Kippenvel als symptoom van een ziekte

dossier

Kippenvel ontstaat meestal wanneer het koud is of bij een sterke emotie. Maar als het zonder duidelijke reden verschijnt, constant terugkomt of gepaard gaat met andere symptomen, kan het een teken zijn van een onderliggende gezondheidsprobleem.

Waarom krijgen we kippenvel?

© Getty Images

Kippenvel ontstaat door de onwillekeurige samentrekking van kleine spiertjes aan de basis van de haarfollikels, waardoor de haartjes rechtop gaan staan. Dit fenomeen verschijnt vooral op de onderarmen, benen, borst of soms in de nek.

Deze samentrekking wordt aangestuurd door het sympathische zenuwstelsel, het “automatische” deel van het zenuwstelsel dat het lichaam voorbereidt om snel te reageren in gevaarlijke situaties. Het wordt geactiveerd bij kou of sterke emoties om de alertheid te verhogen, bepaalde processen te versnellen (zoals de hartslag) en beschermende reflexen te activeren – waaronder kippenvel.

Lees ook: Het verrassende nut van kippenvel

Triggers van kippenvel

• Kou: kippenvel kan samengaan met rillingen wanneer het lichaam warmte probeert te produceren of vast te houden.
• Intense emoties: angst, verdriet, excitement, vreugde… kunnen het sympathische zenuwstelsel activeren.
• Psychologische prikkels: muziek, een krachtige speech, films of ASMR kunnen emoties uitlokken die kippenvel veroorzaken.
• Seksueel plezier: bij sommige mensen kan opwinding dit reflex ook activeren.
• Lichamelijke inspanning: bepaalde inspanningen, zoals ontlasting of een intense spiersamentrekking, kunnen pilo-erectie uitlokken.

Waarom heb ik kippenvel zonder reden?

Constant kippenvel: keratosis pilaris?

© Getty Images - keratosis pilaris: aardbeienhuid

Kippenvel: een teken van een onderliggende ziekte?

• Angst of chronische stress: Bij mensen met langdurige stress of angst kan het sympathische zenuwstelsel overactief blijven. Deze herhaalde activatie kan frequent kippenvel veroorzaken, soms samen met hartkloppingen, tremoren of andere fysieke stresssymptomen.
• Ontwenning van stoffen: Tijdens ontwenning van opioïden, alcohol of nicotine kan het lichaam abnormaal reageren. Kippenvel is een veelvoorkomend symptoom, vaak samen met zweten, rillingen en algemeen ongemak.
• Infecties of koorts: Kippenvel kan ook optreden tijdens een infectie, wanneer het lichaam probeert de interne temperatuur te verhogen. Het gaat dan vaak gepaard met malaise, rillingen of koorts.
• Zeldzamer: neurologische aandoeningen: Bepaalde zenuwaandoeningen kunnen terugkerend of onverklaarbaar kippenvel veroorzaken.
• Epilepsie: Bij bepaalde vormen van epilepsie, vooral in de temporale kwab, kan pilo-erectie voorkomen tijdens een aanval of in de aura ervoor. In dit geval is het kippenvel gelinkt aan een abnormale activatie van het zenuwstelsel door de elektrische activiteit in de hersenen.
• Dysautonomie: Dit is een algemene ontregeling van het autonome zenuwstelsel. Het sympathische deel kan overactief zijn, wat vaker of excessief kippenvel veroorzaakt.
• Autonome dysreflexie: Dit is een ernstige vorm van dysautonomie die vooral voorkomt bij mensen met een hoge dwarslaesie (boven T6). Onschuldige prikkels zoals buikspanning of blaasvulling kunnen overdreven kippenvel uitlokken. Dit gaat vaak samen met hartkloppingen, hoofdpijn of een verhoogde bloeddruk en vereist meestal gespecialiseerde medische opvolging.