Wanneer moet een hoge bloeddruk behandeld worden?

nieuws Of en hoe een hoge bloeddruk moet worden behandeld, hangt niet alleen af van de bloeddrukwaarden, maar ook van het risico op hart- en vaatziekten en de aanwezigheid van orgaanschade (bijv. nierschade, verdikking van de hartwand...).

Of een behandeling met bloeddrukverlagende geneesmiddelen nodig is, is vooral afhankelijk van uw risico op hart- en vaatziekten. Daarom zal uw arts een globaal risicoprofiel opstellen aan de hand van de Europese SCORE-tabel.
Het globaal cardiovasculair risico is het risico om de komende tien jaar een cardiovasculair accident (infarct, CVA, enz.) te ontwikkelen. Dit risico wordt beïnvloed door het geheel van risicofactoren en beschadigingen aan hart en bloedvaten, en niet alleen maar door een verhoogde bloeddruk. Volgens de SCORE-tabellen wordt een risico op overlijden binnen de tien jaar vanwege een cardiovasculaire aandoening van 5 procent of meer als hoog beschouwd.

U vindt hier de Europese SCORE-risicotabel voor hart- en vaatziekten. De Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) spreekt van een laag risico als de kans op een belangrijk hartprobleem in de komende 10 jaar lager ligt dan 15%, middelmatig (15-20% kans), hoog (20-30% kans) of zeer hoog (meer dan 30% kans).

Andere risicofactoren	Graad 1 hypertensie	Graad 2	Graad 3
	(>140/90)	(>160/100)	(>180/110)
Geen	laag risico	medium risico	hoog risico
Een of twee factoren	medium risico	medium risico	zeer hoog
Drie of meer factoren	hoog	hoog	zeer hoog
diabetes of orgaanschade	hoog	hoog	zeer hoog
hartziekten	zeer hoog	zeer hoog	zeer hoog

Behandeling van een hoge bloeddruk vereist altijd een aanpassing van de levensstijl:
• vermageren
• minder alcohol
• verminderen van zoutgebruik
• stoppen met roken
• gezonde eetgewoonten
• een aangepast bewegingsprogramma.

Wanneer zijn bloeddrukverlagende geneesmiddelen nodig?

• In geval van laag tot matig risico wordt aanbevolen om de bloeddruk goed op te volgen en eventueel een niet-medicamenteuze behandeling te beginnen. Bij onvoldoende resultaat van die niet-medicamenteuze maatregelen, kan na enkele maanden gestart worden met bloeddrukverlagende geneesmiddelen.
• In geval van hoog tot zeer hoog risico zal onmiddellijk gestart worden met een niet-medicamenteuze behandeling én bloeddrukverlagende geneesmiddelen.

1. Personen zonder andere risicofactoren voor hart- en vaatziekten en zonder orgaanschade:
• Zeer ernstige hypertensie graad 3 (=180 en/of =110 mmHg): onmiddellijk behandelen.
• Ernstige hypertensie graad 2 (= 160 en/of = 100 mmHg): behandelen met geneesmiddelen als niet-medicamenteuze leefstijlaanpassingen na drie maanden onvoldoende effect op de bloeddruk hebben.

2. Personen met risico op hart- en vaatziekten of met orgaanschade
Bij personen met orgaanschade of een verhoogd risico op hart- en vaatziekten wordt een behandeling gestart bij een bloeddruk van = 140 en/of = 90 mmHg.
Of een behandeling met bloeddrukverlagende geneesmiddelen nodig is, is vooral afhankelijk van uw risico op hart- en vaatziekten. Daarom zal uw arts een globaal risicoprofiel opstellen aan de hand van de Europese SCORE-tabel.
Behalve door risicofactoren wordt het globaal hart- en vaatrisico ook beïnvloed door beschadigingen aan het hart (verdikking van de hartspier of hypertrofie van de linkerventrikel), nierbeschadigingen (eiwitten in de urine, slechte werking van de nieren) of vasculaire aandoeningen (hart- of herseninfarct).

3. Personen met sterk verhoogd risico op hart- en vaatziekten
Altijd behandeling met bloeddrukverlagende geneesmiddelen + aanpassen levensstijl:
• Een SCORE-risico >10 %.
• Patiënten met eerdere hart- of vaatproblemen, zoals een hart- of herseninfarct (CVA) of een TIA (een transiënt ischemisch attack is een voorbijgaande periode van neurologische uitval, die enkele minuten tot enkele uren kan duren. Een TIA is een belangrijke risicofactor voor het onwikkelen van een beroerte).
• Personen met diabetes.
• Patiënten met orgaanschade aan hart, nieren, ogen...

4. Personen met matig risico op hart- en vaatziekten (SCORE-risico tussen 5 en 10 %)
Meestal leefstijlmaatregelen plus indien nodig na enkele maanden bloeddrukverlagende geneesmiddelen als de leefstijlveranderingen niet volstaan.
De behandeling hangt af van het aantal bijkomende risicofactoren, zoals:
• een familiale voorgeschiedenis van hartziekten,
• obesitas,
• gebrek aan beweging
• reumatoïde artritis,
• verminderde werking van de nieren
• overmatig alcoholgebruik

5. Personen met laag risico op hart en vaatziekten (SCORE-risico van <5%)
Vooral levensstijl aanpassen, alleen medicamenteus behandelen bij zeer hoge bloeddrukwaarden

Doel van de behandeling

Doel van de behandeling is uiteraard om de bloeddruk omlaag te krijgen, maar ook en vooral om het risico op hart- en vaatziekten en schade aan andere organen te voorkomen of te beperken.
• Streefdoel is om de bloeddruk gemiddeld tot minder dan 140 en 90 mmHg te laten dalen.
• Bij mensen met diabetes of een nierziekte, is het streefdoel een bloeddruk van 130/85 of 125/75 mmHg, naargelang de ernst van de diabetes of nierziekte.
• Bij relatief gezonde 80-plussers: 150 / 90 mmHg.
Ook als die doelstellingen niet gehaald worden, ondanks een correcte behandeling, hebt u er toch voordeel bij: elke verlaging van de bloeddruk leidt tot vermindering van het risico op hart- en vaatziekten.

Bronnen:
• Belgisch hypertensie comité
http://belhyp.be/wp-content/uploads/2016/01/Hypertension-NL-web-CBH.pdf
http://belhyp.be/wp-content/uploads/2015/10/NL3-R.-Vander-Stichele-Observance.pdf
• Domus Medica
http://www.domusmedica.be/documentatie/downloads/praktijkdocumenten/richtlijnen/701-hypertensie-1/file.html
http://www.domusmedica.be/images/stories/aanbevelingen/opvolgrapporten/Opvolgrapport_hypertensie_-_21_augustus_2013.pdf
• Belgisch Centrum voor Farmacotherapeutische Informatie (BCFI)
http://www.bcfi.be/nl/chapters/2?frag=1073
• RIZIV
http://www.inami.fgov.be/SiteCollectionDocuments/consensus_literatuur_samenvatting_20151105.pdf
http://www.inami.fgov.be/SiteCollectionDocuments/consensus_sprekersbrochure_20151105.pdf
• Hartstichting
https://www.hartstichting.nl/downloads/brochure-hoge%20bloeddruk
• Nederlands Huisartsengenootschap
https://www.nhg.org/standaarden/volledig/cardiovasculair-risicomanagement
https://www.thuisarts.nl/hoge-bloeddruk/ik-heb-hoge-bloeddruk
• Steunpunt KOEL
http://www.eerstelijnsprotocollen.nl/cvrm
• European Society of Cardiology
https://www.escardio.org/Guidelines-&-Education/Clinical-Practice-Guidelines/Arterial-Hypertension-Management-of