Gerelateerde artikels
Dyspraxie: coördinatie-ontwikkelingsstoornis
dossier
Dyspraxie of Developmental Coördination Disorder (DCD) is een ontwikkelingsstoornis van het motorische systeem in de hersenen, waardoor informatie niet correct wordt verwerkt. De hersenprocessen die bepalen wanneer je welke spier gebruikt, functioneren bij dyspraxie niet goed. Het plannen, coördineren en uitvoeren van bewegingen is bij opgroeiende kinderen daardoor verstoord. Ook het aanleren van nieuwe vaardigheden verloopt moeizamer.
De oorzaak van dyspraxie is vermoedelijk een onvolgroeidheid of vertraging in de ontwikkeling van de zenuwcellen. Dyspraxie treedt vaak samen op met spraak- en taalontwikkelingsstoornissen, dyslexie, ADHD of autismespectrumstoornissen.
Op volwassen leeftijd uiten de kenmerken van dyspraxie zich meestal in de vorm van onhandigheid (bv. bij een huishoudelijke klus), coördinatiemoeilijkheden (bv. autorijden) en moeilijkheden met fijne handelingen (bv. schrijven, veters strikken,...).
Lees ook: Hoe herken je autisme bij baby’s en kleuters?
Symptomen
Kenmerken van dyspraxie zijn onder andere:
• Verhoogde afleidbaarheid
• Moeilijk klok lezen
• De weg vinden en de begrippen links, rechts, voor, na, boven, onder zijn moeilijk
• Zwak in ‘driedimensionaal’ voorstellen
• Moeilijkheden om taken te plannen
• Problemen met onthouden van losse, op zichzelf staande gegevens
• Problemen met complexe opdrachten
• Afspraken en spullen vergeten
• Soms problemen met articulatie, bepaalde lettervolgorde en vloeiendheid bij het spreken
• Soms onvolwassen gedrag en overdreven emoties
• Gedragsproblemen
Diagnose
De diagnose gebeurt meestal pas rond de leeftijd van 5 jaar op basis van het verhaal van de ouders, leerkrachten en het Centrum voor Leerlingenbegeleiding (CLB). Aan de hand van tests bepaalt men vervolgens de ernst van de aandoening en spoort men mogelijke problemen op die vaak gepaard gaan met dyspraxie zoals spraak- of aandachtsstoornissen. Via neurologisch onderzoek sluit men vervolgens neurologische aandoeningen uit die aan de basis kunnen liggen van de motorische problemen, bijvoorbeeld hersenverlamming.
Lees ook: Genetische oorzaken van neurologische ontwikkelingsstoornissen
Behandeling
Dyspraxie valt niet te genezen. Wel kan men de beperkingen verlichten door (compenserende) vaardigheden aan te leren, het zelfvertrouwen te vergroten en de handicap te leren aanvaarden. Belangrijk is ook dat het kind blijft sporten, aangezien er aan dyspraxie een hoger risico op zwaarlijvigheid is verbonden.
Begeleiding vanuit verschillende disciplines is mogelijk bij de behandeling van dyspraxie: door (revalidatie)artsen, logopedisten, kinesitherapeuten, ergotherapeuten,... Kaart de problemen waarmee je kind kampt alleszins aan bij de school en sportclub. Het is belangrijk dat zij meewerken aan een optimale begeleiding.
Bronnen:
Lees ook: ADHD (aandachtstoornis met hyperactiviteit): symptomen en diagnose
auteur:
Sara Claessens,
gezondheidsjournalist
