Aardbeien, frambozen, bessen: hoe wassen en bewaren?

dossier

Aardbeien, frambozen, bramen, rode bessen en bosbessen zijn kwetsbaar fruit dat vaak rauw wordt gegeten. Ze kunnen resten van pesticiden, bacteriën of zelfs parasieten bevatten die met het blote oog niet zichtbaar zijn. Moet je ze altijd wassen, zelfs als ze uit je eigen tuin komen? Hoe kun je ze schoonmaken zonder ze te beschadigen? En hoe bewaar je rood fruit het best?

Lees ook: Rood fruit: hoe gezond zijn bramen, kruisbessen, blauwe en rode bessen?

Moet je rood fruit altijd wassen?

123M_zomerfruit_bessen_aardbei_roodfruit_2022.jpg

Ja, de gezondheidsautoriteiten (zoals AFSCA en ANSES) raden aan om fruit altijd te wassen voor consumptie, of het nu uit de supermarkt, je tuin of het wild komt.

Fruit dat er schoon uitziet, kan toch vervuild zijn met pesticiden, bewaarmiddelen of schimmelwerende middelen. Zelfs biologisch fruit kan resten van organische meststoffen bevatten.

Daarnaast kan het fruit besmet raken met ziekteverwekkers zoals bacteriën (zoals E. coli, Salmonella), virussen (zoals norovirus of hepatitis A) of schimmels (mycotoxines). Die besmetting kan plaatsvinden tijdens de oogst, het transport of bij het aanraken met vuile handen of oppervlakken.

Zelfs in je eigen tuin bestaat het risico op besmetting. Sproeiwater, zeker als het afkomstig is uit slecht onderhouden regenwatertanks, kan ziektekiemen bevatten. Vuile of verstopte sproeisystemen kunnen ook de groei van micro-organismen bevorderen.

Fruit dat laag bij de grond groeit, zoals aardbeien, frambozen of bramen, kan ook besmet raken door wilde dieren of zelfs je kat. Hun uitwerpselen of urine kunnen in contact komen met het fruit en ziektes overdragen zoals toxoplasmose (via katten), echinokokkose (via vossen), leptospirose (via ratten), enz.

Lees ook: Eet je de schil van fruit beter op of bevat die te veel pesticiden?

Waarom lopen aardbeien, frambozen en bramen meer risico?

Deze vruchten zijn bijzonder kwetsbaar vanwege hun dunne schil en poreuze structuur. Hierdoor kunnen ze makkelijker pesticiden en andere stoffen opnemen. Omdat ze dicht bij de grond groeien, zijn ze ook gevoeliger voor vervuiling door opspattend water, uitwerpselen van dieren of rottend materiaal.

Daarbij komt dat ze zeer snel beschadigd raken, vooral als ze nat zijn, en dat vocht de groei van schimmels en bacteriën versnelt. Daarom is het extra belangrijk om ze voorzichtig te wassen en correct te bewaren.

Lees ook: Hoe zorg je ervoor dat je zo weinig mogelijk pesticiden binnenkrijgt?

Hoe was je aardbeien, frambozen of braambessen zonder ze te beschadigen?

Getty_fraise_aarbeien_fruit_2025.jpg

© Getty Images / Rood fruit moet altijd worden gewassen met helder water, net voordat je ze opeet.

Fruit met een zachte structuur, zoals rood fruit, verdraagt geen krachtig wrijven of langdurig contact met water. Was ze dus pas vlak voor consumptie.

1. Afspoelen onder koud water 

Spoel het fruit voorzichtig in een vergiet of zeef onder koud stromend water. Zo verwijder je 20 tot 80% van het vuil en residu (volgens de FDA). Wrijf zachtjes met je vingers indien nodig. Dep droog met keukenpapier of een zachte handdoek.

2. Azijnbad (tegen bacteriën schimmelgroei)

Een oplossing van 1 deel witte azijn op 3 delen water kan bacteriën en schimmels verminderen. Laat het fruit 1 à 2 minuten weken, spoel daarna grondig met schoon water en dep droog. Voor kwetsbare vruchten zoals frambozen en bramen: enkel kort onderdompelen, spoelen en goed drogen.

3. Bicarbonaat (tegen pesticiden)

Meng 1 theelepel baking soda in 1 liter water. Laat het fruit max. 5 minuten weken en spoel grondig. Niet aanbevolen voor erg poreus fruit zoals frambozen en bramen.

Lees ook: 8 dingen die je kan doen met baking soda

Veelgemaakte fouten bij het wassen van rood fruit

  • Fruit te lang laten weken: ze nemen water op, worden papperig en verliezen hun smaak.
  • Niet goed drogen na het wassen: vocht bevordert schimmel, zelfs in de koelkast.
  • Kroontje van aardbeien verwijderen voor het wassen: zo kan water binnendringen.
  • Fruit op voorhand wassen: was het pas vlak voor gebruik voor een betere smaak, textuur en houdbaarheid.

Lees ook: Hoe gezond zijn aardbeien?

Hoe rood fruit bewaren?

  1. Open verpakkingen meteen: gesloten plastic bakjes houden vocht vast, wat schimmelgroei bevordert.
  2. Was het fruit niet vóór het bewaren: vocht versnelt bederf.
  3. Bewaar in de koelkast: bij kamertemperatuur bederft rood fruit al na enkele uren.
  4. Bewaar apart van ethyleen-producerend fruit (zoals appels en tomaten), dat het rijpingsproces versnelt.
  5. Leg de vruchten in één enkele laag op keukenpapier in een open of halfopen doosje om schimmel en kneuzingen te vermijden.
  6. Verbruik binnen 48 à 72 uur na aankoop of pluk.

Lees ook: Wanneer is een banaan gezondst?

Moet je rood fruit wassen voor het invriezen?

Getty_diepvriesfruit_fruit_congelés_2025.jpg

© Getty Images

Ja, was ze eerst en droog ze goed af (gebruik keukenpapier). Verspreid ze in één laag op een bakplaat om afzonderlijk te bevriezen. Als ze bevroren zijn, doe je ze in een diepvrieszak of afgesloten doos.

Hoe ziektes voorkomen die via dieren worden overgedragen?

Vruchten die laag bij de grond groeien, kunnen besmet zijn met parasieten of bacteriën via dieren. In sommige gevallen is wassen niet voldoende.

Enkele preventietips:

  • Ontworm je kat en hond regelmatig.
  • Laat je hond vaccineren tegen leptospirose.
  • Omhein je bessenstruiken zodat vossen, katten of knaagdieren er niet bij kunnen.
  • Gebruik schoon, gecontroleerd sproeiwater (geen stilstaand of niet-gefilterd regenwater).
  • Kook wilde of laag geplukte vruchten liever (jam, compote, taart).

Lees ook: Waarom voelt de schil van sommige appels vettig aan?

GettyImages_vossenlintworm_2023.jpg

© Getty Images / In het zuidoosten van Wallonië is tot 60% van de vossen besmet.

Vossenlintwormziekte

De eitjes van Echinococcus multilocularis – de parasiet die de vossenlintwormziekte (echinokokkose) veroorzaakt – zijn zeer goed bestand tegen koude. Je fruit wassen of invriezen (-18°C) is niet voldoende om ze te doden. Alleen verhitten tot 70°C gedurende minstens 5 minuten kan ze onschadelijk maken.

Lees ook: Vossenlintworm: een ernstige parasitaire ziekte die oprukt in België

Sources
https://agriculture.gouv.fr
https://www.fda.gov
https://www.healthline.com
https://www.anses.fr
https://fshn.illinois.edu

auteur: Olivia Regout, gezondheidsjournalist
Laatst bijgewerkt: juli 2025

Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.

eenvoudig terug uit te schrijven
Wij verwerken jouw persoonsgegevens conform het Privacy-beleid van Roularta Media Group NV.
volgopfacebook

volgopinstagram