Is koken op inductie gevaarlijk?

nieuws Nog altijd duiken op het internet onheilspellende berichten op over de gevaren van inductiekookplaten (en microgolfovens). Er zouden gevaarlijke stralen vrijkomen en de bereide gerechten zouden hun voedingswaarde verliezen en zelfs gevaarlijk kunnen zijn.

Gevaarlijke stralen?
Bij het gebruik van een inductiekookplaat zouden (levens)gevaarlijke stralen vrijkomen direct van het apparaat of via het ‘energetisch geladen’ voedsel. Door langdurige blootstelling aan deze straling zouden onder meer veranderingen optreden in de samenstelling van het bloed, waardoor het immuunsysteem afgezwakt wordt en er verhoogde kans op bijvoorbeeld leukemie zou bestaan.
Het klopt dat inductieplaten elektromagnetische velden opwekken. Het gaat om intermediaire of middenfrequenties (IF) tussen 20 - 100 kHz. Hetzelfde gebeurt bij bijvoorbeeld antidiefstal- en identificatiesystemen, spaarlampen...
Voor inductiekookplaten gelden strenge veiligheidsnormen. Zo mag een inductiefornuis volgens de normen van de International Commission on Non-Ionizing Radiation Protection (ICNIRP) de referentiewaarde van 6,25 microtesla (µT) niet overschrijden in geval één inductiekookplaat wordt gebruikt met geschikt materiaal en de persoon zich op 30 cm afstand van de kookplaat bevindt. Alle toestellen die bij ons op de markt zijn, beantwoorden aan deze veiligheidsnormen.

Mogelijke blootstelling aan elektromagnetische velden
• Een klein deel van het magnetisch veld dat door de inductiespoel wordt opgewekt, wordt niet geabsorbeerd door de kookpot en komt vrij in de onmiddellijke omgeving van de plaat. Dit kan in het menselijk lichaam een elektrische kringstroom opwekken. Uit metingen in opdracht van het Zwitserse ministerie van volksgezondheid blijkt dat de veilige richtwaarde niet overschreden wordt op 5 tot 10 cm afstand van de plaat, ook niet wanneer meerdere potten tegelijk worden gebruikt.
Op minder dan 1 cm van de kookplaat kan de richtwaarde wel overschreden worden.
Ook wanneer de pot kleiner is dan de kookzone, niet in het midden van de kookzone staat of wanneer niet-aangepaste pannen worden gebruikt, kunnen de richtwaarden wél overschreden worden.
• Wanneer de kookplaat wordt aangezet, wordt de kookpot licht elektrisch geladen. Bij aanraking kan een lichte elektrische stroom door het lichaam gaan.
• Indien een persoon de kookpot aanraakt (rechtstreeks of onrechtstreeks via keukenmateriaal zoals een metalen lepel), kan een kleine stroom door het lichaam gaan.

Mogelijke gezondheidseffecten
• Intermediaire elektromagnetische velden kunnen in het lichaam elektrische velden en stromen opwekken. Zeer sterke stromen kunnen mogelijk zenuwen en spiercellen prikkelen. De door de ICNIRP toegelaten stroomsterktes laten alleen stromen toe die 50 keer lager liggen dan de grenswaarde waarop het zenuwstelsel wordt geprikkeld. Acute effecten kunnen voorkomen worden door de verligheidsvoorschriften (zie verder) te respecteren.

• Volgens een rapport van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) uit 2005 en een nieuwe 'Opinion on Potential Health Effects of Exposure tot Electromagnetic Fields' van het Scientific Committee on Emerging and Newly Identified Health Risks (SCENIHR) van de Europese Unie uit 2015 zijn er tot nu toe geen aanwijzingen voor schadelijke gezondheidseffecten op de lange termijn van intermediaire elektromagnetische velden.
Zowel de WHO als de SCENIHR dringen echter aan op meer onderzoek.

• Alhoewel de kans zeer klein is kan niet uitgesloten worden dat de magnetische velden die door inductie worden opgewekt een unipolaire pacemaker of een ingeplante defibrillator kunnen verstoren als de drager dicht bij de inductieplaten staat.

Hoe uw inductieplaten veilig gebruiken?
Omdat bij gebruik van inductieplaten een geringe hoeveelheid straling kan vrijkomen, volgt u het best de volgende veiligheidsvoorschriften.

1. Gebruik enkel kookpotten die geschikt zijn voor inductiekoken. Dit wordt aangegeven door de fabrikant.

2. Gebruik geen beschadigde kookpotten waarvan de bodem is gedeukt of bol staat.

3. Gebruik een kookpot die de plaat volledig bedekt: gebruik geen te kleine kookpotten en plaats de kookpotten centraal op de kookzone.

4. Gebruik zoveel mogelijk de achterste kookplaten.

5. Hou een afstand tot de kookplaten van minstens 5 tot 10 cm en bij voorkeur 30 cm. Dit geldt zeker voor zwangere vrouwen en kleine kinderen.

6. Gebruik geen metalen lepels tijdens de bereiding om lekkage van straling naar het lichaam te voorkomen.

7. Mensen die een unipolaire pacemaker of ingeplante defibrillator hebben, bespreken het best met hun arts of ze inductieplaten kunnen gebruiken. De British Heart Foundation (BHF) adviseert mensen met een pacepaker om minstens 60 cm verwijderd te blijven van inductieplaten

Ongezonde voeding?
Voedsel gekookt op inductieplaten zou volgens allerlei internetsites een chemische verandering ondergaan waardoor de voedingswaarde grotendeels verloren gaat. Het zou zelfs bepaalde veranderingen in het bloed en het immuunsysteem veroorzaken, wat het risico op kanker en allerlei infectieziekten zou verhogen.

Voor deze beweringen bestaat geen enkel wetenschappelijk bewijs. Het is nooit aangetoond dat voedsel dat bereid is op de inductieplaat (of in de microgolfoven) van samenstelling zou zijn veranderd, schadelijke stoffen zou bevatten of minder voedingswaarde zou hebben dan conventioneel bereid voedsel, integendeel zelfs. De kortere kooktijd heeft net een positief effect op de voedingswaarde van het voedsel.
Het voedsel neemt slechts de warmte in de pan over, waardoor het voedsel nooit beschadigd kan raken door de inductieplaat en de straling in deze plaat.