Is geitenkaas en geitenmelk gezonder dan gewone kaas en koemelk?

Wat ten eerste de cholesterol betreft, zijn geitenkaas, schapenkaas en gewone Hollandse kaas vergelijkbaar. Gelieve te noteren dat het voedingscholesterol nauwelijks een invloed heeft op het cholesterolgehalte van het bloed. Dat wordt vooral bepaald door de hoeveelheid verzadigde vetten in het voedingsmiddel. Ook op dat vlak bestaat er nauwelijks verschil tussen koemelk en geiten- en schapenmelk. Geitenkaas scoort op dit vlak wel iets beter dan gewone kaas (maar slechter dan magere kaas van 20+) en zijn schapenkaas en koeienkaas vergelijkbaar. Wie mager wil eten kan dus evengoed magere koeienkaas eten als een magere variant van geiten- of schapenkaas.

Wat betreft de verteerbaarheid is er wel een verschil. Geitenmelk bevat een uniek vetzuurprofiel dat in verband wordt gebracht met verschillende gezondheidsvoordelen. Zuivelproducten van geitenmelk blijken bijvoorbeeld ontstekingsremmende eigenschappen te hebben en kunnen zelfs helpen het hongergevoel te verminderen. Geitenmelk bevat meer korte- en middellangeketenvetzuren dan koemelk. Geitenmelk bevat met name veel van de middellangeketenvetzuren caprinezuur en caprylzuur. Deze vetzuren worden snel verteerd en vormen een directe energiebron die tot een groter verzadigingsgevoel leidt. Uit een onderzoek onder 33 volwassenen is gebleken dat het nuttigen van een ontbijt op basis van geitenmelk met geitenkaas de eetlust aanzienlijk verminderde en resulteerde in een lager hongergevoel, vergeleken met een ontbijt op basis van koemelk. Men kan dus wel stellen dat geitenmelk een licht voordeel heeft op het vlak van verteerbaarheid tegenover koemelk. In geitenmelk zijn de vetbolletjes ook veel kleiner dan in koemelk en dus gemakkelijker te verteren. Het is van nature gehomogeniseerd, wat betekent dat het uniform is en de vetmoleculen minder snel naar boven drijven.

De bewering dat geiten- of schapenmelk of –kaas meer vitamines of mineralen zou bevatten, klopt niet geheel met de werkelijkheid – het hangt ervan af over welke mineralen en vitaminen men spreekt. Geitenmelk is beter op het gebied van mineralen. Het bevat meer magnesium en calcium dan koemelk, en ook meer sporenelementen, waaronder ijzer, koper en fosfor. Koemelk daarentegen bevat aanzienlijk meer foliumzuur, zink en vitamine B12. Onbewerkte geitenmelk is niet geschikt voor zuigelingen vanwege het hoge eiwit- en mineraalgehalte en het lage folaatgehalte. Door de band zijn de voedingswaarden van geitenmelk en koemelk in veel opzichten vergelijkbaar, maar geitenmelk bevat vaak meer vet, wat kan leiden tot een hogere calorie-inname.

De bewering dat mensen die allergisch zijn voor koemelk wel schapenmelk of geitenmelk verdragen, klopt soms maar vaak ook niet. Een koemelkallergie wordt veroorzaakt door bepaalde eiwitten in de melk. Aangezien melk veel verschillende eiwitten bevat, kunnen verschillende eiwitten allergie veroorzaken. Het is niet te voorspellen tegen welke eiwitten de allergie optreedt. Maar het is wel een feit dat geitenmelk minder A1-caseïne bevat dan koemelk, een type proteïne dat bij sommige mensen symptomen van melkgevoeligheid kan veroorzaken door ontstekingen in de darmen te veroorzaken. Geitenmelkproducten bevatten voornamelijk A2-caseïne, een type proteïne waarvan is aangetoond dat het minder allergeen en minder ontstekingsbevorderend is dan de A1-variant. Uit een onderzoek onder 45 mensen met lactose-intolerantie bleek bijvoorbeeld dat het drinken van melk met A1-caseïne spijsverteringsproblemen en een toename van ontstekingswaarden veroorzaakte.

Lactose-intolerantie is iets heel anders. Dat is het onvermogen om lactose, het voornaamste koolhydraat uit melk, te verteren. De oorzaak is een gebrek of tekort aan het enzym lactase in de dunne darm. Veel voorkomende symptomen zijn misselijkheid, kramp, opgeblazen gevoel, flatulentie en diarree. Lactose zit evengoed in schapen- en geitenmelk. Geitenmelk bevat ongeveer 1% minder lactose dan koemelk. Dus mensen die een lactose-intolerantie hebben zullen niet beter af zijn met geitenmelk.