Gerelateerde artikels
Haarluizen: welk antiluismiddel kiezen?
In dit artikel
Haarluizen: welk antiluismiddel kiezen?
dossier
Wanneer je er voor kiest om hoofdluizen te behandelen met een antiluismiddel (pediculicide) wordt aangeraden om tegelijk ook gedurende twee weken de nat-kam-methode toe te passen.
1. Lokale behandeling met dimeticon
Dimeticon (merknamen: o.m. XTLuis, Silikom, Paranix, Prioderm Dimeticon, Item K.O, Ducray Itax, Kill&n balsem, Oxykal, Shampoux Film...) is een silicoonachtige stof die een verstikkende film rond de luizen legt waardoor deze door een tekort aan zuurstof sterven. Het wordt gebruikt als een lotion of spray. De behandeling wordt na een week dagen herhaald.
Het product wordt goed verdragen door het haar en de hoofdhuid, het lokt geen irritatie uit en het is geurloos.
Hoofdluizen kunnen geen resistentie voor dimeticon ontwikkelen.
Het product mag vanaf de leeftijd van 6 maanden worden gebruikt. Kinderen jonger dan 6 maanden mogen alleen onder medisch toezicht worden behandeld met dimeticon.
Dimeticon is waarschijnlijk veilig tijdens zwangerschap en borstvoeding. Bij gebrek aan studies daarover, ontraadt het Nederlandse College ter Beoordeling van Geneesmiddelen toch het gebruik van dimeticon tijdens de zwangerschap en tijdens borstvoeding. Het RIVM adviseert daarom altijd te overleggen met een arts.
Hoe gebruiken?
Lees aandachtig de gebruiksaanwijzing. Afhankelijk van het merk kan de behandeling licht verschillen.
• Masseer het product grondig in het droge haar en op de hoofdhuid tot het hele haar, van hoofdhuid tot aan de uiteinden, is bedekt.
• Laat ten minste 15 minuten inwerken.
• Breng vervolgens een ruime hoeveelheid (gewone) shampoo zonder water aan en masseer de shampoo in het haar. Spoel pas daarna het haar uit met water. Het kan nodig zijn om het haar 2-4 maal met shampoo te wassen voordat het niet meer vettig aanvoelt. Er bestaan ook speciale shampoo’s met dimeticon, maar een gewone shampoo volstaat.
• Kam de haren met een borstel of grove kam, zodat eventuele klitten verwijderd zijn.
• Er zijn 2 behandelingen nodig op dag 1 en op dag 8-10 om de levenscyclus van de hoofdluis te doorbreken. Het product doodt alleen de luizen en niet de eitjes (neten). Om de levenscyclus van de luizen te doorbreken is het dus belangrijk de behandeling te herhalen.
• Zorg dat het product niet in de ogen komt. Indien dat toch gebeurt, spoel ze dan grondig uit met lauw water.
• Het product is ontvlambaar: houd haren altijd verwijderd van open vuur, sigaretten enz.
• Bescherm kleren en meubelen met een handdoek, zodat het product geen vlekken kan maken.
2. Lokale behandeling met Isopropylmyristaat
Isopropylmyristaat is een olieachtig vetzuur. De werking van isopropylmyristaat (merknaam o.m. Resultz) is, net zoals dimeticon, gebaseerd op het blokkeren van het ademhalingssysteem van de luis, alsook het oplossen van het harde skelet van de luis met uitdroging en de dood tot gevolg. De inwerkingstijd bedraagt slechts 10 minuten. Om ook pas gelegde eitjes te doden moet de behandeling na 7 dagen worden herhaald.
Isopropylmyristaat vertoont geen toxische effecten bij herhaald gebruik. De grote voordelen van dit product zijn de korte behandelingsduur, de veiligheid en de lage kans op resistentie door zijn fysische werking. Het product is geur- en kleurloos.
Het product mag vanaf de leeftijd van 6 maanden worden gebruikt. Kinderen jonger dan 6 maanden mogen alleen onder medisch toezicht worden behandeld.
Gebruik bij zwangerschap en borstvoeding is waarschijnlijk geen probleem. Toch wordt aangeraden vooraf met je arts te overleggen.
Hoe gebruiken?
• Breng een voldoende hoeveelheid product aan op het droge haar en smeer het gelijkmatig uit van de haarwortels tot de haarpunten. Masseer het product goed in, vooral in de nek en achter de oren.
• Laat het product 10 minuten inwerken.
• Spoel vervolgens het haar grondig af met warm water.
• Is het haar grondig afgespoeld, was het dan 1 à 2 keer met een shampoo voor vet haar met conditioner. Spoel het vervolgens opnieuw overvloedig met warm water.
• Ga met een fijntandige luizenkam door elke natte haarlok om ervoor zorgen dat de neten makkelijker loskomen van de hoofdhuid. Was daarbij grondig de kam tussen elke beurt. Spoel vervolgens het haar overvloedig af.
• Herhaal al die stappen één week na de eerste behandeling, om er zeker van te zijn dat er geen luizen of neten meer overblijven.
• Vermijd alle oogcontact bij het aanbrengen en het afspoelen van het haar. Vraag je kind om zijn/haar ogen dicht te doen en ze niet te openen zolang het product niet is afgespoeld. Is het product toch in de ogen terechtgekomen? Spoel ze dan overvloedig met water.
• Bescherm kleren en meubelen met een handdoek, zodat het product geen vlekken kan maken.
3. Antiluismiddelen (pediculiciden)
Antiluismiddelen (pediculiden) zijn geen eerste keusbehandeling. Ze kunnen eventueel gebruikt worden in combinatie met de nat-kam methode: twee weken het haar dagelijks doorkammen met een fijntandige kam, in combinatie met crèmespoeling.
Doeltreffende antiluismiddelen zijn:
- malathion 0,5% lotion (lotion, Prioderm, Radikal)
- permethrine 1% lotion (lotion, Nix Crème Rinse)
- depallethrine 0,66% + piperonylbutoxide 2,64% spray of shampoo (Para Spray).
De combinatie van malathion en permethrine (bv. Para Plus) wordt niet aanbevolen omwille van het risico dat de luizen resistent worden tegen het product.
Producten op basis van Lindaan zijn in België verboden.
Pediculiciden kunnen nevenwerkingen veroorzaken zoals jeuk en irritatie van de hoofdhuid. Contact met de ogen en de slijmvliezen moet steeds vermeden worden.
Tegen malathion en permetrine is de hoofdluis steeds vaker resistent (ongevoelig). Als deze middelen niet hebben gewerkt, probeer dan een antihoofd¬luismiddel waar een andere werkzame stof in zit.
Kinderen met hooikoorts, astma of eczeem kunnen gevoelig zijn voor één van de werkzame stoffen. Breng daarom eerst een beetje product aan op de arm om te checken of het kind niet allergisch zal reageren.
Het gebruik van deze middelen wordt afgeraden:
- bij kinderen onder de zes maanden,
- bij zwangere vrouwen,
- tijdens borstvoeding.
Hoe gebruiken?
Lotions zijn te verkiezen boven shampoo's, omdat ze langer met het haar in contact blijven (ze drogen op het haar). Een shampoo alleen is niet voldoende om luizen kwijt te raken. Een lotion of spray is noodzakelijk omdat een shampoo te kort op de haren blijft alvorens weggewassen te worden. Zijn effectiviteit is 30 tot 50 maal lager dan een lotion of spray met dezelfde concentratie aan actief product.
Om de werkzaamheid te garanderen is het noodzakelijk om de gebruiksaanwijzingen nauwgezet te volgen.
Het product moet aangebracht worden op al het haar en op de hoofdhuid, vooral achter de oren en in de nek.
Een middeltje uit grootmoeders tijd, nl. het dragen van een badmuts of omwinden van het hoofd met plastiek, na het aanbrengen van een antiluizenbehandeling, is ten stelligste af te raden.
Lotions op basis van alcohol zijn ontvlambaar en moeten dus gebruikt worden, ver van elke warmtebron (bv. haardroger) of vlam.
Indien na een week nog levende luizen worden gevonden, moet de behandeling herhaald worden met hetzelfde product.
* Producten op basis van malathion
Volgens de American Academy of Paediatrics is het beter om malathion niet te gebruiken bij kinderen jonger dan 2 jaar en is voorzichtigheid geboden onder de leeftijd van 6 jaar.
Let op: een kind dat behandeld is met malathion, mag op de dag van de behandeling niet zwemmen omdat chloor de werking van malathion tegengaat. Dit is in tegenstelling tot wat in de bijsluiter vermeld staat (‘Kinderen mogen tot een week na de behandeling niet zwemmen’).
• Het product goed in de droge haren masseren. Het haar natuurlijk laten drogen. Zeker geen haardroger gebruiken want het product is ontvlambaar.
• Contact met de ogen vermijden.
• Laat het product 12 uur in het haar, bijvoorbeeld 's nachts. Was het haar nadien en kam uit met een luizenkam.
• Na 7 dagen: controle met de luizenkam. Zijn er nog luizen? Dan opnieuw behandelen met hetzelfde product.
• Na 14 dagen: opnieuw controle met de luizenkam. Zijn er nog luizen? Behandelen met een ander product of de nat-kam methode.
*Producten op basis van permethrine
Dit product mag niet gebruikt worden bij een bekende overgevoeligheid voor permethrine, synthetische pyrethroïden, pyrethrines of andere bestanddelen van deze producten.
• Eerst het hoofd wassen. Geen twee-in-één shampoo gebruiken. Daarna het haar spoelen en lichtjes afdrogen.
• Het product goed schudden voor gebruik. Voldoende van het product op het hoofd aanbrengen. Tien minuten laten inwerken. Contact met de ogen vermijden.
• Het product uitspoelen.
• Het haar kammen met een luizenkam.
• Na 7 dagen: controle met de luizenkam. Zijn er nog luizen? Dan opnieuw behandelen met hetzelfde product.
• Na 14 dagen: opnieuw controle met de luizenkam. Zijn er nog luizen? Behandelen met een ander product of de nat-kam methode.
* Producten op basis van depallethrine
Dit product mag niet gebruikt worden:
- bij mensen met een sterk allergische aanleg,
- bij astmalijders en patiënten met eczeem,
- bij een bekende overgevoeligheid voor één van de bestanddelen van de producten.
• Bespuit van op korte afstand de haren streng per streng. Contact met ogen en slijmvliezen vermijden.
• Laat het product 30 minuten op het haar.
• Was het haar.
• Kam het met een luizenkam.
• Na 7 dagen: controle met de luizenkam. Zijn er nog luizen? Dan opnieuw behandelen met hetzelfde product.
• Na 14 dagen: opnieuw controle met de luizenkam. Zijn er nog luizen? Behandelen met een ander product of de nat-kam methode.
Lees ook: Hoofdluizen: hoe werkt de nat-kam-methode?
4. Hete lucht
Uit twee studies blijkt dat door een halfuurdurende behandeling met hete lucht (59°C) tot 88% van de luizen en 99,2% van de eitjes gedood wordt. Voor het slagen van de behandeling is het belangrijk dat zorgvuldig en met vaste intervallen ieder deel van het haar wordt behandeld. Tijdens de behandeling is geen kammende beweging nodig. Dit zorgt ervoor dat de LouseBuster ook geschikt is voor haarsoorten die moeilijk te kammen zijn.
5. Middelen waarvan de werking niet is aangetoond
• De werking van etherische oliën zoals lavendel- en eucalyptusolie is niet bewezen.
• Er is ook geen enkele studie over doeltreffendheid of veiligheid beschikbaar van Melaleuca alternifolia vlugolie (=Tea tree) of Puressentiel Tegen Luizen.
• Kokosnoot en anijsolie: het werkingsmechanisme berust, net zoals bij de siliconederivaten, op het verstoppen van de ademhalingsporieën van de luis, wat tot verstikking en dood van de luis leidt. Er bestaan evenwel nog geen studies die de effectiviteit aantonen.
• De werking van shampoo op basis van de tropische plant Quassia amara (Aya) is niet aangetoond.
• Het is mogelijk de luizen te elektrocuteren met een elektrische kam. Nochtans is er geen enkele studie over veiligheid en efficiëntie voorhanden.
De behandeling mislukt
| Wat als de hoofdluis na twee weken behandelen niet weg is? Als je kort na de behandeling weer hoofdluis ontdekt, hoeft dit niet te betekenen dat de behandeling niet heeft gewerkt. Er kan ook sprake zijn van een nieuwe besmetting. Je kan dan gewoon weer behandelen. Het antiluizenmiddel werd misschien niet correct gebruikt. Het is mogelijk dat de contacttijd niet werd gerespecteerd of dat de hoeveelheid gebruikt product onvoldoende was om de gehele hoofdhuid te bedekken. Als je een antihoofdluismiddel met de stoffen malathion of permetrine hebt gebruikt, is er kans dat er resistentie is opgetreden. Dat betekent dat de luis niet gevoelig is voor deze stoffen. Behandel dan met een antihoofdluismiddel op basis van dimeticon, want daartegen is geen resistentie mogelijk. Let er goed op dat je dagelijks nauwkeurig het haar kamt met een speciale fijntandige kam. Dit is erg belangrijk voor het slagen van de behandeling. Soms lijkt het alleen maar dat de behandeling mislukt is. - Soms worden roosschilfers verward met luizenneten. Men kan ze nochtans makkelijk onderscheiden: roosschilfers komen makkelijk los van het haar, in tegenstelling tot neten die vast gekit zijn aan het haar en er dus steeds aan vast blijven hangen. - Dode neten of lege omhulsels kunnen nog gedurende 6 maanden vastgehecht blijven aan het haar. Deze bevinden zich op een afstand van ongeveer 2 tot 5 cm van de haarbasis. De ouders denken dan onterecht dat de besmetting nog steeds aanwezig is. - Het kind heeft nog jeuk. Jeuk kan na een besmetting nog gedurende een bepaalde tijd aanhouden. |
Lees ook: Hoe kan je voorkomen dat je kinderen hoofdluizen krijgen?
