Gerelateerde artikels
Stress: het verschil tussen gespannen en overspannen zijn
In dit artikel
Stress: het verschil tussen gespannen en overspannen zijn
dossier
Stress helpt ons alert te blijven wanneer het nodig is, maar wanneer wordt stress ongezond? Hoe herken je het verschil tussen gespannen en overspannen zijn?
Lees ook: Stress: symptomen en gevolgen voor de gezondheid
Wat is gezonde stress?
© Getty Images
Gezonde stress heeft zowel fysiek als mentaal een gunstige werking. Het houdt ons aandachtig, verhoogt de prestaties en draagt bij aan een optimale hormonenhuishouding. Een zekere mate van spanning is dus niet per se slecht, zolang deze kortstondig is.
Te weinig stress kan daarentegen leiden tot verminderde prestaties, verveling en demotivatie. Dit wordt ook wel een bore-out genoemd. Aan de andere kant leidt te veel stress tot achteruitgang van prestaties en kan het verschillende klachten veroorzaken, zoals:
- Somatische symptomen (bijvoorbeeld hartkloppingen)
- Gedragssymptomen (zoals slaapproblemen)
- Psychologische symptomen (zoals onzekerheid)
Ideaal gezien is er een gezonde balans tussen de eisen van de omgeving (of die de persoon aan zichzelf stelt) en de vaardigheden en capaciteiten van het individu. Wanneer het lichaam echter niet meer in staat is die balans te handhaven, ontstaat er in plaats van spanning of stress ‘overspanning’.
Lees ook: Wat doet stress met je lichaam op korte en lange termijn?
Wat zijn de symptomen van overspannenheid?
Overspannenheid ontstaat wanneer het zenuwstelsel ontregeld raakt door langdurige stress. De adrenaline blijft razen, de hartslag en bloeddruk zijn verhoogd en de spieren blijven gespannen. Veelvoorkomende symptomen van overspannenheid zijn:
- Vermoeidheid
- Onrustig slapen
- Prikkelbaarheid
- Moeite met drukte verdragen
- Emotionele instabiliteit
- Overmatig piekeren
- Concentratieproblemen
- Geheugenproblemen
- Gejaagd gevoel
- Neerslachtigheid
Meestal ontstaat overspannenheid als er gedurende een korte periode (2 á 3 maanden) te veel van je gevraagd wordt, zoals bij een zieke collega of een strakke deadline.
Lees ook: Hoe vermijd je dat stress ontaardt in een burn-out?
Hoe ga je om met overspannenheid?
Wie in een vroeg stadium aan de alarmbel trekt en rust neemt, kan meestal binnen enkele weken herstellen en de balans hervinden. Als de overspannenheid echter aanhoudt, kan dit leiden tot een burn-out. Het is daarom belangrijk om signalen vroeg te herkennen en actie te ondernemen. Zoek ondersteuning bij iemand die je vertrouwt of bij een professional als je merkt dat stress de overhand neemt.
Lees ook: 7 vroege symptomen van een burn-out
Conclusie
Stress is niet altijd negatief en kan zelfs helpen om alert en productief te blijven. Het wordt echter problematisch wanneer stress langdurig aanhoudt en leidt tot overspanning. Wees alert op signalen en neem tijdig rust om te voorkomen dat de klachten verergeren.
Bronnen:
https://www.psyned.nl
https://www.tegek.be
https://www.mind.org.uk
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
