Chemotherapie bij kinderen verzwakt kortetermijngeheugen op latere leeftijd

De behandeling van kanker bij kinderen is de voorbije jaren erg verbeterd, maar zelfs na volledige genezing laten de ziekte en de bijbehorende therapie sporen na. Uit onderzoek aan de KU Leuven en het UZ Leuven blijkt dat voormalige kankerpatiënten minder flexibel kunnen omgaan met kennis en een zwakker kortetermijngeheugen hebben. 

De studie onderzocht 31 jongvolwassenen die als kind chemotherapie ondergingen. Ten tijde van de behandeling waren zij gemiddeld 6,5 jaar oud. Men vergeleek de prestaties van de voormalige kankerpatiënten op een reeks van psychologische tests met die van controlepersonen. 

• Cognitieve functies zoals langetermijngeheugen en concentratievermogen bleven grotendeels gespaard. Dat zijn vaardigheden die zich al voor de behandeling ontwikkeld hadden.

• De kankerbehandeling beïnvloedt echter wel verschillende later rijpende vaardigheden. Vooral traag ontwikkelende psychologische functies blijken erg kwetsbaar te zijn. Testen waarbij de proefpersonen snel moesten wisselen tussen verschillende taken of nieuwe informatie voor een korte tijd onthouden, gingen duidelijk moeizamer bij voormalige kankerpatiënten. Het ontwikkelingsstadium van de hersenen bij de start van de kankerbehandeling is hiervoor wellicht bepalend.

• Daarnaast stelden de onderzoekers een verband vast tussen de cognitieve prestaties van de proefpersonen en de hersenvochtconcentraties van fosfo-tau, een eiwit dat deel uitmaakt van de interne structuur van onze zenuwcellen. Tijdens de kankerbehandeling werden systematisch stalen van hersenvocht afgenomen. Hoge concentraties van fosfo-tau bleken indicatief voor het optreden van cognitieve problemen op latere leeftijd.

Door deze concentraties van fosfo-tau systematisch meten, hopen de onderzoekers kinderen met hoge waarden gericht te kunnen begeleiden. Met vroege begeleiding gericht op de meest relevante functies kan men problemen voorkomen die anders 10 of 15 jaar na de behandeling zouden opduiken.