Gerelateerde artikels
Wanneer heb je recht op een mantelzorgpremie?
In dit artikel
Wanneer heb je recht op een mantelzorgpremie?
dossier
Verzorg je een familielid of vriend die tijdelijk of permanent hulpbehoevend is, bijvoorbeeld door een fysieke of verstandelijke beperking of door een psychische aandoening? Dan heb je onder bepaalde voorwaarden recht op een financiële tegemoetkoming. Misschien heb je ook recht op (tijdelijk) verlof.
Lees ook: Een medewerker van een mantelzorgvereniging vertelt over zijn job
Zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden van de Vlaamse Sociale bescherming
- Mandel- en thuiszorg: voor mensen die thuis wonen en hulp krijgen van familie, vrienden of professionele hulp, óf die verblijven in een service flat of assistentiewoning
- Residentiële zorg: voor inwoners van een erkend woonzorgcentrum, rust- en verzorgingstehuis of psychiatrisch verzorgingstehuis.
Soms krijgt de zorgbehoevende het zorgbudget automatisch, maar vaak moet je een ingevuld aanvraagformulier indienen bij je zorgkas om het bedrag te kunnen ontvangen.
Bij mantel- en thuiszorg geldt de goedkeuring voor minstens zes maand, bij residentiële zorg geldt die voor onbepaalde duur. Wordt de aanvraag afgekeurd, dan kan je die beslissing aanvechten bij het Agentschap voor Vlaamse Sociale Bescherming.
Gemeentelijke mantelzorgpremies
Naast het zorgbudget geven veel steden en gemeenten ook een gemeentelijke mantelzorgpremie.
Een gemeentelijke mantelzorgpremie is een bedrag dat maandelijks of jaarlijks wordt toegekend aan een mantelzorger. De voorwaarden om een premie te krijgen, verschillen van gemeente tot gemeente.
- De gemeentelijke mantelzorgpremie wordt toegekend aan de zorgbehoevende of aan de mantelzorger. Het is het gemeentebestuur die kiest aan wie welk bedrag wordt gegeven en wanneer dit gebeurt.
- In tegenstelling tot het zorgbudget, dat alleen mag besteed worden aan de niet-medische kosten van de zorgbehoevende persoon, mag de gemeentelijke mantelzorgpremie vrij besteed worden.
Niet elke gemeente heeft een mantelzorgpremie. Om te weten of zo'n mantelzorgpremie in jouw gemeente bestaat, kan je contact opnemen met het gemeentebestuur of het OCMW of surfen naar de website www.ma-zo.be. Ook je ziekenfonds kan je informeren of zo'n premie in jouw gemeente bestaat en of je er recht op hebt.
Loopbaanonderbreking en thematisch verlof
Thematisch verlof: verlof voor mantelzorg
Ben je werknemer of ambtenaar? Om voor een zieke, oudere, of mindervalide te zorgen kan je jouw beroepsloopbaan gedurende een bepaalde periode volledig of gedeeltelijk onderbreken. In die periode krijg je van de RVA een vervangingsinkomen.
Het dient niet noodzakelijk te gaan om een familielid, maar je moet wel erkend zijn als mantelzorger van de persoon voor wie je dit verlof wil opnemen. Daarvoor moet je een erkenningsaanvraag indienen bij je ziekenfonds. Die erkenning blijft nadien één jaar geldig, maar kan verlengd worden. Je kan het verlof opnemen via een volledige onderbreking, halftijdse onderbreking of onderbreking met 1/5. Als je in de privésector werkt, heb je mogelijk recht op een bijkomende aanmoedigingspremie van de Vlaamse overheid.
Het dient niet noodzakelijk te gaan om een familielid, maar je moet wel erkend zijn als mantelzorger van de persoon voor wie je dit verlof wil opnemen. Daarvoor moet je een erkenningsaanvraag indienen bij je ziekenfonds. Die erkenning blijft nadien één jaar geldig, maar kan verlengd worden. Je kan het verlof opnemen via een volledige onderbreking, halftijdse onderbreking of onderbreking met 1/5. Als je in de privésector werkt, heb je mogelijk recht op een bijkomende aanmoedigingspremie van de Vlaamse overheid.
Thematisch verlof: Verlof voor medische bijstand
Als je voor een zwaar ziek familielid wilt zorgen, kan je ‘verlof voor medische bijstand’ nemen. Dit verlof is een recht, je werkgever kan het je dus niet weigeren. Bovendien ben je vanaf de aanvraag tot drie maanden na afloop van het verlof beschermd tegen ontslag. Tijdens het verlof voor medische bijstand ontvang je van de RVA een vervangingsinkomen. Bovendien heb je mogelijk ook recht op een Vlaamse aanmoedigingspremie, als je in de privésector of socialprofitsector werkt.
Je kan je verlof voor medische bijstand opnemen in periodes van 1 tot 3 maanden.
• Als je helemaal niet werkt, kan je in totaal maximaal 12 maanden verlof krijgen.
• Als je halftijds of 4/5 werkt, kan je in totaal maximaal 24 maanden verlof krijgen.
Als je alleenstaand bent en moet zorgen voor een kind (jonger dan 16) die in het ziekenhuis is opgenomen, wordt die maximumperiode verdubbeld en kan je het verlof ook per week opnemen.
Wie voltijds of halftijds in de privésector werkt of in de gemeente- en provinciale besturen en de diensten die ervan afhangen (OCMW, openbare ziekenhuizen of rusthuizen die afhangen van een OCMW enz.), kan je ook verlof voor medische bijstand voor kortere periodes aanvragen. In dat geval heb je geen recht op een aanmoedigingspremie.
Loopbaanonderbreking: Palliatief verlof
Als werknemer uit de privé- of openbare sector heb je recht op een vol- of deeltijdse loopbaanonderbreking voor het verlenen van bijstand op medisch, administratief, sociaal en psychologisch vlak aan een ongeneeslijk zieke of terminale persoon. De patiënt hoeft geen familielid te zijn.
Je kan tijdens het palliatief verlof, dat 1 maand geldt, totaal niet werken, halftijds werken of 4/5. De werkgever kan dit niet weigeren. Deze periode kan maximaal 2 keer met één maand verlengd worden. Je kan je palliatief verlof wel verlengen met een gewone loopbaanonderbreking.
Je krijgt tijdens je palliatief verlof een maandelijkse uitkering. Deze uitkering kan onder bepaalde voorwaarden aangevuld worden met een Vlaamse aanmoedigingspremie.
In de privésector mag palliatief verlof niet worden verward met tijdskrediet voor het motief ”palliatieve zorgen verlenen”.
Hier vind je meer info over tijdskrediet met motief.
Hier vind je meer info over tijdskrediet met motief.
Extra financiële tegemoetkomingen
Aanmoedigingspremie
Wanneer je een verlof voor medische bijstand, tijdskrediet (privésector) of loopbaanonderbreking (openbare sector) neemt, krijg je meestal een onderbrekingsuitkering van de RVA. In sommige gevallen vult de Vlaamse Overheid deze uitkering aan met een aanmoedigingspremie.
Palliatief forfait
Palliatieve patiënten die thuis verzorgd worden, hebben recht op een palliatief forfait om tegemoet te komen in de kosten voor medicatie, verzorgings- en hulpmiddelen die vereist zijn. Deze premie is een forfaitair bedrag dat wordt geïndexeerd. Hoeveel het precies bedraagt, kan je zien op deze website. Het palliatief forfait kan twee keer aangevraagd worden, via de huisarts.
Als mantelzorger kan je voor algemeen advies en informatie terecht bij een vereniging voor gebruikers en mantelzorgers. Meer informatie vind je hier.
Alle mogelijke aanvragen voor de Vlaamse Zorgkas vind je hier.
Bronnen:
auteur:
Sofie Van Rossom,
gezondheidsjournalist
