Bekkeninstabiliteit - (symfysiolyse)

dossier Bekkeninstabiliteit is een term die de laatste tijd veel voorkomt in de verloskunde. Het gaat om pijn in de zone van het bekken, en wordt ook wel bekkenpijn of symfysiolyse genoemd.

Bekkeninstabiliteit is een fenomeen dat zich niet uitsluitend bij zwangeren voordoet, maar dat zich eveneens kan manifesteren bij niet-zwangere vrouwen, evenals bij mannen.

Tijdens de bevalling moet het kinderhoofdje doorheen het baringskanaal. Gedurende de zwangerschap zullen de kraakbeenverbindingen van het bekken onder hormonale invloed versoepelen, dit als voorbereiding om de doorgang voor het kind zo groot mogelijk te maken. Deze extra soepelheid brengt wat speling op het bekken met zich mee. Het proces kan echter zo verregaande zijn, dat een extreme verwijding tussen de twee schaambeendelen ter hoogte van de symfyse het gevolg is. (vandaar de term symfysiolyse = lossen van kraakbeenverbinding of symfyse). Het is echter niet alleen de symfyse, maar ook alle andere delen en verbindingen van het bekken die bij de aandoening betrokken zijn.

Oorzaken

• De eerste groep oorzaken zijn van hormonale oorsprong : de secretie van het hormoon relaxine gedurende de zwangerschap zorgt voor een verhoogde mobiliteit ter hoogte van de sacro-ileacale gewrichten en de symfyse, en dit vooral gedurende de 3e en de 7e zwangerschapsmaand.
• Ook de verzwakking van de buikspieren ten gevolge van de grotere buikinhoud speelt een grote rol.
• Het gewicht van de baarmoeder en kind zijn ook een belangrijke factor ; bij grotere kinderen en meerlingen worden meer hormonen geproduceerd.
• Kunstverlossingen met name vacuümextractie en forceps : er is een duidelijke correlatie tussen meer voorkomen van bekkeninstabiliteit na het uitvoeren van een kunstverlossing dan na een spontane bevalling.

Lees ook: Bevallen met behulp van een verlostang of vacuümcup

Symptomen

De belangrijkste klacht is de pijn. Deze is als volgt te verklaren : spieren en banden moeten extra functioneren om het bekken stabiliteit te garanderen als de bekkendelen ten opzichte van elkaar gaan schuiven. Als gevolg hiervan kunnen de meest eenvoudige bewegingen soms felle pijn veroorzaken o.a. lopen, zitten, draaien, staan,…

Ook bewegen wordt moeilijk. Door het veroorzaken van pijn vraagt elke beweging ook heel wat meer tijd ; soms moeten ook hulpmiddelen aangereikt worden.

De houding : in de meest extreme gevallen kan de vrouw enkel nog schuifelen, wat de typische eendengang (waggelen) tot gevolg heeft.

Diagnose

Gezien de beperking van de diagnosemiddelen gedurende de zwangerschap (o.a. RX, CT-scan) is het stellen van de diagnose niet steeds zo evident. De diagnose zal dan ook gesteld worden op grond van klachtenbespreking en klinisch onderzoek van de zwangere.

Bekkeninstabiliteit wordt door de meeste patiënten op dezelfde manier beleefd. Er wordt meestal geklaagd over lage rugpijn (soms uitstralend naar een of beide billen en/of benen), pijn ter hoogte van de symfyse, pijn bij het rechtstaan en startpijn bij het lopen, pijn bij draaibewegingen, pijn bij zowel lopen als zitten als staan, pijn bij belastende bewegingen.

Vele patiënten vertonen eveneens de gekende eendengang. Bij de bovengenoemde klachten dient vermeld dat ze zeker in de hand gewerkt worden door vermoeidheid. Karakteristiek is echter wel dat bepaalde bewegingen soms geen last veroorzaken en later dan wel weer tot klachten gaan leiden.

Het is vooral belangrijk om andere aandoeningen uit te sluiten en daarom is klinisch onderzoek, alhoewel pijnlijk voor de vrouw, zeker belangrijk. Deze onderzoeken bestaan uit klinisch-neurologisch onderzoek, vasculair onderzoek, onderzoek van heup- en kniegewrichten en drukpijntesten. Ziektebeelden die dienen uitgesloten zijn o.a. heupaandoeningen, ziekte van Bechterew,Syndroom van Ehlers-Danlos,hernia, aandoeningen buiten het bewegingsapparaat, pijn van psychogene aard of oorsprong.

Lees ook: Mijn verhaal: leven met Ehlers-Danlos

Behandeling