Gerelateerde artikels
Verhoogt een tatoeage de kans op kanker?
In dit artikel
Verhoogt een tatoeage de kans op kanker?
dossier
Tatoeages zijn populairder dan ooit. Maar hebben ze een effect op onze gezondheid? Kunnen ze bijvoorbeeld een allergie, infectie of kanker veroorzaken?
Tatoeage en risico op infecties
Na een tatoeage krijgen twee op de drie mensen te maken met irritaties, jeuk, korstvorming of kleine bloedingen. Deze reacties zijn meestal onschuldig en verdwijnen met de juiste verzorging.
Toch ontwikkelt 0,5 tot 6% van de getatoeëerden een echte huidinfectie, soms ernstig bij mensen met een verzwakt immuunsysteem. In de meeste gevallen worden ze veroorzaakt door bacteriën die van nature op de huid aanwezig zijn (stafylokokken, streptokokken).
Slechte hygiëne of het gebruik van niet-steriele naalden zijn uiteraard belangrijke oorzaken van infecties of ziekten (zoals hiv of hepatitis B en C). Maar ook de inkt zelf kan besmet zijn met bacteriën, schimmels of andere micro-organismen.
Een studie uit juli 2024 toonde aan dat tot 35% van de tatoeage- en permanente make-up-inkten, zelfs nieuw en verzegeld, pathogene bacteriën kan bevatten (Staphylococcus spp., Cutibacterium acnes, Sphingomonas paucimobilis…). Eenmaal onder de huid geïnjecteerd, kunnen deze zich vermenigvuldigen en infecties veroorzaken. Het risico hangt dus niet alleen af van de hygiëne in de studio, maar ook van de kwaliteit en herkomst van de gebruikte inkt.
Ook het gebruik van niet-steriel water om pigmenten (kleurstoffen) te verdunnen, is een veel voorkomende oorzaak van infecties.
Hoe strikter de hygiëne, hoe kleiner het risico. Tatoeages gezet door amateurs, in onveilige omstandigheden (reis, festival, niet-erkende studio), geven meer kans op complicaties.
Symptomen van een infectie na een tatoeage
- roodheid die toeneemt in plaats van afneemt
- aanhoudende of verergerende pijn
- huiduitslag: bultjes of rode plekjes in het getatoeëerde gebied
- jeuk
- koorts
- koude rillingen en beven
- wond of ettervorming op de getatoeëerde huid
Lees ook: Welke risico's zijn er verbonden aan een tatoeage en permanente make-up?
Als je tekenen van infectie hebt (roodheid, jeuk, afscheiding, huiduitslag, griepachtig gevoel), raadpleeg dan onmiddellijk een arts of dermatoloog. Hoe sneller de behandeling start, hoe kleiner het risico voor je gezondheid én je tatoeage.
Lees ook: Waarop letten als u een tatoeage of permanente make-up laat aanbrengen?
Tatoeage en risico op allergische reactie
© Getty Images
Allergische reacties komen vrij vaak voor, vooral bij:
- Rode inkt, die het vaakst allergieën veroorzaakt (maar elke kleur kan een reactie uitlokken).
- Gele pigmenten met cadmium, die kunnen reageren op zonlicht (fotosensibiliteit) en jeuk en zwelling geven in de huid rond de tatoeage. Dit kan ook voorkomen bij zwarte inkt. De reactie verschijnt soms direct na blootstelling aan de zon, soms pas uren later.
- Inkten met azo-kleurstoffen of pure pigmenten (zoals Alla Prima, 13 Gold…), die sterker allergiserend zijn.
- Tijdelijke zwarte henna, die ernstige huidreacties kan veroorzaken.
- Latexallergie door de handschoenen of rubber in het materiaal (zeldzaam).
Allergieën hangen niet alleen af van je persoonlijke gevoeligheid, maar ook van de samenstelling van de inkt. En daar ligt een probleem: gebrek aan transparantie bij fabrikanten. Studies tonen aan dat veel inkten in Europa niet-gemelde of zelfs verboden stoffen bevatten, vooral in blauwe en groene pigmenten.
Vraag altijd naar het veiligheidsinformatieblad (FDS) van de gebruikte inkt en kies inkten die voldoen aan de Europese REACH-regelgeving.
Lees ook: Waarom mag je niet zwemmen met een nieuwe tatoeage?
Symptomen van een allergische reactie
De reactie kan direct optreden of pas weken of zelfs jaren later.
- roodheid en zwelling
- jeuk
- kleine bultjes
- verheven, schilferige vlekken
- blaren
- korstvorming of schilfering
- vochtverlies op de tatoeage
Wanneer een arts raadplegen?
Lichte tot matige reacties kan je best melden, maar bij ernstige symptomen zoek je best onmiddellijk medische hulp: ademhalingsproblemen, snelle hartslag, pijn of druk op de borst, duizeligheid, buikpijn, hevige zwelling, intense pijn, opvliegers of netelroos.
Lees ook: Mag je met een nieuwe tatoeage in de zon?
Tatoeage en risico op kanker
Tatoeages zijn vooral bekend door infecties en allergieën, maar recente studies suggereren een mogelijk verband met bepaalde kankers, zoals lymfomen en sommige bloedkankers. De resultaten zijn voorlopig en bewijzen niet dat tatoeages kanker veroorzaken, maar voorzichtigheid is geboden.
Moderne inkten bevatten een mix van pigmenten, zware metalen (cadmium, chroom, arseen) en polycyclische aromatische koolwaterstoffen. Sommige van deze stoffen zijn kankerverwekkend, maar niet alle inkten bevatten ze. Het risico hangt af van de hoeveelheid en samenstelling van de inkt.
Een deel van de pigmenten blijft niet in de huid, maar verplaatst zich via het lymfestelsel naar de lymfeklieren, waar ze zich ophopen. Dit kan chronische ontsteking veroorzaken en mogelijk het risico op lymfoom verhogen. Zonlicht of UV-straling kan ook schadelijke stoffen vrijmaken in de huid.
Laserverwijdering van tatoeages kan pigmenten in kleine deeltjes afbreken. Vooral rode en oranje pigmenten kunnen daarbij giftige stoffen vrijgeven.
Het risico blijft laag, maar stijgt met de grootte van de tatoeage, de hoeveelheid inkt en het gebruik van meerdere kleuren. Bovendien kunnen tatoeages vroege tekenen van huidkanker verbergen, waardoor de diagnose vertraagt.
Onderzoeken lopen nog: grote prospectieve studies moeten meer duidelijkheid geven.
Complicaties voorkomen na een tatoeage
- Denk goed na voor je een tatoeage zet. Het kan gezondheidsrisico’s meebrengen.
- Kies een betrouwbare, hygiënische studio (steriel materiaal, wegwerphandschoenen, inkten conform Europese normen).
- Kies voor een eenvoudige, weinig gekleurde tatoeage (liefst zwart).
- Bescherm je tatoeage tegen de zon (UV kan schadelijke stoffen vrijmaken).
- Stel je tatoeage uit als je zwanger bent of borstvoeding geeft.
- Raadpleeg een arts bij bepaalde aandoeningen (diabetes, allergieën, psoriasis, vitiligo, lichen planus, lupus, acne, nierfalen…).
- Vermijd tatoeages op moedervlekken of beschadigde huid.
- Vraag naar het veiligheidsinformatieblad (FDS) van de gebruikte inkt (in België verplicht).
- Blijf waakzaam: volg de adviezen en raadpleeg een arts bij abnormale reacties.
Lees ook: Verzorgingstips voor een nieuwe tatoeage
Tatoeages en Europese regelgeving
© Getty Images Sinds januari 2022 beperkt de Europese Unie via de REACH-regelgeving het gebruik van duizenden schadelijke stoffen (kankerverwekkend, mutageen, allergie-opwekkend) in tatoeage- en permanente make-up-inkten. Dit heeft de markt veiliger gemaakt, maar sommige controversiële pigmenten, zoals Blauw 15:3 en Groen 7, worden nog steeds gebruikt. Recente analyses tonen bovendien dat er ondanks de regelgeving nog steeds niet-conforme ingrediënten worden aangetroffen. |
Bronnen:
auteur:
Olivia Regout,
gezondheidsjournalist
