Gerelateerde artikels
Virusmyocarditis of hartspierontsteking: symptomen en behandeling
In dit artikel
Virusmyocarditis of hartspierontsteking: symptomen en behandeling
dossier
Blijft een verkoudheid aanhouden? Voel je je na anderhalve week nog steeds moe en futloos, of heb je last van vochtophoping in je benen, een druk op je borst en een onregelmatige hartslag? Dan laat je beter je hart even onderzoeken om myocarditis tijdig op te sporen.
Lees ook: Cardiologische Liga waarschuwt: ‘Kortademigheid is een symptoom’
Wat is myocarditis?
Myocarditis is een ontsteking van je hartspier, met kans op een onomkeerbare hartzwakte als gevolg. Jammer genoeg is er geen specifiek symptoom dat alleen bij een myocarditis hoort. Waakzaam zijn is dus de boodschap.
Hoe ontstaat myocarditis?
Stel dat jij door een virus verkouden werd, dan kan het zijn dat het virus zich probeert uit te breiden en in andere types cellen binnendringt, via de bloedbaan naar cellen van de hartspier bijvoorbeeld. Het immuunsysteem probeert dit weliswaar tegen te houden.
Een virusmyocarditis ontstaat in meerdere fasen
- Het virus dringt binnen in een cel van de hartspier (een zogenoemde myocardcel). Dat kan alleen maar als een specifiek deel van de buitenkant van het virus zich juist met een specifiek deel van de buitenkant van de hartspiercel kan verbinden, net zoals maar één sleutel in een slot past. Deze acute fase duurt enkele dagen. In die tijd vermeerdert het virus zich binnen de hartspiercel en vernietigt die.
- Nadat het virus in de cel is binnengedrongen, begint de subacute fase: Cellen van het immuunsysteem komen vanuit het bloed naar de hartspier en doden het virus. Andere immune cellen zorgen ervoor dat de kapotte myocardcellen worden afgebouwd. Het weefsel regenereert zich meer of minder.
- Ongeveer vier weken na de acute fase vindt de chronische fase plaats. Het virus is er niet meer, en binnen de hartspier wordt gerepareerd en omgebouwd. Littekenweefsel vervangt afgestorven weefsel van de hartspier. Des te minder hartspiercellen overblijven, des te minder kan de hartspier functioneren, dus pompen. Vandaar dat je een zwak hart kunt krijgen.
Ook als het afweersysteem blijft actie voeren en er geen virus meer is, kan de functie van de hartspier steeds meer afzwakken. Patiënten bij wie dat gebeurt hebben een slechtere prognose dan patiënten bij wie het immuunsysteem de werking staakte.
De subacute en chronische fase kunnen weken tot maanden voortduren. Het verloop en de duur van een myocarditis verschilt van persoon tot persoon.
Lees ook: (Slag)aderverkalking of atherosclerose: symptomen en behandeling
Hoe kan je myocarditis behandelen?
Soms is rust voldoende, dus geen sport en geen lichamelijk zwaar werk. Tijdens de acute fase kan het eventueel raadzaam zijn in bed te blijven liggen. Afhankelijk van de ernst van de situatie krijg je medicijnen die je hart helpen bij het pompen, en die ontstekingsremmend werken. Let op: Ibuprofen en diclofenac zijn niet geschikt bij een virusmyocarditis, evenmin cortisone en azathioprine in het algemeen. Het virus kan zich door een immunosuppressieve therapie vermeerderen. Het doel is te vermijden dat het hart steeds meer van zijn functie verliest. In sommigen gevallen hebben patiënten een nieuw hart nodig.
Zelfs nadat de arts aan de hand van een onderzoek heeft bevestigd dat het hart weer helemaal goed werkt, moet je nog gedurende drie tot zes maanden lichamelijk hard werk en sport vermijden.
Het risico op een myocarditis stijgt als je tijdens een infectie - verkoudheid of buikgriep - niet lang genoeg uitrust. In ieder geval moet je afwachten totdat symptomen zoals koorts, hoest, uitputting en pijn aan je klieren zijn verdwenen. Zelfs zonder koorts kan je een myocarditis ontwikkelen.
Lees ook: Hoe kan je ongemerkt een hartaanval hebben?
Bronnen:
auteur:
Dr. Judith Schmitz,
gezondheidsjournalist
