Gerelateerde artikels
Cervicitis: ontsteking van de baarmoederhals
In dit artikel
Cervicitis: ontsteking van de baarmoederhals
dossier
Cervicitis is een ontsteking van de baarmoederhals die vaak geen klachten geeft, maar soms leidt tot pijn, bloedverlies of abnormale afscheiding. De oorzaak is meestal een soa. Gelukkig kan de ontsteking goed behandeld worden als je je tijdig laat behandelen.
Wat is cervicitis?
Cervicitis is een ontsteking van de baarmoederhals (cervix), het smalle deel onderaan de baarmoeder dat uitkomt in de vagina. Veel vrouwen merken niets van cervicitis, maar het kan ook klachten geven zoals tussentijds bloedverlies, pijn bij seks of een inwendig onderzoek, en abnormale vaginale afscheiding. De ontsteking wordt vaak veroorzaakt door een soa, maar heeft ook andere oorzaken.
De baarmoederhals vormt een natuurlijke barrière die voorkomt dat bacteriën en virussen de baarmoeder binnendringen. Bij een ontsteking van de baarmoederhals is die bescherming verstoord, waardoor de infectie zich verder kan verspreiden. Cervicitis veroorzaakt door chlamydia of gonorroe kan leiden tot een baarmoeder- of eileiderinfectie. Dit is een ernstige aandoening die onvruchtbaarheid kan veroorzaken als ze niet op tijd wordt behandeld. Daarnaast kan cervicitis het risico verhogen op het oplopen van hiv bij seksueel contact met een besmette partner.
Lees ook: Welke klachten kunnen wijzen op een besmetting met chlamydia?
Symptomen cervicitis
In de meeste gevallen veroorzaakt cervicitis geen klachten. Vaak kom je er pas achter dat je het hebt na een inwendig onderzoek bij de huisarts of gynaecoloog om een andere reden. Als er wel symptomen zijn, kunnen die bestaan uit:
- Grote hoeveelheden ongewone vaginale afscheiding
- Vaak en pijnlijk plassen
- Pijn tijdens het vrijen
- Bloedverlies tussen menstruaties
- Vaginale bloeding na seks (niet gerelateerd aan je menstruatie)
Neem contact op met je huisarts als je last hebt van:
- Aanhoudende of abnormale vaginale afscheiding
- Vaginale bloedingen buiten je menstruatie om
- Pijn tijdens het vrijen
Oorzaken cervicitis
© Getty Images / Ontsteking van de baarmoederhals (cervicitis) door chlamydia
Cervicitis kan verschillende oorzaken hebben, waaronder:
- Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa’s): De meest voorkomende oorzaak zijn bacteriële of virale infecties die via seksueel contact worden overgedragen, zoals chlamydia, gonorroe, trichomonas of genitale herpes. Bij ongeveer 40% van de gevallen is chlamydia de oorzaak.
- Allergische reacties: Een allergie voor zaaddodende middelen of latex (bijvoorbeeld in condooms) kan cervicitis veroorzaken. Ook producten voor vaginale hygiëne, zoals vaginale spoelingen of zeep, kunnen een reactie uitlokken.
- Bacteriële overgroei: Een verstoring van het natuurlijke evenwicht van bacteriën in de vagina (bacteriële vaginose) kan leiden tot ontsteking van de baarmoederhals.
Je loopt meer risico op cervicitis als je:
- Seks hebt zonder condoom
- Seks hebt met meerdere partners
- Seks hebt met iemand die risicovol seksueel gedrag vertoont
- Op jonge leeftijd bent begonnen met seksuele activiteit
- Een soa hebt gehad
Hoe wordt de diagnose cervicitis gesteld?
Om cervicitis vast te stellen, voert je arts meestal een lichamelijk onderzoek uit:
- Inwendig onderzoek (bekkenonderzoek): De arts controleert de inwendige geslachtsorganen op zwelling of gevoeligheid. Met een speculum wordt de vagina geopend om de wanden en de baarmoederhals goed te kunnen bekijken.
- Afname van een uitstrijkje: Net als bij een uitstrijkje voor een Pap-test, neemt de arts met een wattenstaafje of borsteltje wat vocht van de baarmoederhals en vagina af. Dit wordt in het laboratorium getest op infecties. Soms wordt ook een urinestaal onderzocht.
Lees ook: Pijn in de onderbuik door een eileiderontsteking (salpingitis) of bekkenontsteking (PID)
Behandeling cervicitis
Cervicitis is goed te behandelen. De behandeling hangt af van de oorzaak. Als de ontsteking wordt veroorzaakt door een allergische reactie op bijvoorbeeld zaaddodende middelen of vaginale hygiëneproducten, is er meestal geen medische behandeling nodig. Het vermijden van het product is dan vaak voldoende om de klachten te laten verdwijnen.
Wanneer cervicitis het gevolg is van een seksueel overdraagbare aandoening (soa), zoals chlamydia of gonorroe, krijg je meestal antibiotica voorgeschreven. In dat geval moet ook je partner behandeld worden, om herbesmetting te voorkomen. Soms is de oorzaak een andere bacteriële infectie, zoals bacteriële vaginose, die ook met antibiotica wordt behandeld.
Als je genitale herpes hebt, kan de arts antivirale medicatie voorschrijven. Deze medicijnen verminderen de duur en ernst van de klachten, maar herpes is een chronische aandoening waarvoor geen genezing bestaat. Het virus blijft in je lichaam aanwezig en kan worden overgedragen, zelfs als je geen zichtbare symptomen hebt.
Bij infecties zoals chlamydia of gonorroe kan je arts een herhalingstest adviseren om te controleren of de behandeling voldoende heeft gewerkt.
Tips om cervicitis te voorkomen
- Cervicitis is besmettelijk. Zolang de infectie duurt, kan je dus beter geen seks hebben. Wacht tot de behandeling volledig is afgerond.
- Gebruik altijd condooms. Ze bieden een goede bescherming tegen soa’s zoals chlamydia en gonorroe, belangrijke veroorzakers van cervicitis.
- Zorg dat het condoom goed past en op tijd wordt aangebracht.
- Laat je regelmatig testen bij wisselende partners. Zo kun je een infectie vroegtijdig opsporen en behandelen voordat er klachten of complicaties ontstaan.
- Als je tampons gebruikt, zorg er dan voor dat je ze op tijd verwijdert.
- Vermijd verzorgingsproducten of zeep die je vagina irriteren.
Lees ook: Uitstrijkje of HPV-test is afwijkend: verloop colposcopie en biopsie
Lees ook: Hysterectomie: verwijderen baarmoeder
Bronnen:
https://www.mayoclinic.org
https://my.clevelandclinic.org
auteur:
Lotte Poté,
gezondheidsjournalist
