Griepvaccin: voor wie, wanneer en waarom?

dossier Elke herfst begint het griepseizoen opnieuw, en vanaf midden oktober is het de ideale periode om je te laten vaccineren. Vaccinatie is de beste manier om jezelf, je gezin, zwangere vrouwen en kwetsbare mensen in je omgeving te beschermen tegen griep en de mogelijke complicaties ervan. 

Waarom vaccinatie tegen de griep?

Vaccinatie is de enige manier om je tegen de griep en vooral haar gevolgen te beschermen.
Griep is een zeer besmettelijke ziekte die elk jaar in de winterperiode opnieuw opduikt.

Elke winter krijgen gemiddeld ongeveer één op de tien mensen de griep. Meestal genezen ze vanzelf na enkele dagen, maar bij sommige mensen kan de griep ernstige gevolgen hebben. Elk jaar sterven er ook honderden mensen aan de gevolgen van de griep.
Als je bent gevaccineerd, is het risico dat je griep krijgt veel kleiner. En als je toch griep krijgt, word je minder ziek en is het risico op complicaties zoals longontsteking ook veel kleiner. Bovendien vermindert de kans dat je ‘eigen’ ziekte verergert (bijvoorbeeld ontregeling van je diabetes).

Wie laat zich best vaccineren tegen de griep?

De griepprik wordt sterk aanbevolen aan iedereen die extra risico loopt om ernstig ziek te worden door griep en aan mensen die gevoelige personen kunnen besmetten. Dat zijn:

Dat zijn:

• Personen van 65 jaar en ouder, ook als ze gezond zijn  
• Personen met chronische aandoeningen zoals long-, hart-, lever- of nieraandoeningen, diabetes, neuromusculaire aandoeningen, immuunstoornissen of ernstig obesitas (BMI is (groter dan) 40)
• Personen werkzaam in de gezondheidssector, binnen én buiten zorginstellingen
• Personen die lang in een zorgvoorziening wonen
• Personen die samenwonen met iemand uit de risicogroep of met kinderen jonger dan 6 maanden
• Zwangere vrouwen in elk trimester 

Behoor je niet tot een van bovenstaande doelgroepen en wil je je toch ook laten vaccineren? Dat kan. Je zal dan veel minder kans lopen om ziek te worden en bijvoorbeeld werkverlet te moeten nemen en je maakt ook minder kans op complicaties. Je moet wel zelf de kosten betalen (ongeveer 17 euro), tenzij je werkgever het vaccin betaalt. 

Hoe het met griepvaccinatie voor kinderen zit, leggen we in dit artikel uit.

Personen die allergisch zijn voor kippeneiwit, bespreken best met hun arts of ze ingeënt mogen worden tegen seizoensgriep.

Lees ook: Wie moet zich laten vaccineren tegen de griep?

Wanneer moet ik me laten vaccineren?

Hoeveel kost het griepvaccin?

• Wie niet tot een risicogroep behoort, betaalt ongeveer 17 euro voor het griepvaccin. 
• Als je wel tot een risicogroep behoort, betaalt het ziekenfonds het vaccin grotendeels terug, waardoor je zelf minder dan 5 euro betaalt. Let wel op: het kan zijn dat je wel moet betalen voor het doktersbezoek als je je via je huisarts laat vaccineren. 
• Het griepvaccin is gratis voor bewoners van woonzorgcentra, psychiatrische verzorgingstehuizen en voorzieningen voor mensen met een beperking. 
• Laat je je vaccineren via de arbeidsgeneeskundige dienst? Dan betaalt je werkgever de kosten en is het vaccin gratis voor jou.
• Het hooggedoseerde (versterkte) griepvaccin wordt terugbetaald op voorschrift van de arts voor personen vanaf 75 jaar en voor 65-plussers in residentiële zorg.

Lees ook: Verzorg je kinderen jonger dan 6 maanden? Laat je dan vaccineren tegen de griep

Hoe kan ik me laten vaccineren?

Moet ik me laten vaccineren als ik vorig jaar al werd ingeënt?

De griepprik moet jaarlijks gegeven worden omdat de griepvirussen voortdurend veranderen. Elk jaar zijn er andere griepvirussen, dus je kan ieder jaar weer opnieuw griep krijgen. Daarom heeft het griepvaccin ieder jaar een andere samenstelling. Die wordt afgestemd op de virussen die naar verwachting de komende winter veel zullen voorkomen. Bovendien is de bescherming die het vaccin biedt slechts tijdelijk. Na een half jaar tot een jaar is de bescherming meestal uitgewerkt.

Moet ik me laten vaccineren als ik vorig jaar de griep heb gehad?

Ja, omdat de griepvirussen steeds veranderen, kan je elk jaar besmet worden met een ander type virus waartegen je geen natuurlijke weerstand hebt opgebouwd. Daarom heeft het griepvaccin ook ieder jaar een andere samenstelling.

Dit kan ook verklaren waarom mensen die zich hebben laten inenten, toch nog de griep kunnen krijgen. Ze kunnen namelijk besmet worden door een nieuw griepvirus waartegen het vaccin nog geen bescherming biedt, of tegen een relatief zeldzaam virus dat niet (meer) in het vaccin is opgenomen. Maar meestal biedt het vaccin dan toch nog een zekere bescherming en is de ziekte minder ernstig en treden er ook veel minder complicaties op in vergelijking met mensen die niet zijn ingeënt.

Lees ook: Griepprik: kan je nog griep krijgen na vaccinatie?

Moet ik me laten vaccineren als ik nog nooit griep hebt gehad?

Lees ook: Griepprik kan ook risico hartaanval beperken

Zwanger: vaccin tegen griep?

Lees ook: Griepvaccinatie ook voor zwangere vrouwen

Ik geef borstvoeding, mag ik dan gevaccineerd worden?

Als je tot een van de risicogroepen behoort, dan mag je gevaccineerd worden, ook als je borstvoeding geeft. De griepprik heeft geen nadelige gevolgen voor je kind. Integendeel: onderzoek wijst uit dat exclusief borstvoeding gedurende de eerste 6 maanden na de geboorte en vaccinatie tegen influenza van de moeder de kans op luchtwegaandoeningen met koorts bij jonge kinderen vermindert.

Lees ook: Borstvoeding en griepvaccinatie beschermt zuigeling tegen luchtwegaandoeningen

Heeft het griepvaccin bijwerkingen?

Lees ook: Ouderen hebben lagere sterftekans met griepvaccin

Kan ik de griep krijgen door het griepvaccin?

Een griepvaccin bevat geen levende virusdeeltjes en kan dus geen griep veroorzaken. Het spuitje doet je lichaam wel antistoffen aanmaken, wat soms aanleiding geeft tot lichte ongemakken, maar het maakt je niet echt ziek. Wanneer je kort na een griepvaccinatie toch ziek wordt, werd je waarschijnlijk net vóór de inspuiting reeds besmet of gaat het om een ander virus (dat bv. verkoudheid veroorzaakt).

Lees ook: Griepvaccinatie voorkomt bloedklonters

Bronnen: