Bigorexia: wanneer sporten ongezond wordt

Bigorexia, of spierdysmorfie, lijkt in verschillende opzichten op anorexia. Maar in plaats van gewicht te verliezen, willen mensen met deze aandoening vooral spieren kweken en er in het algemeen fit uitzien. In hun eigen ogen blijven ze er echter altijd te weinig spiermassa en te veel vet hebben, zodat ze hun lichaam steeds verder tot het uiterste drijven. Ze gaan extreem veel aan sport doen – meestal fitnesstraining – en maken dikwijls radicale voedingskeuzes, door bijvoorbeeld vooral eiwitrijke voeding te eten en extra supplementen te nemen. Sommigen nemen anabole steroïden om sneller spieren te ontwikkelen.

Volgens onderzoek komt bigorexia het meeste voor bij jonge mannen, zeker in het bodybuildersmilieu, en spelen er vele oorzaken mee. Soms ligt een trauma aan de basis, bijvoorbeeld pestervaringen. Mensen met bigorexia hebben dikwijls last van een laag zelfbeeld en sociale angsten. Ideaalbeelden gepromoot door de persoonlijke omgeving en (sociale) media kunnen een belangrijke rol spelen. Daarnaast denkt men dat een chemisch onevenwicht in de hersenen bepaalde problemen veroorzaakt. Ook zou het kunnen dat mensen verslaafd raken aan endorfine, een stof die het lichaam onder meer bij sporten aanmaakt en dat een geluksgevoel veroorzaakt. 

Het extreme gedrag kan een grote impact hebben op de gezondheid van mensen en op hun leven in het algemeen. Personen met bigorexia krijgen dikwijls te maken met blessures door het overdreven sporten. Hun drastische voedingskeuzes en gebruik van anabole steroïden kunnen onder andere leiden tot voedingstekorten en een verstoorde hormoonhuishouding. 

Ook mentaal  kunnen de gevolgen zwaar zijn: mensen met bigorexia krijgen dikwijls te maken met ernstige angstgevoelens en depressie. Tenslotte wordt het dagelijkse leven in het algemeen bemoeilijkt omdat mensen alleen maar aandacht hebben voor het verbeteren van hun lichaamsbouw. Ze raken sociaal geïsoleerd, verwaarlozen hun werk of studies, krijgen financiële problemen…

Een diagnose stellen is allesbehalve eenvoudig. Aangezien sporten als gezond wordt beschouwd, kan het vaak lang duren vooraleer men inziet dat iemands sportgedrag in feite schadelijk is. Eens de diagnose gesteld is, schrijft men vaak cognitieve gedragstherapie voor, waarbij mensen via inzichten in de eigen gedachten hun gedrag leren beheersen en veranderen. Ook is het soms nodig om antidepressiva te nemen.