Hou je keuken veilig

dossier We kunnen het niet met het blote oog zien, maar de keuken is de plaats bij uitstek waar ziektekiemen (meestal bacteriën) ons huis binnenkomen en ons voedsel kunnen besmetten.
Rauw voedsel (vooral vlees en kip) bevatten altijd een zekere hoeveelheid kiemen en brengen die tot in onze keuken. Daar verspreiden ze zich erg gemakkelijk naar alles wat met dit rauw vlees of kip in aanraking komt.

Kruisbesmetting

Zo komen bacteriën bijvoorbeeld terecht op het mes waarmee je het vlees versnijdt, de snijplank, je handen, het werkblad, vaatdoeken, ... En ze kunnen van hieruit dan weer op ander voedsel overgaan. Dit verschijnsel wordt 'kruisbesmetting' genoemd en het gebeurt op verschillende Manieren.

Je handen
Als je rauw vlees of rauwe kip aanraakt, komen de kiemen op je handen terecht.
Als je daarna niet onmiddellijk grondig je handen wast, kunnen die kiemen terecht komen op alles wat je aanraakt : andere voedingswaren, de deur van de koelkast, keukengerei, een vaatdoek, of eender wat. Op die manier verspreiden de kiemen zich.
Was dus altijd grondig je handen met water en zeep als je rauwe kip of rauw vlees aangeraakt hebt, alvorens je iets anders aanraakt.

Keukengerei
Behalve op je handen komen de kiemen ook op het mes terecht waarmee je het rauw vlees of de rauwe kip versnijdt, en op de snijplank. Als je nu ander voedsel snijdt (zoals bijvoorbeeld sla of brood) met hetzelfde mes of op dezelfde snijplank, zonder die eerst af te wassen, dan komen de kiemen op dat voedsel terecht. Zeker wanneer het gaat om voedsel dat daarna rauw wordt gegeten en niet voorafgaandelijk wordt gebakken of gekookt, slik je dus ongemerkt deze ziektekiemen in (koken vernietigt ze grotendeels (zie heter, heet,heetst).
Was dus keukengerei dat in aanraking gekomen is met rauw vlees of rauwe kip altijd eerst grondig af alvorens je het voor iets anders gebruikt.

Het voedsel zelf
Als rauw vlees of rauwe kip in aanraking komt met voedsel dat klaar is om te worden opgediend, zoals slaatjes of gaar vlees, gaan de kiemen op dit voedsel over. Dit gaat heel gemakkelijk en vlug en kan zowat overal gebeuren : in de koelkast, op het werkblad, op de grill of barbecue...
Daarom :
• Bewaar rauwe kip of rauw vlees onderin de koelkast, zodat er geen vocht uit kan druipen op ander voedsel.
• Leg nooit rauw vlees of kip direct naast ander voedsel op het werkblad.
• Leg geen rauw vlees of rauwe kip op de grill of barbecue direct naast vlees dat klaar of bijna klaar is.

Heet, heter, heetst

Rauw vlees en rauwe kip bevatten altijd een zekere hoeveelheid kiemen. Zijn ze dan wel veilig ?
Kiemen houden van reizen, zoveel is duidelijk.
Kruisbesmetting vermijden is dus de eerste opdracht. Maar ze houden niet van hitte.
Kook of bak je vlees of kip dus grondig door, en de kiemen worden vernietigd. Het is dus onnodig om rauw vlees of kip eerst grondig af te spoelen, zoals sommige mensen denken. Meer nog, door het te spoelen kunnen kiemen met het spatwater in de wasbak terechtkomen, op het werkblad, ander voedsel, of alles wat in de buurt staat, en zich vandaaruit verder verspreiden.
Maar zorg er wel voor dat het eten echt goed heet is, ook van binnen. Halfgebakken vlees of halfrauwe kip verhogen het risico op een voedselvergiftiging.

zie ook rubriek voedselvergiftiging