Gerelateerde artikels
Wanneer zijn X-benen of O-benen bij kinderen afwijkend?
In dit artikel
Wanneer zijn X-benen of O-benen bij kinderen afwijkend?
dossier X-benen en O-benen komen vaak voor bij jonge kinderen en maken meestal deel uit van een normale ontwikkeling. Maar wanneer moet je als ouder alert zijn? Wanneer is medische opvolging nodig?
Wat zijn X-benen en O-benen?
© Getty Images
- O-benen zijn benen die naar buiten buigen. Kinderen met O-benen staan met hun enkels tegen elkaar, terwijl hun knieën niet raken.
- X-benen zijn benen waarbij de knieën naar binnen wijzen en elkaar raken, terwijl de enkels uit elkaar blijven.
Deze beenstand is afhankelijk van de groeifase waarin een kind zich bevindt:
- Tot ongeveer 2 jaar hebben veel baby’s en peuters O-benen. Dit komt door hun houding in de baarmoeder.
- Tussen 2 en 4 jaar evolueert dit meestal spontaan naar X-benen.
- Rond de leeftijd van 6 tot 7 jaar zijn de benen meestal weer recht.
- Tegen de leeftijd van 10 tot 12 jaar is de beenstand vergelijkbaar met die van een volwassene.
Bij de meeste kinderen is deze ontwikkeling volkomen normaal. Er is dus meestal geen reden tot ongerustheid.
Symptomen X- of O-benen: wanneer afwijkend?
Meestal veroorzaken X- of O-benen geen pijn en is de bewegingsvrijheid normaal. Toch zijn er signalen waarbij je best een arts raadpleegt:
- De beenstand verslechtert na verloop van tijd
- Slechts één been is afwijkend
- Je kind loopt mank of heeft pijn
- O-benen blijven aanwezig na 3 jaar, vooral na 8 jaar
- X-benen verschijnen voor de leeftijd van 2 jaar of blijven aanhouden na 8 jaar
Wat zijn de oorzaken van afwijkende beenstand?
Soms is de beenstand afwijkend door een onderliggende aandoening:
- Helemaal of gedeeltelijk genezen botbreuken
- Heupdysplasie
- Ziekte van Blount
- Rachitis (een groeistoornis door tekort aan vitamine D of calcium)
- Overgewicht, wat de belasting op de knieën verhoogt
- Trauma aan de groeischijf in het been
- Infecties of botziekten
Bij oudere kinderen of asymmetrische beenstand kan verder onderzoek nodig zijn.
Diagnose X- of O-benen bij kinderen
Een arts beoordeelt de beenstand door naar het looppatroon en de symmetrie te kijken. Vaak wordt de afstand tussen enkels of knieën gemeten in staande en liggende houding.
- Bij ernstige of asymmetrische gevallen wordt een röntgenfoto genomen.
- Soms zijn bloedonderzoeken nodig, vooral bij vermoeden van een aandoening zoals rachitis.
Behandeling X- of O-benen bij kinderen
In de meeste gevallen is geen behandeling nodig. De beenstand verbetert spontaan met de groei. Ouders hoeven zich meestal geen zorgen te maken.
Wat helpt niet:
- Steunzolen
- Braces of beugels
- Speciale schoenen
Deze corrigeren de beenstand niet, maar kunnen eventuele knieklachten verlichten.
Wat kan wel nodig zijn:
- Medische opvolging bij ernstige of asymmetrische afwijkingen
- In zeldzame gevallen is een chirurgische ingreep nodig waarbij de groei aan één zijde van de knie tijdelijk wordt afgeremd. Hierdoor kan de afwijking zichzelf corrigeren tijdens de groei.
Tip voor ouders: volg de evolutie zelf op
X-benen en O-benen zijn meestal een normaal onderdeel van de ontwikkeling. Toch zijn er situaties waarin medische opvolging belangrijk is. Om de evolutie zelf op te volgen als ouder kan je om de 6 maanden een foto maken van de benen van je kind. Bij twijfel, bespreek de beelden met je huisarts of kinderarts.
Bronnen:
auteur:
Lotte Poté,
gezondheidsjournalist
