Gerelateerde artikels
Neus- en bijholteontsteking (Sinusitis of Rhinosinusitis)
In dit artikel
Neus- en bijholteontsteking (Sinusitis of Rhinosinusitis)
dossier
Sinusitis of Rhinosinusitis is een ontsteking van de sinussen. Dat zijn de met lucht gevulde holten links en rechts van de neus. We hebben 4 paar sinussen die in de holtes van de aangezichts- en de schedelbeenderen liggen, aan weerszijden van de neusholtes. Ze staan allemaal in verbinding met de neusholte.
Ze zijn nodig voor een normale luchtdoorstroming, maken het bot lichter en geven de stem resonantie. Ze spelen ook een rol bij warmteregeling in de hersenen en bij ons reukvermogen.
links: ontstoken sinussen - rechts: normale sinussen
Oorzaken van een bijholteontsteking
De meest voorkomende oorzaak van een acute bijholteontsteking of rhinosinusitis is een verkoudheid of een andere infectie van de luchtwegen. Hierdoor ontstaat een slijmvliesontsteking waardoor het slijmvlies opzwelt en veel slijm (snot) wordt geproduceerd. Door de slijmvlieszwelling en het snot gaat de opening tussen bijholten en neus-keelholte dicht zitten. Het snot wordt dikker en kan er niet of nauwelijks meer uitlopen. Door de verkoudheid functioneren de trilharen die het vocht naar buiten moeten brengen, bovendien minder goed. Hierdoor ontstaat er een slijmophoping in de bijholten.
Dit slijmt vormt een ideale voedingsbodem vormt voor allerhande bacteriën. Als deze bacteriën zich kunnen ontwikkelen, vullen de sinussen zich met etter en ontsteken ze.
Men neemt aan dat bij volwassenen 2,5% van de verkoudheden uitdraaien op een acute bacteriële sinusitis, bij kinderen is dat zelfs 10% omdat hun afvoeropeningen groter zijn dan bij volwassenen en de sinussen nog niet volgroeid zijn.
De afvoer uit de bijholten kan ook belemmerd zijn door een scheef neustussenschot, neuspoliepen of een ander gezwel in de neus. Sommige mensen hebben een allergie die tot bijholteontsteking kan leiden.
Klachten
Bij een acute sinusitis hebben we, al naargelang de getroffen sinussen, te kampen met:
• Verstopte neus
• Loopneus met etterig (geel tot groen) of bloederig snot of slijm, slecht geurend,
• Hoest (vooral bij kinderen)
• Hoofd- en/of gelaatspijn,
• een doffe of kloppende pijn rond de ogen, de neus en/of de bovenkaak die erger wordt bij het vooroverbuigen,
• soms tandpijn
• meestal lichte koorts; soms hoge koorts
• een algemeen ziektegevoel.
De symptomen van een chronische sinusitis zijn minder hevig dan die van acute sinusitis. Bovendien zijn ze veel algemener en vager.
Dit kan allemaal wijzen op een chronische sinusitis:
• een verstopte neus
• neusloop (geelgroen, riekend)
• hoofd- en/of gelaatspijn die komt en gaat
• minder goed reukvermogen
• een slechte adem
• een vieze smaak in de mond
• een chronische hoest
• een pijnlijke keel
• longproblemen
Omdat deze klachten ook kunnen wijzen op andere aandoeningen (zoals een ‘banale’ verkoudheid of een allergische rhinitis), zal de arts eventueel een Rontgenfoto laten nemen.
Behandeling
Een sinusitis geneest meestal spontaan na één tot vier weken. Ongeveer 10 % van de patiënten heeft aanslepende klachten.
Stop met roken, dit kan de genezing vertraging.
Pijn en koorts: paracetamol of ibuprofen
Neusdruppels: Gebruik eventueel tijdelijk (maximaal vijf dagen) druppels met fysiologisch zout of neusdruppels op basis van bv. xylometazol of oxymetazol. Deze neusdruppels zorgen voor een ontzwelling van het neusslijmvlies, zodat het slijm kan afvloeien. Bij kinderen worden ontzwellende neusdruppels niet aanbevolen.
Warme dampen. Stoom boven een kom kokend water. Adem de damp in met een handdoek boven het hoofd. Voeg geen producten toe. Hun nut is niet bewezen en ze kunnen prikkelend en zelfs schadelijk zijn. Kinderen jonger dan vijf jaar dampen beter niet omdat het neusslijmvlies kan verbranden.
Warme dranken: Bepaalde warme dranken (hete thee, soep…) lijken te helpen om het slijm weg te werken.
Antibiotica zijn zelden nodig. Ze hebben geen invloed op de klachten of op het herstel.
In volgende omstandigheden zal uw arts mogelijk toch antibiotica voorschrijven:
• wanneer vaststaat dat het om een bacteriële infectie gaat;
• wanneer na 7 à 10 dagen geen verbetering van de symptomen optreedt en de symptomen ernstig zijn;
• Bij symptomen die wijzen op een complicatie zoals hoge koorts, ernstige hoofd- of gelaatspijn of druk- of kloppijn ter hoogte van de sinussen, opgezwollen oogleden...
• bij risico-patiënten (b.v. immuungedeprimeerden).
Die behandeling moet minstens 10 dagen duren. Zoals bij andere infecties geldt ook hier dat alle voorgeschreven antibioticum tabletten moeten worden ingenomen. Als u de inname stopt omdat u al enige beterschap merkt, verergert de sinusitis na enige tijd weer. Dan moet u weer vanaf nul starten met een ander antibioticum.
Chronische sinusitis
Wanneer een neusbijholtenontsteking na 3 maanden nog niet genezen is, of die binnen één jaar meer dan drie keer optreedt, spreekt men van een chronische sinusitis. Een dergelijke chronische ontsteking kan samenhangen met neuspoliepen of een scheefstand van het neustussenschot. Dan kan een operatie nodig zijn.
