Evenwichtsproblemen door een ontsteking van het binnenoor: Acute vestibulaire paralyse of Neuritis vestibularis

dossier Neuritis of neuronitis vestibularis of acute vestibulaire paralyse of uitval is een plotse uitval van een gedeelte van het evenwichtssysteem ten gevolge van een ontsteking van de evenwichtszenuw. Dit gebeurt meestal eenzijdig, aan één oor dus. U voelt een plotse, heftige draaiduizeligheid, waarbij de hele wereld lijkt te draaien en u zich bijna niet recht kunt houden. Dit gaat gepaard met misselijkheid en braken.

Als de uitval gepaard gaat met gehoorproblemen, spreekt met van een labyrinthitis, waarbij zowel het evenwichtsorgaan als het slakkenhuis zijn aangetast.
Het is een belangrijke oorzaak van acute evenwichtsproblemen die vooral in het najaar en de winter optreedt. De aandoening kan op elke leeftijd optreden, maar meestal tussen 20 en 60 jaar.

Wat zijn de verschijnselen?

• Een plotse, heftige draaiduizeligheid (vertigo) die vaak gepaard gaat met misselijkheid en braken en andere klachten zoals zweten en hartkloppingen. U voelt zich zo ziek dat u de eerste dagen met gesloten ogen in bed moet blijven omdat de minste beweging de klachten verergert.
Na enkele dagen tot weken vermindert de duizeligheid geleidelijk aan, maar er blijft een licht gevoel hebben in het hoofd en onzekerheid bij het stappen. Vooral snelle hoofdbewegingen kunnen nog een hele tijd klachten uitlokken.
Meestal zijn alle klachten na enkele maanden verdwenen, maar vooral oudere mensen kunnen blijvend evenwichtsstoornissen hebben, met een gevoel van onzekerheid vooral in het donker of op oneffenondergrond, of duizeligheid bij snelle hoofdbewegingen.

• Bij een labyrinthitis is er ook gehoorverlies met soms piepen of suizen (tinnitus) in het oor.

Lees ook: Vertigo of draaiduizeligheid door bewegen

Lees ook: Vertigo: duizelig met draaierig gevoel

Oorzaken

De preciese oorzaak van zo’n uitval van de evenwichtszenuw is niet bekend. Omdat het vaak optreedt na een luchtweginfectie (zoals bv. griep), vermoedt men dat het gaat om een (abnormale) reactie van het immuunsysteem op een virale infectie.
Een andere mogelijke oorzaak is een tijdelijke verstoring van de doorbloeding van het evenwichtsorgaan, of een stofwisselingsstoornis.
Tenslotte kan het ook het gevolg zijn van een infectie in het middenoor zoals bijvoorbeeld bij een cholesteatoom, of goedaardig gezwel van de brughoek (vestibulair schwannoom).

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Omwille van de ernst van de symptomen, zal u waarschijnlijk doorverwezen worden naar het ziekenhuis voor specialistisch onderzoek naar een neuroloog en/of een neus-keel-oor-arts.
Om een goede diagnose te kunnen stellen is onderzoek nodig. Door de specialist wordt een gehoortest (audiogram) en meestal een evenwichtsonderzoek (VNG) uitgevoerd waarbij de oogbewegingen worden gemeten. Soms is het belangrijk bloedonderzoek te laten uitvoeren. Ook kan het nodig zijn beeldvormend onderzoek (CT of MRI-scan) te doen van het slakkenhuis en de gehoorzenuw.

Behandeling

Er bestaat geen behandeling waardoor de aandoening kan worden genezen. Men kan alleen proberen om de klachten draagbaar te houden en ongelukken te voorkomen.
• Bedrust: de eerste dagen moet u in bed blijven omdat de minste (hoofd)beweging de duizeligheid verergert. Zodra de duizeligheid vermindert, moet u proberen zoveel mogelijk te bewegen, in het begin best met begeleiding om te voorkomen dat u zou vallen. Hierdoor krijgt het lichaam training om de uitval te compenseren waardoor de klachten sneller verdwijnen.

• Tegen de misselijkheid en het braken kan een braakwerend middel (zoals motilium) worden voorgeschreven.
Indien u veel moet braken, moet u extra veel drinken om uitdroging te vermijden. Soms zal u zelfs moeten opgenomen worden in het ziekenhuis om tijdelijk via een infuus vocht toe te dienen.

• Soms kan tijdens de eerste dagen licht kalmerende medicatie noodzakelijk zijn, maar deze moeten zo snel mogelijk worden gestopt omdat ze het herstel kunnen vertragen.

• Evenwichtsoefeningen (‘vestibulaire revalidatietraining’)
Wanneer de evenwichtsklachten storend blijven, zal uw arts waarschijnlijk speciale evenwichtsoefeningen aanraden. In het begin gebeuren deze oefeningen onder begeleiding van een kinesist, later zal u ze thuis zelf moeten doen. Bedoeling is om het evenwicht in de signalen van beide evenwichtsorganen in de hersenen te herstellen. Dit proces kan weken tot maanden duren en zal sneller en completer zijn bij jonge en actieve mensen.