Gerelateerde artikels
Plots en voorbijgaand geheugenverlies: kenmerken en oorzaken
In dit artikel
Plots en voorbijgaand geheugenverlies: kenmerken en oorzaken
- Transiënte globale amnesie: plots en voorbijgaand geheugenverlies
- Kenmerken van transiënte globale amnesie (TGA)
- Oorzaken van transiënte globale amnesie (TGA)
- Uitlokkende factoren
- Tests en diagnose: hoe wordt transiënte globale amnesie (TGA) vastgesteld?
- Behandeling van transiënte globale amnesie (TGA)
dossier
Plots herinner je je absoluut niets meer van wat er de voorbije uren of dagen is gebeurd. Een complete black-out. Na een paar uur is alles weer normaal. Mensen die dit overkomt, weten vaak niet meer waar ze zijn, wat ze de voorbije uren gedaan hebben, wat ze net gezegd hebben, wie ze net gezien hebben… Ze voelen zich gedesoriënteerd, verward en hulpeloos. En ze denken vaak aan het ergste: een hersentumor, een hersenbloeding (CVA), het begin van de ziekte van Alzheimer…
Als het geheugenverlies plots optreedt en na enkele uren tot een dag weer helemaal voorbij is, dan is de kans groot dat het om transiënte globale amnesie (TGA) gaat. Dat is een onschuldige aandoening die vanzelf overgaat en waarvoor geen behandeling nodig is. Is het geheugenverlies geleidelijk ontstaan, of blijft het het langer dan 24 uren duren, dan is er mogelijk meer aan de hand. Daarom laat je je bij plots geheugenverlies best zo snel mogelijk onderzoeken door je huisarts of op een dienst spoedgevallen om andere, ernstiger oorzaken uit te sluiten.
Kenmerken van transiënte globale amnesie (TGA)
• Het geheugenverlies is nagenoeg totaal (black-out): je herinnert je niets meer van de gebeurtenissen in de uren, dagen en soms weken voor en tijdens de ‘aanval’;
• Je kan niets onthouden van wat er de voorbije minuten is gebeurd (‘episodisch geheugen’) en herhaalt voortdurend dezelfde vragen (waar ben ik, wie staat er rond mij, wat gebeurt er met mij…);
• Geen verstoring van andere soorten geheugen: je weet nog wie je bent, waar je woont, je herkent familie, je kan normaal praten en dingen benoemen, je kan een reeks cijfers herhalen… Je kan ook nog met de fiets of de auto rijden, enzovoorts;
• Het geheugenverlies is voorbijgaand: na maximaal 24 uur is het volledig hersteld. Alleen van de uren dat de aanval duurde, herinnert men zich niets meer;
• Geen neurologische uitvals- of prikkelingsverschijnselen (verlamming…);
• Er is geen voorafgaande hersenschudding, vergiftiging, op epilepsie lijkende verschijnselen.
Oorzaken van transiënte globale amnesie (TGA)
De oorzaak of oorzaken van transiënte globale amnesie zijn niet bekend. Waarschijnlijk spelen meerdere factoren een rol.
Er zijn aanwijzingen van hersenscans bij patiënten met TGA van een tijdelijk verminderde bloedtoevoer (cerebrale veneuze ischemie) naar bepaalde delen in de hersenen die het episodische geheugen regelen (voornamelijk de hippocampus) tijdens een aanval. Ook zijn er aanwijzingen dat bepaalde zenuwcellen die de hippocampus bedienen, tijdelijk minder goed werken.
Er is mogelijk ook een verband met eerdere episodes van migraine, omdat TGA blijkbaar meer voorkomt bij mensen met migraine. Maar veel mensen met TGA hebben nooit migraine gehad en de symptomen die vaak gepaard gaan met migraine (zoals aura, last van licht, hoofdpijn…) komen bij TGA niet voor.
Uitlokkende factoren
Sommige factoren zouden een TGA kunnen uitlokken.
• Plotse onderdompeling in koud of heet water;
• Hevige fysieke inspanning;
• Een valsalva-achtig maneuver (vooroverbuigen en de adem inhouden, bv. bij het knopen van schoenveters of bij braken);
• Een hevige hoestbui;
• Acute emotionele stress (bv. door een ruzie, een overlijden, stress op het werk…);
• Een heftige vrijpartij;
• Hevige pijn;
• Sommige medische ingrepen (bv. een endoscopie);
• Een sterke ammoniakgeur;
Risicofactoren
Er bestaan voor zover bekend geen risicofactoren. Hoge bloeddruk, een hoog cholesterolgehalte, te weinig beweging enz. verhogen bijvoorbeeld niet de kans op TGA.
De enige risicofactor is de leeftijd: TGA komt vooral voor vanaf de leeftijd van 50 jaar, maar het kan ook jongere mensen overvallen.
Wie ooit als eens TGA heeft gehad, heeft voor zover bekend geen verhoogd risico om het nog eens te krijgen.
Tests en diagnose: hoe wordt transiënte globale amnesie (TGA) vastgesteld?
Bij plots geheugenverlies laat je je het best zo snel mogelijk onderzoeken door je huisarts of op een dienst spoedgevallen om andere, ernstiger oorzaken, zoals een beroerte, epilepsie enz. uit te sluiten.
• Fysiek onderzoek
De arts zal de functie van hersenen, zenuwen en spieren nagaan met eenvoudige materialen zoals bijvoorbeeld een reflexhamer, een ooglampje, enz.
• Geheugentests
De arts zal een aantal geheugentests doen, zoals het benoemen van voorwerpen, het herhalen van cijferreeksen.
• Beeldvormingsonderzoek
Mogelijk zal de arts ook een beeldvormingsonderzoek doen om na te gaan of de hersenen normaal werken.
- Elektroecencefalogram (EEG): een soort film van de hersenwerking om epilepsie uit te sluiten
- MR-scan van de hersenen om letsels in de hersenen op te sporen.
Behandeling van transiënte globale amnesie (TGA)
Transiënte globale amnesie (TGA) is per definitie van voorbijgaande aard: het verdwijnt binnen de 24u vanzelf. Het moet dus niet behandeld worden.
Er zijn ook geen blijvende letsels of blijvend geheugenverblijf.
Belangrijk om weten is dat TGA het risico op een beroerte, op epilepsie of op dementie of de ziekte van Alzheimer niet verhoogt.
Bronnen:
http://emedicine.medscape.com/article/1160964-overview
www.mayoclinic.com/health/transient-global-amnesia/DS01022
www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20129169
