Adenovirus: oorzaak van onder andere oog-, luchtweg- en maagdarminfecties

Adenovirussen zijn een groep DNA-virussen die vaak voorkomen. Er zijn zelfs meer dan 50 verschillende types. Meestal veroorzaakt het virus een luchtweginfectie, oogontsteking zonder etter, oorontsteking en/of keelontsteking, bronchiolitis (ontsteking van de kleine luchtwegen) of maag-darmontsteking (gastro-enteritis) met diarree, en soms ook een gevaarlijker infectie zoals hersenontsteking (encefalitis), ernstige longontsteking, hepatitis (leverontsteking) en blaasontsteking. 

Infecties komen vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen, maar iedereen kan ze krijgen. De meeste kinderen hebben minstens één type adenovirusinfectie gehad op tienjarige leeftijd.

Deze virussen zijn erg besmettelijk. Ze kunnen zich verspreiden door contact met speeksel, bijvoorbeeld als iemand druppeltjes met het virus inademt die vrijkomen bij niezen en hoesten. Ook via contact met ontlasting (door onvoldoende toilethygiëne) kan iemand besmet worden of door besmet voedsel of water in te nemen.

De virussen zijn vaak te vinden op plaatsen waar grote groepen kinderen aanwezig zijn, zoals een kinderopvang of school. Besmetting komt dan ook heel vaak voor bij kinderen onder 5 jaar.

De infecties veroorzaken meestal slechts milde symptomen en gaan na een paar dagen vanzelf weer over. Elke type adenovirus geeft verschillende symptomen. De meest voorkomende ziekteverschijnselen zijn:

Deze klachten kunnen ook in combinatie voorkomen.

Bij personen met een verminderde werking van het immuunsysteem kunnen ernstigere klachten optreden zoals longontsteking, leverontsteking, blaasontsteking, nierfalen en in zeldzame gevallen hersen(vlies)ontsteking.

Er is geen vaccin beschikbaar tegen adenovirusinfecties. Je kan de verspreiding van adenovirussen beperken door regelmatig je handen te wassen met water en zeep, je gezicht niet aan te raken met ongewassen handen en nauw contact met zieke mensen te vermijden.

Als je zelf ziek bent, help je verspreiding te voorkomen door thuis te blijven, je handen vaak te wassen en te hoesten en niezen in tissues of je bovenarm, in plaats van je handen. Vermijd ook nauw contact met anderen.

Meestal verdwijnen de klachten na een aantal dagen zonder specifieke behandeling. De duur van de klachten verschilt per type ziektebeeld en varieert van 2 tot 5 dagen voor luchtwegklachten, 8 tot 12 dagen bij darmklachten en 7 tot 15 dagen bij oogontsteking.