Gerelateerde artikels
Parvovirus B19 (vijfde kinderziekte) vooral voor zwangere vrouwen gevaarlijk
In dit artikel
Parvovirus B19 (vijfde kinderziekte) vooral voor zwangere vrouwen gevaarlijk
dossier
Het parvovirus B19 veroorzaakt bij kinderen de vijfde ziekte (erythema infectiosum). Infecties met het parvovirus B19 komen vaak voor, doorgaans zonder erg, maar ook volwassenen kunnen het virus oplopen en dan is de kans op complicaties reëel. Vooral zwangere vrouwen moeten waakzaam zijn, omdat het parvovirus B19 door de placenta heen kan migreren en zo de foetus kan infecteren. Dat kan uitmonden in een spontane abortus, foetale bloedarmoede of het afsterven van de foetus. Het risico van foetale dood blijkt het grootst te zijn wanneer de infectie zich voordoet tijdens het eerste en tweede trimester van de zwangerschap.
Lees ook: Mazelen in opmars in België: ben jij gevaccineerd?
Besmetting met parvovirus B19
Het parvovirus B19 verspreidt zich voornamelijk via de luchtwegen en wordt overgedragen door speekseldruppeltjes. Verder kan het virus overgedragen worden door transfusies met geïnfecteerd bloed, of via de placenta. Ook nauw contact, zoals drinken uit hetzelfde glas en gemeenschappelijke gebruiksvoorwerpen gebruiken, kan leiden tot besmetting.
De diagnose van een parvovirus B19-infectie wordt meestal gesteld door middel van serologische tests om de aanwezigheid van antilichamen tegen het virus te detecteren. PCR-tests kunnen ook worden gebruikt om het virale DNA direct op te sporen.
Lees ook: Je kind heeft rode vlekjes: wat moet je doen?
Symptomen parvovirus bij kinderen
© Getty Images
Ongeveer 1 week na de blootstelling aan het virus ontstaan grieperige symptomen zoals lichte koorts. Rond de 3de week krijgt de besmette persoon een rode uitslag op de wangen (slapped cheecksyndroom of appelwangen) die zich uitbreidt naar de rest van het lichaam, vervolgens langzaam afneemt en uiteindelijk na 7 tot 10 dagen verdwijnt. De ziekte is besmettelijk in de week voor het uitbreken van de typische huiduitslag.
Lees ook: Kinderziekten en hun symptomen
Symptomen parvovirus bij volwassenen
Ongeveer 30-60 % van de volwassenen is immuun voor het parvovirus als gevolg van een vroegere infectie tijdens de kinder- of pubertijd. Volwassenen die wel besmet werden met het parvovirus, krijgen last van gewrichtspijn en lichte koorts, en eventueel reumatoïde artritis (vooral vrouwen). De huiduitslag is niet zo uitgesproken als bij kinderen.
Risicogroepen zijn personen met sikkelcelanemie, chronische hemolytische bloedarmoede, betathalassemie of erfelijke spherocytoses. Verder lopen immuundeficiënte of immuungecompromitteerde personen (personen met leukemie, kanker, aangeboren of congenitale immunodeficiëntie, HIV-infecties, beenmergtransplantaties) risico op ernstige verwikkelingen. Deze laatste groep van personen kan succesvol behandeld worden tegen chronische bloedarmoede door het intraveneus toedienen van een hoge dosis immunoglobuline.
Lees ook: Reumatoïde artritis: een ontstekingsreuma
Parvovirus gevaarlijk tijdens de zwangerschap
Onderzoek heeft uitgewezen dat ongeveer 50 tot 65 % van de vrouwen immuun is voor parvovirus B19. Deze vrouwen en hun ongeboren baby's zijn dan ook beschermd tegen B19-infecties. Wanneer een vrouw gevoelig is voor het virus en tijdens de zwangerschap geïnfecteerd wordt, treedt meestal enkel een milde ziekte op. In ongeveer 30 % van de gevallen wordt het virus doorgegeven via de placenta. Doorgaans ondervindt de ongeboren baby hiervan geen hinder, maar in zeldzame gevallen kan dit resulteren in bloedarmoede bij de ongeboren baby of aanleiding geven tot een miskraam of een spontane abortus. Een intra-uteriene transfusie is dan nodig om te voorkomen dat de baby sterft. Dat is een medische procedure waarbij bloed wordt toegediend aan een foetus terwijl deze nog in de baarmoeder zit.
Wanneer een vrouw tijdens haar zwangerschap in contact gekomen is met personen die geïnfecteerd zijn met het parvovirus, kan ze best via een bloedtest laten nagaan of ze al dan niet zelf geïnfecteerd is.
Bij bestaande immuniteit is er geen gevaar voor de ongeboren baby. Wanneer de zwangere vrouw niet immuun en nog niet geïnfecteerd is, is het belangrijk dat elk contact met het parvovirus B19 zo veel mogelijk vermeden wordt. Het is evenwel niet noodzakelijk om zwangere vrouwen op het werk of in scholen te bannen nadat er een infectie is vastgesteld, omdat de ziekte enkel besmettelijk is vóór het optreden van de karakteristieke uitslag, dus vóór een diagnose van de ziekte gesteld kan worden.
Zwangere vrouwen die weten dat zij blootgesteld zijn aan parvovirus B19, kunnen best zo snel mogelijk hun arts of gynaecoloog contacteren voor een bloedonderzoek en nauwkeurige opvolging.
Lees ook: Zwangerschap en infectieziekten
|
"Er worden meer zwangere vrouwen besmet met het parvovirus. Ze hebben zelf niet altijd symptomen, maar we komen erop uit wanneer zich patiënten aanbieden die de baby minder voelen bewegen", zegt Isabelle Dehaene, gynaecoloog aan het UZ Gent en woordvoerder van de gynaecologen bij de VVOG. Ze vraagt dan ook aan alle gynaecologen én zwangere vrouwen om extra waakzaam te zijn.
|
Lees ook: Wie moet zich laten vaccineren tegen kinkhoest (pertussis)?
Besmetting met parvovirus B19 voorkomen
Er is momenteel geen vaccin beschikbaar voor parvovirus B19. Preventieve maatregelen omvatten goede hygiënepraktijken, zoals regelmatig handen wassen en het vermijden van nauw contact met geïnfecteerde personen.
Lees ook: Mag je sushi eten tijdens de zwangerschap?
Lees ook: Basisvaccinatie-schema voor kinderen
Bronnen:
https://www.cdc.gov
https://www.zorg-en-gezondheid.be
https://www.uza.be
https://www.rivm.nl
