Wereld Nierdag: Vroege opsporing van nierschade is belangrijk

nieuws De Wereld Nierdag besteedt dit jaar aandacht aan het risico van onvoldoende nierwerking of chronische nierinsufficiëntie bij het verouderen. Alhoewel chronische nierinsufficiëntie al op jonge leeftijd kan ontstaan, neemt het risico toe met de leeftijd.

Wat is chronische nierinsufficiëntie?
Bij chronische nierinsufficiëntie werken de nieren onvoldoende. Als de nieren niet naar behoren functioneren, wordt het bloed onvoldoende gezuiverd en kunnen afvalstoffen niet meer afgevoerd worden, er kunnen te weinig rode bloedcellen worden aangemaakt.
Chronische nierinsufficiëntie kan niet genezen worden. Doordat de nieren een enorme reservecapaciteit hebben, duurt het soms jaren voordat chronische nierinsufficiëntie aan het licht komt. Bij zeer ernstige nierinsufficiëntie, wanneer meer dan 90% van de nierfuncytie is uitgevallen, is een niervervangende behandeling noodzakelijk: nierdialyse of een niertransplantatie.

Mogelijke oorzaken
Beschadiging van de nieren kan het gevolg zijn van een hele reeks ziekten. Meestal breidt de schade zich gedurende jaren geleidelijk verder uit. Als de onderliggende aandoening tot staan gebracht kan worden, vindt geen verdere verergering plaats.
• Nierfilterontsteking (glomerulonefritis)
• Hoge bloeddruk en bloedvaatverklaking
• Diabetes
• Afsluitingen van de urinewegen in combinatie met infecties
• jarenlang gebruik van geneesmiddelen (bv. pijnstillers)
• Erfelijke cystenieren

Klachten die kunnen wijzen op slecht werkende nieren
Omdat chronische nierinsufficiëntie grote gevolgen heeft voor iemand’s leven, is opsporing van nierschade in een zo vroeg mogelijk stadium van groot belang. Beginnende nierinsufficiëntie verloopt echter vaak zonder symptomen, en dat bemoeilijkt vaak een tijdige diagnose. We merken pas dat onze nieren hun zuiverende functie niet goed meer vervullen als de normale nierfunctie al sterk is verminderd. Dan pas komen er klachten.
Mogelijke symptomen zijn:
• zware vermoeidheid;
• misselijkheid, braken;
• verminderde eetlust, vermagering;
• spierkrampen;
• bloedarmoede;
• jeuk en een droge huid;
• verhoogde bloeddruk (hypertensie);
• verminderde weerstand tegen infecties;
• bij mannen: libidoverlies, erectieproblemen;
• bij vrouwen:

Wanneer moet u zich laten onderzoeken?
Wanneer u klachten hebt die op een nieraandoening kunnen wijzen, moet u zich uiteraard laten onderzoeken.
Volgende mensen laten zich het best elk jaar preventief onderzoeken op nierproblemen (met een bloed- en urineonderzoek):
• mensen met diabetes,
• mensen met hoge bloeddruk of een hart- en vaatziekte,
• mensen bij wie nierinsufficiëntie of nierziekten in de familie voorkomen,
• mensen die langdurig geneesmiddelen nemen die schadelijk kunnen zijn voor de nieren (bijvoorbeeld NSAID’s, lithium en immunomodulatoren zoals cyclosporine en tacrolimus);
• mensen met structurele nieraandoeningen, nefrolithiasis of prostaatvergroting.
Hoewel ouderen (+ 55 jaar) vaker een verminderde nierfunctie hebben, wordt een jaarlijkse screening enkel op basis van leeftijd niet aangebevolen. Het is wél zinvol om eenmalig de nierfunctie te bepalen op de leeftijd van 55-60 jaar, zeker wanneer u veel geneesmiddelen slikt.