Helft mama's heeft verzakking van de bekkenorganen (Pelvic Organ Prolapse of POP)
dossier
Hoewel de helft van alle vrouwen die ooit bevallen zijn in mindere of meerdere mate een prolaps heeft, hangt het nog steeds in de taboesfeer. In Het Bekkenbodemboek van experte Hedwig Neels komt de problematiek ruim aan bod. Wij vatten de info voor jullie samen.
Wat is een Pelvic Organ Prolapse (POP) of een verzakking?
We spreken van een Pelvic Organ Prolapse (POP) of een verzakking als het steunweefsel dat de blaas, het laatste stukje van de darm of de baarmoeder ter plekke houdt, verzwakt en er een uitpuiling ontstaat. Een verzwakte bekkenbodem of verlies van stevigheid van het ophangsysteem (denk aan de ligamenten, het bindweefsel en de fascia) kunnen aan de basis liggen. Verzakkingen komen vaak voor bij vrouwen. Hierboven schreven we al dat de helft van alle vrouwen die ooit bevallen zijn, in mindere of meerdere mate een prolaps heeft, en 30 tot 50 procent van die vrouwen ondervindt milde tot ernstige symptomen. Alsmaar meer mama’s zoeken wel hulp voor het probleem. Tien tot twintig procent van die hulpzoekende vrouwen ondergaat een chirurgische behandeling.
Wat zijn de symptomen van een prolaps?
Er kunnen meerdere symptomen zijn bij een prolaps of verzakking, maar stuk voor stuk zijn het klachten die angst- en schaamtegevoelens kunnen uitlokken. Vaak zorgen ze dan ook voor een verminderde levenskwaliteit.
- Je kunt een zwaar gevoel hebben in de vagina, alsof er onderaan een bal drukt. Het voelt alsof er iets naar beneden komt en dat gevoel neemt meestal toe naarmate de dag vordert, of wanneer je zwaardere rechtopstaande activiteiten gedaan hebt. In een verder gevorderd stadium kun je misschien ook zien dat er iets in de vagina naar beneden zakt.
- Als de blaas, baarmoeder of de darmen verzakken, kan dat zorgen voor urineverlies of stoelgangverlies, of net het moeilijker plassen/moeilijker ontlasten. Je kunt het gevoel hebben dat je je blaas niet goed kunt leegplassen of dat je na het plassen snel opnieuw moet gaan. Er kan ook sprake zijn druppelverlies na het plassen, bruine veegjes in je ondergoed, of het gevoel dat je moet blijven vegen met toiletpapier om alles schoon te maken.
- Je hebt last van een overactieve of geïrriteerde blaas.
- Je hebt hinder bij het vrijen.
- Je hebt pijn in het kleine bekken.
Welke soorten verzakkingen bestaan er?
De bekkenorganen kunnen onderverdeeld worden in een voorste (urologisch), middelste (gynaecologisch) en achterste (gastro-enterologisch) deel. Verzakkingen of prolapsen worden meestal vanuit de vagina bekeken: je ziet en voelt immers de voor- of achterwand verzakken of ziet dat er middenin een verzakking van dat middelste gynaecologische compartiment ontstaat. Er zijn dan ook verschillende soorten verzakkingen.
- Er kan een prolaps van de blaas zijn (cystocele): dit uit zich als een uitpuiling van de voorwand van de vagina.
- Er kan sprake zijn van een prolaps van de baarmoeder (uterusprolaps/descensus uteri): dit uit zich als een indaling van de baarmoeder naar de uitmonding van de vagina toe.
- Ook een prolaps van de vaginatop is mogelijk: de vaginakoepel puilt uit. Dit kan voorkomen na het verwijderen van de baarmoeder.
- Er kan ook een prolaps van de darmwand zijn (rectocele): dit uit zich als een uitpuiling van de achterwand van de vagina.
- Ook andere problemen zijn mogelijk, zoals een verzakking van de endeldarm (rectale prolaps), de dunne darm (enterocele) of het telescopisch indalen van de darm (intussusceptie).
Hedwig: “Verzakkingen zorgen bij de ene vrouw voor ernstige last, terwijl een andere vrouw het mogelijk niet eens opmerkt. Ik wil echt benadrukken dat ook deze bekkenbodemproblemen gebukt gaan onder een taboe. Veel vrouwen hebben er nog nooit van gehoord, weten er heel weinig over en durven er dan ook helemaal niet over te spreken. Daarentegen weten we vanuit de dagdagelijkse praktijk heel goed dat, als vrouwen wél uitgenodigd worden om te vertellen wat ze voelen, ze hun eigen lichaam en problemen vaak heel precies aanvoelen.”
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Heb je last van verzakkingsproblemen of stel je je vragen? Kaart het dan zeker aan bij je arts. Met een goed gesprek en enkele gerichte vragen kan die samen met jou een plan uitwerken. Huisartsen, gynaecologen, gastro-enterologen, urologen en kinesitherapeuten (gespecialiseerd in bekkenbodemreëducatie) kunnen dit vaststellen en beoordelen tijdens een vaginaal onderzoek. Ook bijkomende onderzoeken kunnen aan te raden zijn om jouw probleem beter in te schatten.
Bijvoorbeeld:
- Transperineale bekkenbodemecho, waarbij een probe een mooi beeld geeft van de conditie van je bekkenbodemspieren en het ophangsysteem
- Transrectale echografie, waarbij een gastro-enteroloog inwendig via de aars de conditie bekijkt
- Een MRI-scan of radiografie kan worden genomen om je problemen zichtbaar te maken
Moet je je zorgen maken?
Alle wetenschappelijke internationale richtlijnen benadrukken dat prolaps er enkel toe doet als de vrouw zelf klachten ervaart. Het zou dus best kunnen dat je rondloopt met wat meer verzakking of ‘beweeglijkheid’ in die organen zonder dat je het opmerkt of er problemen mee hebt. Laat je er dan ook niet door afschrikken. Bovendien moet je weten dat een prolaps zelden of nooit gevaarlijk’ is, al kan het voor sommige vrouwen met oplopende symptomen wel heel erg onaangenaam worden. Gelukkig bestaan er oplossingen voor.
Voor meer informatie kan je terecht bij gespecialiseerde centra en je vertrouwde arts. Op www.thepelvicfloor.be kan je links vinden naar een arts of gespecialiseerde kinesist in jouw regio.
Bron:
Het Bekkenbodemboek
Hedwig Neels
Uitgeverij Lannoo
€ 21,99