Wat zijn nachtelijke angstaanvallen en hoe kan je best reageren?

dossier

Wordt je kind ’s nachts soms gillend wakker en kan je hem dan maar moeilijk kalmeren? Dan heeft hij niet zomaar een nachtmerrie gehad, maar spreken we van een nachtelijke angstaanval. Zoiets komt bijna uitsluitend bij kinderen voor tussen 3 en 5 jaar, en iets vaker bij jongens dan bij meisjes. 

Lees ook: Wat als je kindje na school in slaap valt?

Symptomen nachtelijke angstaanvallen

Getty_kind_bang_nachtmerrie_angst_2023.jpg

© Getty Images

In tegenstelling tot bij nachtmerries, die eerder in het midden of op het einde van de nacht voorkomen, vinden nachtelijke angstaanvallen in de eerste uren plaats. Na een nachtmerrie kan je een kindje relatief makkelijk sussen, maar bij een paniekaanval ligt dat anders. Hij wordt gillend wakker en zit ook rechtop in bed met ogen open, maar eigenlijk slaapt hij nog dus dringen jouw woorden nauwelijks door. Hij zweet ook en is heel onrustig, maar na enkele minuten of maximaal een half uur valt hij weer in slaap. Opvallend is ook dat hij, in tegenstelling tot bij een nachtmerrie, zich ’s anderendaags niets meer van het voorval herinnert.

Lees ook: Wat zijn de symptomen van een paniekaanval en wat kan je doen?

Waarom reageren de kinderen niet?

Meer onderzoek is nodig, maar waarschijnlijk is het deel van de hersenen dat instaat voor het geheugen, horen en voelen in slaaptoestand, en het deel van de hersenen dat zorgt voor bewegingen en taal in waaktoestand. Dat maakt dat je kindje tijdens de night terror kan gillen, huilen en schoppen, en toch niet reageert op jouw geruststellende woorden.

Lees ook: Slaapcoach Nathalie van Snuggles and Dreams over tutjes en duimen

Oorzaken nachtelijke angsten

De exacte triggers zijn nog niet gekend, maar waarschijnlijk liggen ook spanningen, slaapgebrek, koorts of medicijnen die op de hersenen inwerken aan de basis van de paniekaanval. Bovendien moeten de hersenen nog leren om een goed slaappatroon te ontwikkelen, zodat ze niet meer in zo’n slaap-waakfase terechtkomen.

Lees ook: Tellen de uren slaap voor middernacht dubbel?

Wat kan je doen?

De angstaanvallen zijn niet te behandelen, maar artsen raden aan om het kind tijdens zo’n aanval niet wakker te maken. Door hem te willen troosten, neemt de onrust nog toe, waardoor de situatie erger wordt. Je kan het kind dus beter gewoon met rust laten, zelfs al druist dat in tegen je instinct. Natuurlijk kan je ook in dezelfde kamer blijven en wachten tot het kind in een andere slaapfase komt en de aanval vanzelf overgaat. Krijgt het kind altijd op hetzelfde moment een angstaanval? Dan kan het helpen om het kind een kwartiertje ervoor even heel kort wakker te maken.

Bij de meeste kinderen stoppen de aanvallen na het vijfde levensjaar. Weinig kinderen hebben er nog last van na hun tiende verjaardag en amper 1 op 100 volwassenen kampt ermee. Ze veroorzaken geen schade aan de hersenen, maar kan het zijn dat het kind gaat slaapwandelen op latere leeftijd. Die kans is echter wel klein.

Lees ook: Hoe ontstaat slaapwandelen en is het gevaarlijk?

Bronnen:
www.uzleuven.be
www.kinderneurologie.eu

Lees ook: Wat is de beste slaaphouding?

auteur: Sofie Van Rossom, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: februari 2023

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram