Niet of weinig zweten: anhidrosis of hypohidrosis

In dit artikel

Wat is anhidrosis of hypohidrosis?
Oorzaken van te weinig zweten
Symptomen van an- of hypohidrosis
Wanneer naar de dokter?
Diagnose bij an- of hypohidrosis
Behandeling an- of hypohidrosis
Tips tegen oververhitting bij niet of weinig zweten

dossier

Zweten is cruciaal om je lichaamstemperatuur te regelen. Bij mensen met an- of hypohidrosis functioneren de zweetklieren onvoldoende, waardoor ze sneller oververhitten. Wat zijn de oorzaken van niet of te weinig zweten en wat doe je eraan?

Lees ook: Uitdroging: symptomen en wat te doen?

Wat is anhidrosis of hypohidrosis?

Anhidrosis (amper tot niet zweten) en hypohidrosis (weinig zweten) zijn aandoeningen waarbij de zweetproductie volledig of gedeeltelijk uitblijft. Dit treedt lokaal op (bijvoorbeeld alleen in het gezicht) of over het hele lichaam. Als je niet kunt zweten, raakt je lichaam oververhit, en dat kan gevaarlijk zijn en zelfs levensbedreigend.

Lees ook: Wat kan je doen tegen overdreven zweten (hyperhidrosis)?

Oorzaken van te weinig zweten

Elke aandoening die zenuwbeschadiging veroorzaakt, kan de werking van je zweetklieren verstoren:

Diabetes (zenuwschade)
Ross syndroom (zeldzame neurodegeneratieve aandoening)
Parkinson, amyloïdose, multiple system atrophy
Horner en Sjögren syndroom

Huidschade door ernstige brandwonden kan je zweetklieren permanent beschadigen. Andere mogelijke oorzaken van schade zijn:

Ernstige brandwonden, radiotherapie of littekenvorming
Ontstekingsaandoeningen: psoriasis, sclerodermie, hitte-uitslag

Medicatie:

Anticholinergica (bijvoorbeeld glycopyrrolaat, atropine)
Tricyclische antidepressiva, antihistaminica, antipsychotica
Botuline toxine (gebruik bij cosmetica of medische indicaties)

Erfelijke aandoeningen:

Hypohidrotische ectodermale dysplasie (weinig tot geen zweetklieren bij de geboorte)

Lees ook: Hoe weet je of je genoeg water drinkt?

Symptomen van an- of hypohidrosis

Weinig of geen zweet tijdens inspanning of hitte
Duizeligheid, spierkrampen en algehele zwakte
Roodheid van de huid (vasodilatatie)
Oververhitting en een extreem warm gevoel hebben

Milde vormen blijven soms onopgemerkt totdat heftige inspanning of hitte wordt ervaren. Bij anhidrosis komt het voor dat je in sommige delen van je lichaam weinig tot niet zweet, terwijl je in andere delen juist overmatig zweet. Dit gebeurt omdat je lichaam probeert het gebrek aan zweet op bepaalde plekken te compenseren. Meestal is dit geen gevaarlijke situatie, omdat je lichaam nog steeds in staat is om af te koelen.

Wanneer naar de dokter?

Raadpleeg een arts wanneer:

je helemaal niet meer zweet bij hitte of inspanning
er sprake is van duizelingen, flauwvallen of spierkrampen
je een onderliggende aandoening vermoedt (bijv. diabetes, neurologische ziekte)
er tekenen zijn van hitteslag of hitteberoerte (moeite met spreken, verwardheid, hoge lichaamstemperatuur)

Lees ook: Hoe vaak zou je moeten plassen per dag?

Diagnose bij an- of hypohidrosis

Een goed gesprek met je arts is de eerste stap. Geef duidelijk aan waar en wanneer je niet zweet. Daarna kunnen de volgende onderzoeken worden gedaan:

Axonreflextest: Kleine elektroden stimuleren de zweetklieren; de geproduceerde hoeveelheid zweet wordt gemeten.
Silastic zweetafdruk: Plaatjes meten de locaties en intensiteit van zweten.
Thermoregulatorische zweettest: Het lichaam wordt gepoederd met een kleurveranderende substantie en verwarmd om zwetspatronen zichtbaar te maken.
Huidbiopsie: Microscopisch onderzoek naar aantal en functioneren van zweetklieren.

Behandeling an- of hypohidrosis

Onderliggende aandoening aanpakken: Diabetes beter reguleren, neurologische aandoeningen behandelen, huidontstekingen bestrijden.
Medicatie aanpassen: Overleg met je arts over alternatieven of dosisverlaging van anticholinergica.
Symptomen bestrijden: Koelhouding (airconditioning, ventilatoren), koele baden of natte doeken op de huid leggen, voldoende water drinken, elektrolyten aanvullen

In zeldzame gevallen kan bij lokale hypohidrosis (bijv. in één hand) fysiotherapie of lichte verhittingstherapie (iontoforese) worden ingezet om zweetklieren te stimuleren.

Lees ook: Is spuitwater even gezond als plat water?

Tips tegen oververhitting bij niet of weinig zweten

Het is niet mogelijk om an- of hypohidrose te voorkomen, maar er zijn wel een aantal dingen die je kan doen om ernstige aandoeningen door oververhitting te vermijden: