Welke (uiterlijke) kenmerken wijzen op het syndroom van Cushing?

In dit artikel
Welke (uiterlijke) kenmerken wijzen op het syndroom van Cushing?

dossier

Het syndroom van Cushing is een zeldzame aandoening waarbij één of beide bijnieren te veel cortisol aanmaken. Cortisol is het hormoon dat een belangrijke rol speelt bij onze immuniteit, in psychische en fysieke stresssituaties (bijvoorbeeld zware lichamelijke inspanningen) en bij onze bloedsuikerregeling. Als er te hoge concentraties van het cortisolhormoon in je bloed aanwezig zijn, kan dat leiden tot klachten.

Lees ook: Wat zijn hormonen en wat doen ze?

Oorzaak

In de meeste gevallen wordt een teveel aan cortisol veroorzaakt door een goedaardig gezwel in de hypofyse, een klier in de hersenen. Door het gezwel maakt de hypofyse meer van het adrenocorticotroophormoon (ACTH) aan. Een toename van dit hormoon zorgt op zijn beurt voor meer aanmaak van cortisol. 

Een andere oorzaak is een goed- of kwaadaardig gezwel in de bijnier, waardoor dit orgaan te veel cortisol zal produceren.

Ook langdurig gebruik van medicijnen die cortisol bevatten (of stoffen die lijken op cortisol), zoals huidzalven of injecties, kunnen Cushing veroorzaken. Dit is de meest voorkomende oorzaak.

Symptomen Cushing-syndroom

Getty_cushing_2024.jpg

© Getty Images

Mensen met het syndroom van Cushing hebben een karakteristiek uiterlijk gekenmerkt door een opgezwollen gezicht of ‘vollemaansgezicht’ en een ‘bizonnek’ (een nek met een dikkere vetlaag). Ze lijden doorgaans ook aan obesitas waarbij er meer vet is aan de romp en in mindere mate aan armen en benen.

Daarnaast hebben ze vaak last van spierzwakte, hoge bloeddruk of diabetes. Sommige vrouwen met het syndroom kampen met overbeharing (hirsutisme) of menstruatiestoornissen. Huidveranderingen zijn ook typisch: de huid wordt dunner, vertoont striemen en je krijgt makkelijker blauwe plekken. Veel mensen met Cushing ervaren bovendien stemmingswisselingen, en ongeveer de helft krijgt ook te maken met ernstige botontkalking (osteoporose).

Lees ook: Overmatige haargroei: aanpak van hypertrichose en hirsutisme

Behandeling syndroom van Cushing

De behandeling van het syndroom van Cushing is afhankelijk van de oorzaak. Als het teveel aan cortisol wordt veroorzaakt doordat je medicijnen neemt, zal de arts bekijken of je kan afbouwen. Is de oorzaak een hypofysegezwel, dan voert men meestal een hypofyseoperatie uit. Het is mogelijk dat deze operatie niet volstaat. In dat geval volgen er nog andere behandelingen: een tweede operatie, bestraling of medicijnen tegen het hoge cortisolgehalte in het bloed. Ligt een bijniergezwel aan de basis, dan zal men het gezwel wegnemen via een kijkoperatie of een gewone operatie als het gezwel te groot is.

Men kan ook geneesmiddelen gebruiken bij de ziekte van Cushing. Deze stoffen zullen in de bijnierschors de synthese van cortisol blokkeren en dus het effect van de overmatige ACTH (grotendeels) tenietdoen. Daardoor verminderen de verschijnselen. Ook krijg je na een operatie vaak (tijdelijk) cortisone bij totdat de hormonenhuishouding is hersteld.

Lees ook: Moet je je ongerust maken over een gezwel of knobbel in de hals?

Bronnen:
https://www.uza.be
https://www.gezondheidenwetenschap.be
https://www.thuisarts.nl

auteur: Sara Claessens, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: maart 2024

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram