In shock gaan: welk soorten shock zijn er en wat zijn de symptomen?
In dit artikel
In shock gaan: welk soorten shock zijn er en wat zijn de symptomen?
dossier
Bij een medische shock krijgen de lichaamscellen niet voldoende zuurstofrijk bloed. Het is doorgaans het gevolg van een ziekte of verwonding. Het is cruciaal dat iemand in shocktoestand onmiddellijk medische hulp krijgt. Zonder behandeling kan een medische shock fataal zijn of blijvende schade aan organen veroorzaken.
Oorzaken
Alles dat leidt tot een verstoorde bloedtoevoer en zuurstoftekort, kan een shock veroorzaken. Enkele voorbeelden:
- Ernstige allergische reactie
- Ernstig bloedverlies
- Hartstilstand
- Bloedinfecties
- Vergiftiging
- Uitdroging
Om de oorzaak van een shock te achterhalen, voert het medisch team tests uit, bijvoorbeeld bloedonderzoek, urineonderzoek en CT-scans.
Lees ook: Wat is het verschil tussen hartstilstand, hartinfarct en hartfalen?
Symptomen van shock
De symptomen van een shock zijn bij de verschillende types meestal dezelfde. Het komt er immers op neer dat het lichaam te weinig zuurstof krijgt. Mogelijke klachten zijn:
- Koude, bleke huid
- Overmatig zweten
- Onregelmatige hartslag
- Oppervlakkige en snelle ademhaling
- Een snelle, zwakke pols
- Lage bloeddruk
- Flauwvallen
- Verwardheid, onrust
- Prikkelbaarheid, angst
- Duizeligheid
- Vergrote pupillen
- Misselijkheid of braken
- Droge mond, dorst
- Minder urineproductie
Lees ook: Hoeveel keer zou je per dag moeten plassen en wanneer is er een probleem?
Soorten shock
© Getty Images
Er zijn vier types van medische shock.
- Hypovolemische shock. Hypovolemie wijst op een verminderd bloedvolume in het lichaam. Doordat er minder bloed is in de bloedbaan, krijgen de lichaamscellen minder zuurstof. Wanneer iemand hevig bloedt of ernstig uitgedroogd is, kan een hypovolemische shock optreden. Om dit soort shock te behandelen, zal men de bloeddruk proberen te verbeteren.
- Cardiale of cardiogene shock. Dit type shock treedt op bij hartfalen. Het hart heeft niet voldoende pompkracht, waardoor je lichaam te weinig bloed en zuurstof krijgt. Dit kan optreden na een hartaanval, ernstig bloedverlies of een verwonding aan de borst die het hart beschadigt.
- Obstructieve shock. Bij een obstructieve shock is er een blokkade in het cardiovasculaire systeem. Daardoor kan het bloed niet naar de weefsels en organen in het lichaam stromen. Een blokkade kan bijvoorbeeld optreden na een longembolie.
- Distributieve shock. Het probleem is hier dat de bloedvaten zo ver open gaan staan dat er te weinig bloed is om de druk hoog te houden. De organen en weefsels krijgen dus niet voldoende bloed.
Er zijn verschillende types van distributieve shock:
o Septische shock: als je een infectie hebt, kunnen bacteriën in de bloedbaan terechtkomen. Die bacteriën en hun gifstoffen kunnen de organen en weefsels in het lichaam beschadigen, waardoor je een septische shock kan krijgen.
o Anafylactische shock: dit is in feite een complicatie van een ernstige allergische reactie (anafylaxie), vaak op voedsel, insectengif, medicijnen of latex. Bij een allergische reactie reageert je immuunsysteem op een stof die in feite onschadelijk is.
o Neurogene shock: bij dit soort shock is er schade aan het centraal zenuwstelsel. Daardoor verwijden de bloedvaten zich, daalt de bloeddruk en vertraagt de hartslag.
Lees ook: Toxische shocksydroom: Hoe krijg je de ‘tamponziekte’?
Behandeling
Als je merkt dat iemand in shock gaat, moet je onmiddellijk het noodnummer 112 bellen. In afwachting tot er hulp arriveert, blijf je bij het slachtoffer en probeer je hem warm te houden met een jas of deken. Help hem om te gaan liggen en let erop dat hij niet eet of drinkt. Als hij bloed verliest, oefen dan druk uit op de wonde. Controleer geregeld het bewustzijn en de ademhaling van het slachtoffer.
De medische aanpak hangt af van de oorzaak van de shock. Enkele mogelijke behandelingen:
- Een septische shock kan men behandelen met antibiotica, zuurstof en intraveneuze vloeistoffen.
- Iemand met hypovolemische shock kan een bloedtransfusie en intraveneuze vloeistoffen nodig hebben.
- Tegen anafylactische shock geeft men geneesmiddelen, zoals epinefrine.
- De behandeling van cardiogene shock bestaat uit een combinatie van medicijnen en een hartoperatie of andere ingrepen.
Bronnen:
Laatst bijgewerkt: februari 2023
Artikels over gezondheid in je mailbox? Schrijf je in op onze nieuwsbrief en ontvang een gratis e-book met gezonde ontbijtrecepten.
