effect. De procedure is duurt in totaal een klein half uur en is vrijwel pijnloos. Idealiter krijg je 3 behandelingen.
Bronnen:
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
