Zwangerschapsoedeem: vocht vasthouden tijdens de zwangerschap

In dit artikel
Zwangerschapsoedeem: vocht vasthouden tijdens de zwangerschap

dossier Tijdens de zwangerschap houdt je lichaam meer vocht vast. Dat is een volkomen normaal verschijnsel. 8 op 10 zwangere vrouwen hebben in mindere of meerdere mate last van gezwollen enkels, voeten en vingers. Zwangerschapsoedeem treedt vooral op tijdens de laatste maanden van de zwangerschap. Bij warm weer kan je er meer last van hebben. 

Lees ook: Geen cafeïne tijdens zwangerschap

Symptomen van oedeem

Je benen, enkels, voeten, armen, handen en soms zelfs je oogleden en je gezicht kunnen wat dikker worden. Als je met je vinger op de huid van het gezwollen lichaamsdeel drukt, blijft er even een afdruk in de huid staan. Je kan ook een zwaar gevoel of zelfs pijn hebben in de benen. Een gezwollen gezicht wordt ook wel een ‘vollemaansgezicht’ genoemd. Dit is vooral ‘s ochtends bij het opstaan duidelijk en wordt wat minder in de loop van de dag.

Lees ook: Waarom krijg je last van haarverlies na een zwangerschap?

Oorzaak zwangerschapsoedeem

Zwangerschapsoedeem is het gevolg van een aantal veranderingen die de vochthuishouding en de bloedvoorziening tijdens de zwangerschap ondergaat.

  • Door de hormonale veranderingen worden de bloedvaten dunner en slapper. Hierdoor kan er meer vocht dan normaal naar de omliggende weefsels worden afgescheiden.
  • De hoeveelheid bloed in je lichaam neemt toe. De snelheid waarmee bloed uit de benen of de armen wordt teruggepompt verloopt trager. Omdat het bloed trager stroomt, verloopt de vochtafvoering ook trager. Hierdoor kan er meer druk in onder meer de benen ontstaan.
  • Naarmate de zwangerschap vordert, drukken de toenemende omvang en het gewicht van de buik op de bloedvaten naar de benen, die daardoor gedeeltelijk afgekneld raken.

Tips tegen zwangerschapsoedeem

  • Drink veel (in ieder geval 1,5 tot 2 liter), want drinken helpt om extra vocht sneller af te voeren.
  • Vermijd het om lang recht te staan.
  • Als je last hebt van gezwollen voeten, enkels en/of benen, rust dan met je benen iets hoger dan je lichaam. Slaap ook met de benen iets hoger dan het hoofd. Zo kan het vocht makkelijker wegzakken.
  • Vermijd hoge temperaturen afkomstig van sauna, zon en zonnebank, hete baden, epileren met hete was.
  • Blijf in beweging. Beoefen een sport waarbij je de benen veel beweegt, zoals wandelen, lopen, fietsen of zwemmen.
  • Masseer je opgezette benen. Doe dit vanaf je enkels naar je knieën.
  • Neem wisseldouches: besproei je benen afwisselend met warm en koud water.
  • Draag schoenen met een lage, brede hak. Vermijd hoge hakken, want daardoor vermindert de pompfunctie van de kuitspieren. Helemaal plat is ook niet ideaal. Best een hak van 3 tot 4 cm.
  • Draag eventueel steun- of drukkousen. Trek ze liggend aan vóór het opstaan.
  • Vochtafdrijvende geneesmiddelen worden afgeraden tijdens de zwangerschap.

Raadpleeg onmiddellijk een arts of vroedvrouw bij ernstige vochtophopingen in de ledematen en het gezicht die gepaard gaan met hoofdpijn, misselijkheid, maagpijn, tintelende vingers en troebel zicht. Dit zou kunnen wijzen op pre-eclampsie. Een plots optredende vochtophoping in de benen kan ook wijzen op een bloedklonter waardoor de afvoer van vocht belemmerd wordt.

Lees ook: Vocht vasthouden tijdens de zwangerschap: 8 tips

Lees ook: Is koffie ongezond tijdens zwangerschap?

auteur: Annemie Vandeweerdt, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: juli 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram