Vertragen keizersnedes de ontwikkeling van baby’s?

Bijna overal ter wereld is het aantal geboortes met keizersnede in de voorbije decennia sterk gestegen. In België komt ongeveer een op de vijf baby’s zo ter wereld en in de Verenigde Staten geldt dat voor een op de drie. In sommige landen, zoals Brazilië, loopt dat aantal nog veel hoger op. 

Keizersnedes dienen om het welzijn van de baby en/of moeder te vrijwaren, maar experts stellen dat de ingrepen in vele gevallen niet altijd medisch noodzakelijk zijn. Zo ondergaan Belgische vrouwen die bij het eerste kind een keizersnede kregen, dezelfde operatie bijna zeker ook bij hun tweede baby, terwijl dat niet altijd hoeft. In verschillende landen is de situatie een heel stuk erger en worden keizersnedes vaak ‘op bestelling’ gedaan, bijvoorbeeld uit gemakzucht of angst.

Een keizersnede is een operatie en dus is er altijd een risico op complicaties, maar verwikkelingen zijn zeldzaam. Er is wel veel discussie over mogelijke negatieve gevolgen voor baby’s. Studies wezen onder meer op een verband tussen keizersnedes en een verhoogd risico op ademhalingsproblemen na de geboorte, overgewicht, astma, autisme en diabetes. Zweedse onderzoekers, van de Universiteit van Lund, stellen nu dat keizersnedes in het algemeen leiden tot een zekere achterstand in de vroege ontwikkeling.

De wetenschappers vergeleken de vroege ontwikkeling van 66 baby’s geboren via een geplande keizersnede, met die van 352 vaginaal geboren baby’s. Ze analyseerden vijf vaardigheden: communicatie, fijne motoriek, grove motoriek, problemen oplossen en persoonlijke sociale vaardigheden. De baby’s geboren via keizersnede scoorden op de leeftijd van vier maanden slechter op alle vijf vaardigheden, met het grootste verschil op gebied van fijne motoriek. De verschillen tussen de twee groepen waren wel verminderd wanneer de baby’s een jaar oud waren, behalve betreffende de grove motoriek – belangrijk om bijvoorbeeld te kruipen en stapjes te zetten.

Er vallen best wat kanttekeningen te zetten bij deze kleine studie uit Zweden, dus verder onderzoek hierover is zeker noodzakelijk. Een ander onderzoek, van de Amerikaanse Universiteit van Delaware, biedt ondertussen een nieuwe verklaring voor de mogelijke impact van keizersnedes op de ontwikkeling van kindjes. 

Volgens de Amerikaanse wetenschappers zorgen keizersnedes ervoor dat baby’s in de eerste periode na de geboorte minder gestimuleerd worden door bepaalde cruciale hormonen, in de eerste plaats oxytocine. Ze stellen dat deze hormonen op verschillende manieren de vroege ontwikkeling van een kindje kunnen vooruithelpen en dat een verminderde stimulatie in de eerste levensfase gevolgen op de lange termijn zou kunnen hebben.

Dergelijke hypotheses mogen uiteraard niet in de weg staan van keizersnedes uitgevoerd voor medische redenen, die essentieel zijn voor de gezondheid van moeders en hun kinderen. Je moet ook voor ogen houden dat heel veel factoren een rol spelen in de ontwikkeling van baby’s, waaronder voeding, allerlei ervaringen en genetica.