Gerelateerde artikels
Wat zijn de oorzaken en symptomen van geelzucht (icterus)?
In dit artikel
Wat zijn de oorzaken en symptomen van geelzucht (icterus)?
dossier
Geelzucht is een aandoening waarbij de huid, slijmvliezen en het oogwit een gelige tint krijgen. Lichaamsvloeistoffen kunnen ook van kleur veranderen. Geelzucht wijst vaak op een probleem met de lever of de galwegen. Als de lever niet goed werkt, kan zich in het bloed een afvalstof ophopen die bilirubine wordt genoemd.
Geelzucht kan bij mensen van alle leeftijden ontstaan en is meestal het gevolg van een onderliggende aandoening. Pasgeborenen en oudere volwassenen hebben de grootste kans op het ontwikkelen van de ziekte. Het syndroom van Gilbert een belangrijke oorzaak van geelzucht bij pasgeborenen.
Lees ook: Syndroom van Gilbert: chronische, goedaardige leverziekte
Oorzaken en risicofactoren
Het bilirubinegehalte stijgt wanneer de rode bloedcellen op natuurlijke wijze worden afgebroken. Normaal gesproken filtert de lever dit afvalmateriaal uit de bloedbaan en zet het om in een nieuwe vorm die geconjugeerde bilirubine wordt genoemd. De nieuwe vorm verlaat het lichaam via de ontlasting. Als er echter te veel bilirubine is voor de lever om te verwerken, kan het zich ophopen in het lichaam. Dit staat bekend als hyperbilirubinemie, en het veroorzaakt de gele kleur in de huid en ogen.
Geelzucht is meestal het gevolg van een onderliggende aandoening die ofwel de productie van te veel bilirubine veroorzaakt, ofwel de lever verhindert om het te elimineren. Enkele mogelijke onderliggende aandoeningen en oorzaken van geelzucht zijn:
- Bijwerkingen van bepaalde medicijnen
- Galsteenziekte
- Overmatig alcoholgebruik
- Kanker van de galblaas of de alvleesklier (pancreaskanker)
- Cirrose, een ziekte waarbij littekenweefsel het gezonde weefsel in de lever vervangt
- Hepatitis of andere leverinfecties
- Hemolytische anemie
Lees ook: Pancreaskanker: door ‘algemene’ symptomen nog steeds moeilijk te herkennen
Symptomen van geelzucht
Veel voorkomende symptomen van geelzucht zijn:
- Een gele tint op de huid, slijmvliezen en geel oogwit
- Bleke ontlasting
- Donkere urine
- Jeuk
- Vermoeidheid
- Buikpijn en braken
- Gewichtsverlies
- Koorts
- Bij baby's kan de geelachtige tint beginnen bij het hoofd en zich verspreiden langs het lichaam tot aan de tenen.
Lees ook: Kernicterus: een gevaarlijke vorm van geelzucht bij pasgeboren kinderen
Behandeling van geelzucht
De behandeling is afhankelijk van de onderliggende oorzaak van geelzucht.
Bij een aantal onschuldige aandoeningen die geelzucht veroorzaken, is behandeling niet nodig en vaak ook niet mogelijk.
Is geelzucht het gevolg van een chronische leverziekte, dan voert men doorgaans een biopsie van de lever uit en zal een maag-darmspecialist de situatie opvolgen.
Omdat geelzucht kan wijzen op beschadiging van de lever, is in sommige gevallen een levertransplantatie nodig, afhankelijk van de ernst van het letsel.
Lees ook: Galblaasoperatie (cholecystectomie)
Bronnen:
auteur:
Sara Claessens,
gezondheidsjournalist