Postbiotica als wapen tegen darmkanker en andere beschavingsziektes

123-vergrootgl-darmbact-microbiooprobiot-03-09.jpg

boeken-interviews

Pro- en prebiotica zijn al langer gekend bij het grote publiek dankzij hun goede reputatie op vlak van darmwerking. Steeds meer richt wetenschappelijk onderzoek zich nu op de zogenaamde postbiotica. Kim De Paepe, postdoctoraal onderzoeker bij het Centrum voor Microbiële Ecologie en Technologie aan Ugent, legt uit wat postbiotica precies zijn en hoe postbiotica kunnen helpen in de strijd tegen obesitas, allergieën, darmkanker en andere beschavingsziektes. 

Lees ook: Constipatie: het belang van een gezond darmmicrobioom

Lees ook: Hoe kan je het risico op darmkanker verlagen?

Wat zijn postbiotica?

“Er zijn uiteenlopende definities terug te vinden in de wetenschappelijke literatuur, maar om wetenschappelijk onderzoek te stroomlijnen en commercialisatie van postbiotica te faciliteren, reikte ‘The International Scientific Association of Probiotics and Prebiotics’ (ISAPP) volgende consensus definitie aan: ‘A preparation of inanimate microorganisms and/or their components that confers a health benefit on the host’. Met andere woorden, postbiotica bevatten niet-levende micro-organismen of microbiële celcomponenten met of zonder metabolieten (stofwisselingsproducten) die bijdragen tot de gezondheid. Het concept van postbiotica is niet nieuw en er wordt al jaren onderzoek gedaan naar de gezondheidseffecten van dode micro-organismen die ook bekend staan onder de noemer van paraprobiotica, metabiotica, getyndaliseerde probiotica of bacteriële lysaten.”

Lees ook: Wat is het verschil tussen probiotica en postbiotica?

Waarom zijn postbiotica interessant?

“De diversiteit aan micro-organismen die leven in en op het menselijk lichaam is immens. De darmmicrobiota, bijvoorbeeld, de gemeenschap van bacteriën die leven in onze darm, bestaat uit ongeveer 100 biljoen (1014) bacteriën, wat gelijkaardig is aan het aantal menselijke cellen waaruit ons lichaam is opgebouwd. Iedere persoon heeft zijn eigen karakteristieke samenstelling aan darmbacteriën bestaande uit ongeveer 160 verschillende soorten. In de totale menselijke populatie zijn volgens een conservatieve schatting meer dan 1500 verschillende soorten darmbacteriën aanwezig. Deze grote diversiteit correspondeert met een grote diversiteit aan functies die vervuld worden door darmbacteriën. Die voorzien de mens van extra energie en essentiële voedingsstoffen, ze trainen het immuunsysteem, versterken de darmbarrière, beschermen de mens tegen ziektekiemen, beïnvloeden de hormoonhuishouding en controleren en reguleren op die manier tal van biologische processen in ons lichaam.” 

Lees ook: Hoe krijg je een gezondere darmflora?

“Recente wijzigingen in omgevingsfactoren hebben echter een impact op de darmmicrobiota en dus ook op de functies die door de darmmicrobiota worden uitgevoerd. Geboorte via keizersnede bijvoorbeeld, maar ook toenemend antibioticagebruik, een niet-gebalanceerd dieet (vetrijk en vezelarm) en een te hoge graad van hygiëne. Deze wijzigingen worden in verband gebracht met aandoeningen zoals allergieën, obesitas, type II diabetes, metabool syndroom, darmkanker en inflammatoire darmziekten zoals de ziekte van Crohn en ulceratieve colitis en prikkelbare darm syndroom. 

Kunnen postbiotica in voeding deze ‘beschavingsziektes’ bestrijden?

“Hoewel het onderzoek naar postbiotica nog in zijn kinderschoenen staat, werd de werkzaamheid van postbiotica al aangetoond in bepaalde klinische proeven met kleine studiepopulaties. Een voorbeeld hiervan is de hitte geïnactiveerde Bifidobacterium bifidum stam MIMBb75 die symptomen van prikkelbare darm syndroom verlicht. “Een ander voorbeeld is onderzoek van Belgische bodem (Prof Cani, UCLouvain). Een membraan eiwit (Amuc_1100*) van de darmbacterie Akkermansia muciniphila versterkt de darmbarrière, vermindert ontsteking, reduceert insulineresistentie en reduceert vet massa in muizen. Dezelfde effecten werden ook bekomen met gepasteuriseerde (hitte-geïnactiveerde) Akkermansia muciniphila. Omwille van deze laatste eigenschappen worden deze producten momenteel getest om patiënten met obesitas en type II diabetes te behandelen.”   

Lees ook: Wat kunnen postbiotica doen voor onze gezondheid?

“Er is nog veel ander onderzoek op handen. Binnen ons labo wordt momenteel bijvoorbeeld gekeken hoe we postbiotica kunnen verenigen met de natuurlijke fermentatie van voedingsmiddelen. Dergelijke combinatie biedt als voordeel dat we meteen beschikken over een dragermaterieel, i.e. de voedingsmatrix zoals een brood, om de postbiotica tijdens de vertering in maag en dunne darm te beschermen en gericht af te leveren in de dikke darm. “Voor ons onderzoek werken we met representatieve, volledig gecontroleerde reactoren die het menselijk spijsverteringsstelsel, inclusief de darmmicrobiota, nabootsen. Daarnaast beschikken we over modellen om menselijke cellen op te kweken. Dit stelt ons in staat om het werkingsmechanisme van postbiotica (maar ook pro-, pre-, antibiotica, medicijnen en andere voedingsproducten) te achterhalen en zowel de effecten op darmmicrobiota als menselijke cellen te bepalen.” 

“Samengevat, postbiotica scheppen mogelijkheden in de strijd tegen beschavingsziektes maar de vermarkting van postbiotica vergt een wetgevend kader en verder onderzoek van de veelbelovende bevindingen. Doorgedreven wetenschappelijk onderzoek is bovendien vereist om het tot nog toe onontgonnen buitengewone potentieel van onze micro-organismen ten volle te benutten.”

Bronnen:
https://www.nature.com


auteur: Sara Claessens, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: december 2022

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram